اگر چه که بسیاری از افراد، شغل معلمی را به دلیل عشق و علاقه به تدریس و آموزش انتخاب میکنند اما به هر حال، حقوق معلمان و میزان درآمد تدریس نیز موضوعی است که همواره برای آموزگاران و دبیران از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
بیشتر کشورهای توسعهیافته برای داشتن شهروندانی باهوش و زبده تلاش میکنند تا افراد شایستهای را برای حرفه معلمی انتخاب نمایند. یکی از راهکارهای جذب افراد لایق و شایسته برای این شغل پرداخت حقوق و دستمزد خوب است. میان میزان پرداختی به معلمان و کیفیت آموزشی ارتباط قوی وجود دارد.
همچنین در این کشورها معلمها از شأن اجتماعی مناسبی برخوردار هستند. تازهترین گزارش شاخص اعتبار جهانی معلم عنوان میکند، معلمان در کشورهای چین، مالزی، تایوان، روسیه، اندونزی، کره جنوبی، ترکیه، هند، زلاندنو و سنگاپور اعتبار و ارزش بالایی دارند.
زمانی که به جایگاه معلم در سایر کشورهای جهان میپردازیم اولین چیز که به ذهنمان خطور میکند میزان حقوق آنها است. در ادامه این گزارش نگاهی به حقوق معلمان چند کشور داریم. این اعداد و ارقام در اینفوگرافی زیر نیز قابل مشاهده است.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در گزارشی به حقوق معلمان در کشورهای مختلف پرداخت در ادامه نگاهی به اعداد و ارقام حقوق معلمان در لوکزامبورگ، امریکا، کره جنوبی، اسپانیا، کانادا، پرتغال، ترکیه، مجارستان، شیلی، جمهوری اسلواکی و جمهوری چک، سوئیس، آلمان، هلند، استرالیا، ایرلند،دانمارک و اتریش داریم.
در ادامه فهرستی از کشورهایی با بیشترین حقوق معلمان ذکرشده است.
حقوق معلمان در امریکا بهصورت منطقهای است و بیشترین حقوق نصیب معلمان نیویورک میشود. بدترین حقوق هم برای معلمان ایالت نیوهمشایر و منطقه کلمبیا (واشنگتن دی. سی) است.
در کشورهای کره جنوبی، اسپانیا، کانادا، پرتغال و ترکیه، معلمها از درآمد خوبی برخوردار هستند اما بدترین کشورها ازنظر حقوق، مجارستان، شیلی، جمهوری اسلواکی و جمهوری چک است.
حقوق معلمان ایران
معلمان آموزشوپرورش به ۲ صورت رسمی و حقالتدریس استخدام هستند. علیرضا منادی، رئیس گروه آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی معتقد است، در حال حاضر میانگین دریافتی کل معلمان ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است که بدون اجرای لایحه رتبهبندی نیز در سال ۱۴۰۱ حقوق آنها یکمیلیون و ۱۰۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت. با اجرای طرح رتبهبندی معلمان، ۵۳۸ هزار و ۲۴۸ معلم لیسانس، فوقدیپلم و دیپلم متوسط دریافتی ۶ میلیون ۸۶۳ هزار تومان، ۱۹۰ هزار و ۹۹ نفر فوقلیسانس متوسط دریافتی ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و ۵ هزار و ۴۰۰ معلم با مدرک دکترا بهطور متوسط نیز ۸ میلیون و ۷۹۰ هزار تومان دریافت خواهند کرد.
حقوق معلمان حقالتدریس
حقوق معلمان حقالتدریس آموزشوپرورش، بر اساس تعداد واحدها و ساعات کار محاسبه میشود. بهطورکلی حقوق معلمان حقالتدریس بسیار ناچیز است. این مبلغ با توجه به مدرک تحصیلی از دیپلم تا دکترا، از ساعتی ۱۸ هزار تومان تا ۲۳ هزار تومان متغیر است. برای مثال، اگر شما طی یک ماه، ۱۰ ساعت تدریس داشته باشید، مبلغی بین ۱۸۰ تا ۲۳۰ هزار تومان به شما تعلق میگیرد که معمولاً پرداخت آن نیز با چند ماه تأخیر صورت میگیرد.
حقوق معلمان اروپایی در مقایسه با حداقل دستمزد چگونه است؟
نسبت حقوق معلمان به حداقل دستمزد نشان میدهد که معلمان در مقایسه با حداقل دستمزد در هر کشور چقدر حقوق میگیرند. این نسبت با تقسیم دستمزد ناخالص معلم بر حداقل دستمزد ناخالص محاسبه میشود. این نسبت در آلمان با ۲.۸ بالاترین است، درحالیکه لهستان با ۱.۱ کمترین نسبت را دارد.
بهعبارتدیگر، حقوق اولیه معلمان در لهستان بسیار نزدیک به حداقل دستمزد است، معلمانی که در مدارس دولتی آلمان شروع به کار میکنند، نزدیک به ۳ برابر حداقل دستمزد دریافت میکنند. میانگین نسبت در بین ۲۱ کشور اتحادیه اروپا ۱.۸۶ است درحالیکه این نسبت در فرانسه و یونان فقط ۱.۴ است.
در اکثر کشورهای اروپایی، معلمانی که در مدارس دولتی شروع به کار میکنند نیز بهطور متوسط بهطور قابلتوجهی کمتر از سرانه تولید ناخالص ملی درآمد دارند.
شرایط متفاوت در ایران
وضعیت معلمان در ایران بهگونهای است که میانگین حقوقشان از حداقل دستمزد بالاتر بوده، اما حقیقتاً این میزان از حقوق اگر در واقعیت جامعه و به دور از آمارهای عجیب دولت، مورد بررسی قرار بگیرد، میبینیم که دستمزد معلمان توانایی تأمین استانداردهای ساده زندگی را نیز نخواهد داشت.
مطالبات معلمان در ایران به درستی پیگری نشده است و به این واسطه با کارهای کاذب یا شغل دوم روی آوردهاند. این روند زنگ خطری برای نظام آموزشی و معیشت فرهنگیان در کشور است.