طرح رتبه بندی از جمله برنامههای پرحرف و حدیث وزارت آموزش و پرورش در سال های اخیر بوده است. در این گزارش به بررسی این طرح جنجالی پرداخته و به مقایسه میزان حقوق معلمان در میان کشورهای مختلف پرداختیم.
در سالهای گذشته، عملکرد معلمان بیشتر بر اساس تجربه و مدرک آنها به عنوان معلم در نظر گرفته میشد اما با توسعه روشهای ارزیابی عملکرد معلمان، رتبه بندی معلمان به عنوان یک روش برای بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان، مورد توجه قرار گرفته است.
رتبهبندی معلمان در برخی کشورها مانند ایالات متحده، از دهه ۱۹۶۰ میلادی شروع شد. در ابتدا، رتبه بندی معلمان بر اساس نمرات دانشآموزان در آزمونها و آزمونهای استاندارد انجام میشد اما با گذشت زمان، روشهای مختلفی برای ارزیابی عملکرد معلمان توسعه داده شد.
در سالهای اخیر، رتبهبندی معلمان در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از ابزارهای مدیریتی برای بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان استفاده میشود. این روش برای ارزیابی عملکرد معلمان، بر اساس معیارهایی مانند نتایج آموزشی دانشآموزان، نظم و انضباط کلاس، رضایتمندی والدین و دانشآموزان و سایر معیارهای مشخص میشود. به این ترتیب، رتبه بندی معلمان به عنوان یک ابزار موثر در بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان به کار گرفته میشود.
رتبه بندی چه مزایایی برای معلمان دارد؟
رتبهبندی معلمان مزایای مختلفی برای معلمان دارد. بهبود کارایی، تشویق به بهبود، اعتبار توسعه حرفهای و پایش عملکرد این مزایای بااهمیت را تشکیل میدهند؛ بنابراین رتبه بندی معلمان به عنوان یک ابزار مؤثر در بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند به معلمان در توسعه حرفهای، بهبود عملکرد و اعتبار اضافی کمک کند.
رتبه بندی معلمان در سایر کشورها
رتبه بندی معلمان در همه کشورها انجام نمیشود. برخی کشورها از رتبه بندی معلمان برای بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان استفاده میکنند، در حالی که برخی دیگر از این روش بهره نجسته و به جای آن، روشهای دیگری را برای ارزیابی و پایش عملکرد معلمان به کار میبرند.
علاوه بر این، در کشورهایی که از رتبه بندی معلمان استفاده میکنند، روشها و معیارهای استفاده شده برای ارزیابی و رتبه بندی معلمان ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، در برخی کشورها، رتبه بندی معلمان بر اساس نتایج آزمونهای دانشآموزان انجام میشود، در حالی که در کشورهای دیگر، معیارهای دیگری مانند نظم و انضباط کلاس، رضایتمندی والدین و دانشآموزان و سایر معیارهای مشخص برای ارزیابی و رتبه بندی معلمان سود برده می شود.
بنابراین، استفاده از رتبه بندی معلمان به عنوان یک ابزار برای بهبود کیفیت آموزش و پایش عملکرد معلمان، به شدت وابسته به سیاستها و روشهای ارزیابی و پایش عملکرد معلمان در هر کشور میباشد.
تاثیر رتبه بندی در افزایش حقوق معلمان
رتبه بندی معلمان در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از عوامل مهم برای تعیین حقوق معلمان استفاده میشود. با این حال، در بسیاری از کشورها، رتبه بندی معلمان تنها یکی از عواملی است که در تعیین حقوق معلمان مؤثر است و برای افزایش حقوق معلمان، عوامل دیگری نیز در نظر گرفته میشوند.
در بسیاری از کشورها، حقوق معلمان به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب و نگهداری معلمان با کیفیت مورد توجه قرار میگیرد. در این کشورها، رتبه بندی معلمان میتواند به عنوان یک ابزار برای تشویق معلمان به بهترین عملکرد و بهبود کیفیت آموزش عمل کند و این موضوع میتواند در نهایت منجر به افزایش حقوق معلمان شود.
به علاوه، در برخی کشورها، رتبه بندی معلمان میتواند به عنوان یکی از عوامل مهم در تعیین حقوق معلمان بر اساس سابقه کار و عملکرد آنها مورد استفاده قرار گیرد. در این حالت، معلمان با عملکرد برتر، رتبه بندی بالا و سابقه کار بیشتر، معمولاً حقوق بیشتری دریافت میکنند.
بنابراین، رتبه بندی معلمان میتواند به عنوان یکی از عوامل مهم در تعیین حقوق معلمان در برخی کشورها عمل کند، اما این تاثیر بستگی به سیاستها و روشهای تعیین حقوق معلمان در هر کشور دارد.
میزان حقوق معلمان در کشورهای مختلف
میزان حقوق معلمان در کشورهای مختلف، بستگی به عوامل متعددی دارد از جمله سطح توسعه اقتصادی، سطح آموزشی جامعه، نیازهای زندگی، هزینههای زندگی، سیاستهای حکومتی، وضعیت بازار کار، و دیگر عوامل مشابه.
در بعضی از کشورها، معلمان برای انجام کارهایشان مانند آموزش و پرورش دانشآموزان، با حقوق بسیار پایینی مواجه هستند. به عنوان مثال، در برخی از کشورهای آفریقایی و آسیایی، حقوق معلمان بسیار کمتر از حقوق متوسط مردم آن کشورهاست. این موضوع میتواند به علت فقر، بحران اقتصادی، وضعیت نامساعد بازار کار، و شرایط دیگری باشد.
در برخی کشورها، معلمان در رده ارشد از نظر حقوقی قرار دارند و میتوانند درآمد قابل توجهی داشته باشند. به عنوان مثال، در کشورهای اروپایی مثل دانمارک، سوئد، نروژ و فنلاند، معلمان حقوق بسیار بالایی دریافت میکنند و در برخی موارد میتوانند درآمد بالاتر از متوسط مردم آن کشورها داشته باشند.
تفاوت دستمزد معلمان در جوامع مختلف
میزان حقوق معلمان در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است و بستگی به شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی هر کشور دارد. در کل، میزان حقوق معلمان باید به طور عادلانه و متعادل باشد تا بتواند جذابیت شغلی معلمان را حفظ کند و کیفیت آموزش را بهبود بخشد.
تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان در آمریکا به شدت متفاوت است و بستگی به دولت، ایالت و حتی مدرسه خاصی که معلم در آن کار می کند دارد. در آمریکا، برخی از تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان عبارتند از:
بیمه سلامت: بیشتر معلمان در آمریکا دارای بیمه سلامت هستند که توسط دولت یا مدارس در اختیارشان قرار میگیرد. بیمه سلامت معمولاً شامل خدمات پزشکی و دارویی است.
بازنشستگی: معلمان در آمریکا معمولاً میتوانند با پرداخت مبالغی به صندوق بازنشستگی، پس از پایان خدمت، بازنشسته شوند و حقوق بازنشستگی دریافت کنند.
مرخصی: معلمان در آمریکا معمولاً اجازه مرخصیهای مختلف را دارند، از جمله مرخصی بیماری، مرخصی برای تحصیلات پیشرفته، و مرخصی برای مراقبت از فرزندان.
حقوق بیشتر: معلمان در برخی ایالتها میتوانند حقوق بیشتری دریافت کنند، به خصوص در ایالاتی که قراردادهای کاری قوی و یا سیاستهای حمایتی از معلمان دارند.
تسهیلات ورزشی و فرهنگی: برخی مدارس در آمریکا تسهیلات ورزشی و فرهنگی مختلفی از جمله باشگاه ورزشی، استخر، سینما و کتابخانه برای معلمان فراهم میکنند.
پشتیبانی روانشناختی: بسیاری از مدارس در آمریکا خدمات پشتیبانی روانشناختی را برای معلمان خود فراهم میکنند.
آموزش و پیشرفت: بسیاری از مدارس در آمریکا برای معلمان خود برنامههای آموزشی و پیشرفت فراهم میکنند تا آنها را در جریان اخرین تحولات و روشهای آموزشی نگهداری کنند.
بهطور کلی، تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان در آمریکا به شدت متفاوت است و بستگی به منطقه و مدرسهای که معلم در آن کار میکند دارد.
تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان در ایالتهای مختلف آمریکا متفاوت است. در آمریکا، هر ایالت دارای سیاستهای خود درباره آموزش و پرورش بوده و این سیاستها میتوانند شامل تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان باشند.
بعضی ایالتها به عنوان مثال، حقوق و دستمزدهای بالاتری به معلمان پرداخت میکنند و یا تسهیلاتی مانند بیمه سلامت و بازنشستگی را در اختیار معلمان قرار میدهند. همچنین، بعضی ایالتها به معلمان امکانات رفاهی مانند باشگاه ورزشی، استخر، کتابخانه و آموزش رایگان فراهم میکنند.
در طرف دیگر، بعضی ایالتها ممکن است حقوق کمتری به معلمان پرداخت کنند و یا تسهیلات و امکانات رفاهی کمتری را در اختیار آنها قرار دهند. بعضی ایالتها همچنین قوانین سختگیرانهتری درباره حضور و غیاب و یا تعطیلی مدارس دارند، که ممکن است برای معلمان دشوار باشد.
بنابراین، تسهیلات و امکانات رفاهی برای معلمان در ایالتهای مختلف آمریکا متفاوت است و بستگی به سیاستها و قوانین هر ایالت دارد.
تفاوت حقوق معلمان آمریکایی و ایرانی
میزان حقوق یک معلم آمریکایی بستگی به بسیاری از عوامل دارد، از جمله سابقه کار، مدرک تحصیلی، نوع مدرسه و منطقه جغرافیایی که در آن کار میکند. همچنین، ایالتی که معلم در آن کار می کند نیز میتواند تأثیر گذار باشد.
به طور کلی، میانگین حقوق معلمان در آمریکا بین ۴۰،۰۰۰ تا ۶۰،۰۰۰ دلار در سال است. با این حال، در برخی مناطق شهری و ایالتها، حقوق معلمان ممکن است بالاتر از این باشد، در حالی که در برخی دیگر ممکن است پایینتر باشد.
به عنوان مثال، میانگین حقوق معلمان در ایالت کانکتیکات در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۹،۰۰۰ دلار بوده است، در حالی که در ایالت آرکانزاس میانگین حقوق معلمان در سال ۲۰۲۱ حدود ۴۸،۰۰۰ دلار بوده است.
بنابراین، میزان حقوق یک معلم آمریکایی به شدت متفاوت است و بستگی به عوامل مختلفی دارد، اما میانگین حقوق معلمان در آمریکا در حدود ۴۰،۰۰۰ تا ۶۰،۰۰۰ دلار در سال است.
نیک نژاد در خصوص وضعیت معیشتی معلمان ایرانی و وجه تمایز آنها با استانداردهای بینالمللی به خبرنگار گسترش نیوز گفت : در این رابطه پژوهشهای زیادی انجام شده است. بهعنوانمثال در کتاب «درسهای فنلاندی» مقایسههای خوبی در این زمینه صورت گرفته است.
او در ادامه اینطور مطرح کرد: میانگین دریافتی معلمان فنلاند، ۴۰ هزار دلار در سال است. معلمان آمریکایی نیز در سال ۴۴ هزار دلار دریافتی دارند. حالا در صورتی که حقوق یک معلم ایرانی را ۱۲ میلیون در نظر بگیرید، چیزی در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ دلار در ماه و ۳۶۰۰ دلار در سال دریافتی دارد. این آمار بیانگر اختلاف فاحش بین دریافتی معلمان ما با معلمان کشورهای دیگر است.
محمدرضا نیک نژاد در پایان عنوان کرد: البته مشکلات اقتصادی در کشور و تورم موجود را نیز باید در نظر گرفت. اکثر معمان ما شغل دوم و سوم دارند و حقوقشان وابسته به آموزشوپرورش نیست. اسنپ، فراگیرترین شغل این روزهای معلمان ما محسوب میشود. این اشخاص پس از حواشی مربوط به بحث رتبهبندی، بسیار دلخور و دلشکسته هستند. تمام این دلمشغولیها روی کار معلمی تأثیر منفی گذاشته و دیگر فرصت کافی برای رسیدگی به بحث آموزش دانش آموزان باقی نمیماند. این مسائل قسمتی از آسیبهای وارده به بخش آموزش به شمار رفته که واقعاً جبران ناپذیر است.