نگاه سرد مجلس به لایحه دولت / تفکیک وزارت صمت اولویت بهارستانی‌ها نیست - افق اقتصادی

ماجرا تفکیک و ادغام وزارت صنعت، معدن و تجارت بارها تکرار شده و آخرین جدال‌ها بر سر تفکیک دوباره آن نیز به سرانجام نرسید. تا جایی‌که به عقیده برخی، موضوع تفکیک وزارت صمت به گروکشی دولت تبدیل شد؛ چرا که هر بار صحبت از استیضاح فاطمی امین، وزیر سابق صمت به میان می‌آمد، دولت موضوع تفکیک را پیش می‌کشید.

حالا که سکاندار جدید وزارت صمت مورد تایید بهارستان قرار گرفته و‌ راهی سمیه شده، ظاهرا باز هم پرونده تفکیک وزارت صمت به مرحله خاک‌خوری رسیده است. از سوی دیگر برخی معتقدند که علاج این اقتصاد بیمار و‌ بازار آشفته، تفکیک و‌ توجه بیشتر به کنترل بازار است اما باز هم باید در‌ انتظار تصمیم مجلس برای این طرح ماند.

اداره وزارت صمت کار یک نفر نیست

علی رضایی، نماینده مجلس یازدهم به عنوان یکی از موافقان طرح تفکیک وزارت صمت گفت: به اعتقاد من وزارت بازرگانی باید تشکیل شود. چرا که مسائل وزارت صنعت، معدن و تجارت بعد از تفکیک بهتر، حل و در مجموع مشکلات تسهیل می‌شود.

وی با اشاره به چالش‌های موجود در صادرات و واردات اظهار داشت: به نظر می‌رسد اگر وزارت صمت تفکیک شود، دستگاهی مستقل بر حوزه صادرات و واردات تمرکز داشته باشد و فردی متخصص سکاندار آن باشد که حوزه بازرگانی را در دست بگیرد، می‌توان این حوزه را بهتر مدیریت کرد.

مشکلات زیاد است

رضایی ضمن تاکید بر اینکه اداره وزارت صمت کار یک نفر نیست، افزود: تجربه سال‌های اخیر می‌گوید وزارت صنعت، معدن و تجارت یک وزارتخانه عریض و طویل است و اداره آن، کار یک نفر نیست. همان طور که شاهد بوده‌ایم، چندین بار با این وزارتخانه چالش‌های مختلفی داشته‌ایم که هنوز هم این چالش‌ها ادامه دارد. در نتیجه به منظور تأمین اقتصادی، امنیت غذایی و همچنین حفظ کمیت و کیفیت سفره مردم به تفکیک وزارت صمت نیازمند هستیم.

تفکیک وزارت صمت راهکار حل مشکلات نیست

اصغر سلیمی، نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی به‌عنوان یکی از مخالفان طرح تفکیک وزارت صمت بیان کرد: موضوع تفکیک در این وزارتخانه قدیمی است اما باتوجه به شرایط موجود و انتصاب وزیر جدید صمت، این موضوع فعلا به صلاح کشور نیست.

وی با بیان اینکه در شرایط فعلی این بحث اصلا اولویت نیست، اظهار داشت: دولت در بحث تنظیم بازار و تولید، مشکلات مختلفی دارد اما باید توجه داشت که تفکیک وزارت خانه‌ها راهکار حل این مشکلات نیست و این اقدام خیلی موثر نخواهد بود؛ بنابراین تغییر ساختار راهکار نیست و درواقع یک به هم ریختگی در وزارتخانه‌ها ایجاد می کند که نه تنها کمکی به حل مشکلات نخواهد کرد بلکه مشکلات را نیز دوچندان می کند.

مسائل مهم‌تری وجود دارد

سلیمی در پایان ضمن تاکید بر شرایط بد اقتصادی مطرح کرد: در حال حاضر مسائل مهم‌تری از جمله مسائل اقتصادی، اشتغال، وضعیت معیشتی مردم در اولویت قرار دارد که مجلس و دولت باید به آن بپردازند.

زمان مناسبی برای تفکیک نیست

امانقلیچ شادمهر، نماینده مردم گلستان در مجلس در رابطه با طرح تفکیک وزارت صمت و تشکیل وزارت بازرگانی به گسترش نیوز گفت: دو فوریت تشکیل وزارت بازرگانی با دو یا سه رای بیش از حداقل رای مورد نیاز، به تصویب رسید. در حقیقت در کمیسیون صنایع که کمیسیون تخصصی محسوب می‌شود از حدود ۲۳ نفر، تنها ۴ نفر موافق تشکیل وزارت بازرگانی بودند.

وی با توجه به شرایط بد اقتصادی تصریح کرد: به عقیده من اکنون زمان مناسبی برای تفکیک وزارت صمت و تشکیل وزارت بازرگانی نیست. این در حالی است که حدود یک سال طول می‌کشد تا دو وزارتخانه جدید سر و سامان پیدا کنند و در این دوره بازار و واحدهای تولیدی بلاتکلیفی شدیدی خواهند داشت.

اقتصاد کشور متلاطم است

شادمهر ضمن تاکید بر اوضاع بد اقتصادی عنوان کرد: در حال حاضر بازار اقتصاد کشور متلاطم است و هر تغییری که ایجاد شود در بهترین حالت ممکن تا ۶ ماه وزارتخانه‌های تفکیک شده متلاطم‌ می‌شوند و ساختار آن دست‌خوش تغییرات زیادی خواهد شد که به طور مستقیم بر شرایط بد فعلی اثر می‌گذارد.

شایسته‌سالاری؛ کلید حل مشکلات

نماینده مجلس یازدهم با تاکید بر  اینکه تفکیک وزارت صمت کلید حل مشکلات نیست، اضافه کرد: در حال حاضر مشکل وزارت صمت با تفکیک حل نمی‌شود و این وزارتخانه نیازمند وجود مدیران توانمند است. دلیل نامساعد بودن شرایط، یکی بودن وزارتخانه‌ها نیست؛ در نتیجه با جداسازی شرایط بهتر نخواهد شد. دولت نباید با طرح مسئله تفکیک به دنبال حذف صورت مسئله باشد بلکه تنها راه حل، استفاده از افراد شایسته است.

تفکیک وزارت صمت به صلاح نیست

علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس به عنوان یکی از مخالفان طرح تفکیک وزارت صمت و تشکیل وزارت بازرگانی به خبرنگار پارلمانی گسترش نیوز گفت: در رابطه با نتیجه طرح باید ببینیم دولت چقدر برای تصویب این طرح جدی است. این در حالی است که شواهد نشان می‌دهد، دولت خیلی برای تفکیک وزارت صمت جدی نیست.

وی در ادامه با اشاره به دلایل دولت برای تفکیک وزارت صمت و تشکیل وزارت بازرگانی اظهار داشت: دولت با ارائه لایحه‌ای، خواستار تفکیک وزارت صمت شد. استدلال دولت برای این طرح بررسی عملکرد ۱۰ سال اخیر وزارت صمت است. به عقیده دولت، تجربه ۱۰ سال اخیر و بعد از ادغام این دو وزارتخانه حاکی از عدم کنترل بازار است که در نتیجه آن نظام توزیع در این مدت معیوب مانده است. چرا که تمرکز وزارت صمت به جای نظام توزیع بر صنعت بوده است. در نتیجه موارد یادآور شده، درخواست دولت تفکیک دوباره وزارت صمت است.

اول تجارت؛آخر تجارت

عنابستانی ضمن تاکید بر نقش مهم تجارت بر رشد تولید، اظهار داشت: تولید و‌تجارت در یک زنجیره قرار دارد. ابتدا باید مواد اولیه را از طریق تجارت تامین کرد و سپس با تولید، بازار تجارت را رونق داد. در حقیقت این یک‌ زنجیره است که قبل و بعد تولید، تجارت قرار دارد. در نتیجه اگر نتوانیم این زنجیره را با یکدیگر هماهنگ کنیم، قطعا امکان رشد تولید وجود نخواهد داشت.

او افزود:‌ این در حالی است که مدتهاست کل این زنجیره را رها کرده‌ و تنها به رشد تولید فکر می‌کنیم. توجه به رشد تولید در حالی مطرح می‌شود که تامین مواد اولیه یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر رشد تولید است.

تفکیک به صلاح نیست!

نماینده مجلس شورای اسلامی در پایان ضمن تاکید بر اینکه تفکیک به صلاح کشور نیست، خاطرنشان کرد: بهتر است به جای تفکیک، شخصی که سکاندار این زنجیره می‌شود، شناخت کافی از آن داشته و‌ بداند لازمه رشد تولید، تجارت است. در نتیجه باید بیش از تولید به تجارت توجه داشت که متاسفانه اکنون خلاف این موضوع رخ می‌دهد. یکی از دلایل عدم موفقیت وزرات صمت در این مدت نیز عدم توجه کافی به تجارت است. در اصل اگر دولت ۲ برابر تولید به تجارت فکر کند، بی‌شک تولید، تجارت، بهره‌وری  و … افزایش خواهد یافت.

تفکیک وزارت صمت برای مجلس جدی نیست

فرهاد طهماسبی، عضو کمیسیون صنایع و معادن در رابطه با طرح تفکیک وزارت صمت و تشکیل وزارت بازرگانی اذغان کرد: تفکیک وزارت صمت برای مجلس، یک موضوع جدی نیست. این در حالی است که طرح تفکیک وزارت صمت، اصلا به صلاح نیست و مشکلات بسیاری را به همراه خواهد داشت و در نهایت دود این موضوع تنها به چشم مردم می‌رود.

او با اشاره به دلایل مخالفت خود با تفکیک وزارت صمت اظهار داشت: باید متولی یک کالا از محل تولید، صادرات و واردات در یک وزارتخانه باشد و سیاستگذاری‌ها در یک جا صورت بگیرد. چرا که تصمیم‌گیری در مورد یک کالا اگر به شکل متمرکز انجام نشود، بی شک مردم آسیب می‌بینند.

این زنجیره باید بهم وصل باشد

طهماسبی ضمن تاکید بر مخالف خود برای تفکیک وزارت صمت گفت: در واقع یکی بودن بخش بازرگانی و تولید در حوزه صنایع و معادن می‌تواند وحدت رویه بهتری صورت دهد و واردات و صادرات را تنظیم کند. به نحوی که واردات به تولید آسیب نزند.

کلام آخر

با وجود تمام کم‌وکاستی‌ها، وزارت صمت شناخت کافی از تنظیم بازار را به دست آورده است. در حقیقت وزارت صمت وظیفه تولید، واردات و صادرات را بر عهده دارد و تشکیل وزارتخانه دیگر به دلیل نداشتن برخی ابزارها نمی‌تواند پاسخگو باشد. از سوی دیگر  تفکیک‌ یا ادغام، هزینه سنگینی را روی دست دولت می‌گذارد. همچنین بی سر‌وسامانی ۲ وزارتخانه پس از جابه‌جایی، از نکات مهمی است که مورد توجه قرار می‌گیرد. در هرصورت باز هم باید در انتظار تصمیم نهایی بهارستانی‌ها برای تفکیک وزارت صمت ماند.