اکوایران: چین پیشتر بزرگترین شریک واردات و صادرات روسیه با اختلاف زیادی بود، اما با آغاز جنگ اوکراین این رابطه درگیر نوعی عدم تقارن جدی شده است.
به گزارش اکوایران، ماه ژوئن نفت وارداتی روسیه به خاورمیانه به میزان ۲۸۰ هزار بشکه در روز رسید و رکورد زد. اما به نظر می‌رسد این افزایش واردات، امری فرصت‌طلبانه بود نه واقعی و براساس تقاضای منطقه؛ بر اساس داده‌های جدید، مسکو تحت تحریم نیاز به جایگزینی برای خریداران چینی داشت.
فرصت‌طلبی به سبک کرملین
به نوشته اقتصادنیوز، تقاضای چین برای نفت از زمان همه‌گیری کووید-۱۹ ؛ بازه زمانی که این کشور برخی از سخت‌ترین محدودیت‌ها را در جهان تعریف کرد، پایین بوده بالاخص آن که پکن یکی از آخرین کشورهایی بود که محدودیت های اجتماعی برای جلوگیری از شیوع ویروس را برداشت. هم‌زمان روسیه یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز در جهان است، اما تحریم های غرب به دلیل حمله به اوکراین کرملین را ناچار کرده تا برای نفت خود در جغرافیایی دیگر دنبال مشتری باشد.
براساس داده های گزارشی که توسط شرکت تحلیل کالای کپلر، منتشر شد و نسخه ای از آن در اختیار المانیتور قرار گرفت، این نهاد اعلام کرده که واردات نفت در این بازه زمانی از سال به دلیل تقاضای بالای تولید برق جهت راه اندازی وسایل سرمایشی به اوج خود می‌رسد، اما افزایش واردات از روسیه به دنبال نیاز روسیه به جایگزینی خریداران چینی است نه افزایش تقاضاها از خاورمیانه، گزاره‌ای که ناظران آن را فرصت‌طلبانه می‌خوانند.
ریاض غیبت پکن را جبران می کند!
هند نیز برای جبران تقاضای کاهش یافته چین برای نفت روسیه کمک کرد. براساس داده‌های آماری کپلر، آن‌چه رخ داده، بدیهی است، زیرا صادرات نفت خاورمیانه به ۱.۴ میلیون بشکه در روز در ماه ژوئن افزایش یافته که ۳۴۰ هزار بشکه در روز نسبت به ماه قبل افزایش یافته و بالاترین رکورد ماه ژوئن را به خود اختصاص داده است. به گفته اعضای این شرکت، تقاضا برای سوخت تابستانی با کاهش تولید نفت خام عربستان سعودی به میزان ۱ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. عربستان سعودی یکی از خریداران عمده نفت روسیه در ماه‌های اخیر بوده است و در ماه ژوئن در این زمینه رکورد زده است. کپلر گفت که ریاض آماده خرید حجم‌های قابل توجهی ازنفت روسیه است.
همایون فلکشاهی، تحلیلگر ارشد حوزه نفت در کپلر، به المانیتور گفت: کاهش تولید نفت عربستان سعودی به این معنی است که رهبران این کشور احتمالا نفت بیش‌تری را در داخل برای تولید برق می‌سوزانند و بدیهی است که واردات نفت ارزان از روسیه از منظرشان منطقی است. فلکشاهی با اشاره به اینکه تولید پالایشگاه روسیه از ۴.۹ میلیون بشکه در روز در ماه می به ۵.۶ میلیون بشکه در روز در ماه می به ۵.۶ میلیون بشکه در روز در ماه اوت رسیده، افزود: زمانی که پالایشگاه‌های چینی برای دستیابی به محصولات عجله کنند و تولید برق در خاورمیانه پس از پایان تابستان کاهش یابد، شاید شاهد تقاضاها از روسیه باشیم. واردات نفت چین در ماه ژوئن به بالاترین حد سالانه خود یعنی ۶۵۰ هزار بشکه در روز رسید. کپلر پیش بینی می کند واردات ماه جولای با افزایش سرعت واردات نفت خام به سطح عادی بازگردد
پوتین رام پکن شده است
تا پیش از آغاز جنگ اوکراین، روسیه در قامت صادرکننده بزرگ انرژی و بازیگر کلیدی در بازارهای جهانی جایگاه ثابتی قرار داشت. اما با گذشت ۱۶ ماه ازعملیات نظامی ویژه در اوکراین، مسکو در حوزه تجارت و نظم مالی جهانی سقوط را تجربه کرد. همین مولفه موجب شد تا پوتین بیش از گذشته به چین وابسته شود. ارقام ییل که با اینسایدر به اشتراک گذاشته شده نشان می دهد که چین پیشتر بزرگترین شریک واردات و صادرات روسیه با اختلاف زیادی بود، اما این رابطه درگیر نوعی عدم تقارن جدی شد. جفری سوننفلد، محقق دانشگاه ییل، گفت: روسیه برای تأمین واردات و محصولات تولیدی پیشرفته که نیاز دارد، بسیار بیشتر به چین وابسته است، در حالی که بازارهای روسیه یک فرصت ثانویه ناچیز برای کسب‌وکارهای چینی هستند.
بر اساس محاسبات سوننفلد، چین دومین واردکننده بزرگ روسیه محسوب می شد.اما روسیه یازدهمین واردکننده بزرگ کالاهای چینی است و ایالات متحده، هنگ کنگ و ژاپن به عنوان سه شریک تجاری بزرگ چین، به مراتب بیشتر از مسکو وارد می‌کنند.در این میان، صنعت خودروی مارپیچ روسیه نیز نفوذ فزاینده چین را آشکار می کند. افزایش شدید قیمت ها، هزینه های ضعیف مصرف کننده و شوک عرضه برای خودروهای ساخت خارجی، برند خودروی چینی جیلی را به تنها برند غیرروسی تبدیل کرده است. جیلی با جهش شدید سالانه ۸۸ درصدی در فروش، اکنون ۱۱ درصد سهم بازار را برای بخش خودرو روسیه در اختیار دارد.
اطاعت تزار از «شی» مشروط نیست
پوتین به مازاد حساب جاری روسیه به عنوان شاهدی بر اقتصاد مقاومتی اشاره کرده اما این اعداد به دلیل کاهش سود صادرات انرژی و فقدان شرکای تجاری به جز چین که توانسته کالاهای روسی را با تخفیف های سنگین خریداری کند، به سرعت در حال محو شدن است.در سه ماهه گذشته، بانک روسیه از کاهش ۹۳ درصدی مازاد حساب جاری خود خبر داد.به گفته میخائیل کوروستیکوف، نویسنده و تحلیلگر روسیه، در حالی که رابطه مسکو و پکن تقریبا یک طرفه به نظر می رسد، برخی استراتژیست ها فکر می کنند مسکو هنوز اهرم فشاری دارد و پوتین به شکلی مشروط مطیع «شی» است.به باورش، روابط روسیه و چین به هیچ وجه کامل نیست، اما منافع مشترک رهبران دو کشور و منطق استراتژیک رویارویی با غرب، پایه محکمی برای همکاری های منطقی برابر ایجاد کرده است. در این تعامل، چین بدون داشتن دلیلی منطقی، فرصت مشخصی برای تبدیل روسیه به دست نشانده خود را دارد.
