خبرگزاری فارس-شهرری؛ نیاز گلی: ری با ۸ هزار سال قدمت، از کهنترین شهرهای جهان است و به دلیل آثار تاریخی و مذهبی فراوانش، ظرفیتهای زیادی در حوزه گردشگری دارد و رهبر معظم انقلاب نیز از ری به عنوان قبله تهران نام بردهاند اما این شهرستان معضلاتی نیز دارد که بیشتر به واسطه همجواری با تهران، به این شهر باستانی تحمیل شده است.
مرکز دفن زباله تهران، مراکز بازیافت زباله، زندان تهران بزرگ، زندان زنان استان تهران، کارخانه سیمان تهران، صنایع و مشاغل مزاحم، انبارهای نگهداری کالا، کمپهای ترک اعتیاد، آسایشگاه سالمندان و معلولان، مرکز نگهداری بیماران روانی و آرامستان تهران از جمله مراکزی هستند که در شهرستان ری واقع شدهاند و معضلات زیادی برای مردم ری به همراه دارند.
بزرگترین گورستان ایران در شهرری
آرامستان تهران یکی از مراکزی است که در جنوب شهرستان ری و در بخش کهریزک واقع شده و بیش از ۵۰ سال است که اموات تهرانیها را در خود جای داده است. در آن زمان گورستانها به صورت پراکنده و محلی بود و قرار شد که یک گورستان متمرکز در تهران ایجاد شود. زمینی به مساحت ۳۱۴ هکتار در کهریزک خریداری و بهشت زهرا(س) احداث شد و در تیر ماه ۱۳۴۹ اولین گورستان رسمی تهران افتتاح شد.
آرامستان بهشت زهرا(س) چندین مرتبه توسعه پیدا کرد و ظرفیت جدیدی برای تدفین ایجاد شد و به عنوان بزرگترین گورستان ایران و در زمره یکی از گورستانهای بزرگ جهان اسلام قرار گرفت. گفته میشود که بهشت زهرا(س) تا چهار سال آینده همچنان ظرفیت دفن دارد، اما مدیران شهری به دنبال این هستند که گورستان جدیدی در تهران احداث کنند.
مزار اولین کسی که در بهشتزهرا دفن شد
چرا اموات تهرانیها دست از سر شهرری برنمیدارند؟
وجود بهشت زهرا(س) در شهرستان ری مشکلات متعددی برای مردم قبله تهران به همراه دارد که ترافیکهای بسیار سنگین آخر هفتهها به واسطه حضور تهرانیها در بر سر مزار اموات، یکی از این موارد است که تردد مردم این منطقه را مختل میکند.
ماجرای اموات و شهرری فقط محدود به بهشت زهرا(س) نمیشود و گورستانهای دیگری نیز در گوشه و کنار قبله تهران وجود دارد که از جمله مهمترین آنها گورستان ابن بابویه و گورستان امامزاده عبدالله است که از سالها پیش، دفن در این گورستانها ممنوع شده بود اما اخیرا این ممنوعیت برداشته شده و در این دو آستان تاریخی و سایر امامزادگان شهرستان دفن انجام میشود.
با این حساب شهرری به تنهایی چند گورستان دارد که از اموات پایتختنشینها میزبانی میکند و هنوز نتوانسته با معضلات ناشی از آنها کنار بیاید. اما این تمام ماجرا نیست و گویا اموات تهرانیها قصد ندارند دست از سر شهرری بردارند. چراکه در تازه ترین اظهارات، مکان دیگری از شهرری را برای ایجاد آرامستان جدید در نظر گرفتهاند!
کوهستان، گورستان میشود؟
در دوره قبل مدیریت شهری اعلام کردند که چهار آرامستان در شرق، جنوبشرق، شمالغرب و غرب ایجاد میشود و به گونهای مکانیابی میشود که دسترسی به آنها راحت باشد. حتی لایحهای هم به عنوان مکانیابی تملک و احداث آرامستانهای جدید تصویب شد، اما این پرونده به نتیجهای نرسید.
حسین نظری معاون خدمات شهری شهرداری تهران در ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ اظهار کرد: در حال مکانیابی برای توسعه بهشت زهرا(س) هستیم. یکی از نقاطی که برای این منظور در نظر گرفته شده تلو و اطراف کوههای بیبیشهربانو است که بازدیدهایی از آنها صورت گرفته است. حال به دنبال ایجاد توافق با سازمانها هستیم. ما هدفمان این است که تمرکز دفن اموات در بهشتزهرا(س) از بین برود.
نظری در ۳ مهر ماه ۱۴۰۲ نیز گفت: متأسفانه حریمی برای شهر تهران باقی نمانده است که آرامستانهای جدید را در آنجا احداث کنیم اما با همه این شرایط ۳ الی ۴ نقطه و پهنه برای آرامستانهای جدید در دستور کار قرار دارد که بهزودی با اتمام کارهای مطالعاتی اسناد و مدارک به شورا ارسال خواهد شد. یکی از این نقاط کوههای بیبی شهربانو است که در حال مذاکراتی در این حوزه هستیم.
کوه بی بی شهربانو توسط سیمان تهران در حال تخریب است
از تحمیل معضلات به قبله تهران، کم نگذاشتهاند
کوه بیبی شهربانو یکی از منابع طبیعی و تاریخی ری محسوب میشود که بهواسطه قرارگیری بقعه بیبی شهربانو و وجود ۷ اثر تاریخی ثبت شده روی این کوه تاریخی، از ظرفیت و جاذبه گردشگری قابل توجهی برخوردار است و از سه جنبه طبیعی، مذهبی و آثار تاریخی اهمیت دارد.
کوه بیبی شهربانو نیازمند توجه و ایجاد فضای گردشگری است اما در سالهای گذشته نه تنها به این موضوع توجه نشده، بلکه این کوه تاریخی را به حال خود رها کردهاند تا کارخانه سیمان تهران از آن تغذیه کند و این کارخانه که قصد سیر شدن ندارد، بهواسطه تولید سیمان جایجای این کوه با عظمت را بیرحمانه میبلعد و دل کوه را خالی میکند.
حتی بخشهایی از این کوه مهم ری به دلیل برداشتهای بیرویه امروز ناپدید شده و علاوه بر این آثار جبرانناپذیری از جمله ایجاد ترک بر گنبد قاجاری مقبره هزار ساله بیبی شهربانو و از بین رفتن کوهها و ایجاد گودالهای بسیار عمیق در محوطه این کوه تاریخی به جای گذاشته است اما گویا به جای جبران این خسارات، قصد دارند آسیب زدن به این محوطه زیست محیطی را با ایجاد گورستان تکمیل کنند، تا از تحمیل معضلات به قبله تهران، چیزی کم نگذاشته باشند.
اجرای مگاپروژهها در مناطق شمالی و معضلات در جنوب تهران!
شهرری که امروز به عنوان منطقه ۲۰ تهران محسوب میشود، کمترین سهم را از پروژههای مدیریت شهری تهران داشته است. درواقع بهترین امکانات و پروژهها در مناطق شمالی پایتخت احداث شده و هنگام جانمایی مگاپروژهها منطقه ۲۰ فراموش میشود اما هرجا که پای معضلات در میان است اولین جایی که مطرح میشود، شهرری است و شعار «کاهش فاصله شمال و جنوب تهران» در عمل محقق نشده است.
ناگفته نماند در شهرری نیز مگاپروژهای تعریف شد؛ مجموعه فرهنگی «ایوان ری» در مجاورت برج طغرل در سال ۱۳۷۶ کلنگ زنی شد و از سال ۱۳۸۶ ساخت آن شروع شد اما پس از گذشت بیش از ۲ دهه این مجموعه به بهره برداری نرسیده است. البته در دوره ششم مدیریت شهری پروژههای جدیدی در منطقه ۲۰ تعریف شده که یکی از آنها مرکز تفریحی گردشگری بام ری در کوه بی بی شهربانو است اما گویا قرار است ساخت گورستان بر مرکز گردشگری سبقت بگیرد.
محدوده بقعه بی بی شهربانو
هیچگونه طرحی جهت احداث آرامستان جدید به فرمانداری ری واصل نشده است
محمد بشارت سرپرست فرمانداری ویژه شهرستان ری در گفتوگو با خبرنگار فارس در ری در رابطه با مطرح شدن ساخت آرامستان جدید پایتخت در محدوده کوه بی بی شهربانو اظهار کرد: تاکنون هیچگونه طرحی جهت احداث آرامستان جدید در محدوده شهرستان ری به فرمانداری واصل نشده و قوانین مرتبط با موضوع تقسیمات کشوری در حوزه سرزمینی شهرستان ری کاملا واضح و متقن است.
وی گفت: شهرستان ری به دلیل همجواری با پایتخت در طول سالیان گذشته متحمل بسیاری از معضلات و مشکلات آن بوده و همواره بار سنگین این همسایگی بر دوش شهرها و روستاهای ری بوده است. از این رو یکی از مطالبات اصلی و مهم مردم شهرستان ری جلوگیری از انتقال مشکلات پایتخت به این منطقه میباشد.
سرپرست فرمانداری ویژه ری افزود: هرگونه دخل و تصرف در محدوده کوه بی بی شهربانو به دلیل قرارگیری بقعه و بافت تاریخی مستلزم اخذ نظر و تاییدیه از سوی میراث فرهنگی میباشد بعلاوه این نقطه جزو محدوده تقسیماتی شهرستان ری بوده و هرگونه طرح و برنامهای باید با هماهنگی و تایید مدیریت شهرستان انجام شود.
به جای گورستان، ورزشگاه و بوستان بسازید
سید علی یزدیخواه نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی نیز نسبت به احداث آرامستان جدید پایتخت در اطراف کوه بی بی شهربانو، مخالفت خود را اعلام کرد و در ۴ مهرماه ۱۴۰۲ در نامهای به شهردار تهران نوشت: این خبر باعث ایجاد نگرانی و رنجش خاطر مردم عزیز این منطقه، نخبگان و برگزیدگان این شهر شده است. شهرستان ری به واسطه همجواری با تهران به محل انتقال معضلات پایتخت تبدیل شده و در حال حاضر با کوهی از این مشکلات از جمله دفن اموات و ترافیک شدید در محور آرامستان بهشت زهرا(س)، زندان، مراکز نگهداری از معتادان متجاهر، فاضلاب و روان آب ها، دفن زباله در آراد کوه و… روبرو است.
وی در ادامه نامه آورده است: با عنایت به وجود چندین اثر تاریخی ثبت شده در کوه بی بی شهربانو و با توجه به اینکه مقرر گردیده بود در این محوطه تاریخی طرح های گردشگری اجرا گردد، به نمایندگی از مردم شریف شهرستان ری به طور قطع مخالفت خود و مردم عزیز این خطه را برای ایجاد آرامستان جدید در شهرستان ری اعلام نموده و تقاضامند است نسبت به جانمایی برای احداث آرامستان در سایر نقاط شهر تهران دستورات لازم را صادر فرمائید.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در پایان تاکید کرده است: ری در گذشته یکی از ۱۵ کهن شهر دنیا بوده و قدمتی ۸ هزار ساله دارد، مزید امتنان خواهد بود برخی از طرحهای بزرگ و مگاپروژهها از جمله ساخت ورزشگاه و بوستانهای مختلف در دستور کار شهرداری تهران قرار گیرد.
احداث آرامستان در شهرری اولویت آخر هم نباشد
جعفر شربیانی، عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران نیز ۴ مهرماه ۱۴۰۲ در یکصدوهفتادونهمین جلسه شورای شهر تهران با اشاره به اینکه امروز در مورد یک معادله نابرابر صحبت میکنم، اظهار کرد: تهران یک منطقه بزرگ شهری و یک کلانشهر است که امروزه میتوان آن را یک ابرشهر خواند که به عنوان پایتخت حاکمیت با مشکلات عدیده و چالشها و مسائل متعددی باعث شده آثار و حواشی خود را داشته باشد که از آن جمله میتوان به حواشی آن در جنوب تهران و شهرستان ری اشاره کرد.
وی در ادامه انباشت زباله در آراد کوه را یکی از مشکلات ایجاد شده در ری عنوان کرد و افزود: روزانه بیش از ۵ هزار تن پسماند در آرادکوه دفن میشود که بدون توجه و در نظر داشتن مسائل و مشکلاتی که میتواند برای ساکنان مناطق اطراف داشته باشد و آیا در این معادله نابرابر، تهران هزینه دفن این زبالهها را به ری پرداخته است؟ و فراتر از همه اینها مشکلاتی است که به این شهرستان تحمیل میشود.
رئیس شورای شهرستان ری در ادامه با بیان اینکه شهرری طی ۵ دهه گذشته دین خود را به آرامستان بهشت زهرا(س) و گسترش آن به تهران ادا کرده است، تصریح کرد: من از طرف مردم، از مدیریت شهری تقاضا میکنم این منطقه اولویت آخرشان هم نباشد؛ تهران کلانشهر است و میتوانند اولویت خود را نقطه دیگری قرار دهند.
شربیانی گفت: آنچه از دست ما برمیآید این است که امروز از مدیریت شهری و شهرداری درخواست کنیم، مطالعه گسترش و یا احداث آرامستان جدید را از دستور کار خود خارج کنند، فضاهای متعددی در شرق و غرب تهران وجود دارند که میتوان این موضوع مهم را در آنجا بارگذاری کرد.
اجرای طرح گردشگری در محدوده کوه بی بی شهربانو
طرح قطب فرهنگی و گردشگری در محدوده کوه بی بی شهربانو در حال انجام است
رضا شنگی شهردار منطقه ۲۰ تهران در گفتوگو با خبرنگار فارس در ری نیز در در رابطه با مطرح شدن ساخت آرامستان جدید پایتخت در محدوده کوه بی بی شهربانو اظهار کرد: متولی این موضوع معاونت خدمات شهری تهران و سازمان بهشت زهرا(س) است و در این خصوص مناطق متولی نیستند.
وی با بیان اینکه محل دقیقی برای احداث آرامستان اعلام نشده است، گفت: هیچ برنامهای برای احداث آرامستان جدید تهران در کوه بیبیشهربانو وجود ندارد و مطالعات نقطهیابی مکان آرامستانهای جدید بعد از بررسی کامل به شورای شهر ارائه میشود.
شهردار منطقه ۲۰ تهران تصریح کرد: طرح ایجاد قطب فرهنگی و گردشگری در محدوده کوه بی بی شهربانو در دستور کار شهرداری منطقه ۲۰ است که از سال گذشته آغاز شده و در حال انجام است که در این خصوص برخی کارها از جمله معبرسازی، بخشی از جنگل کاری و نصب تعدادی آلاچیق انجام شده و اجرای طرح ادامه دارد.
امکانات نمیدهید، معضلات نیز ندهید
مردم مومن، صبور، انقلابی و ولایتمدار شهرری در دهههای گذشته با تحمل انواع معضلات تهران، دِین خود را به پایتخت ادا کردهاند و بیش از این، تحمیل معضلات و مشکلات به مردم نجیب قبله تهران روا نیست لذا مردم ری درخواست دارند؛ اگر قرار نیست امکاناتی به قبله تهران ارائه شود، معضلی نیز تحمیل نشود.
پایان پیام/۶۷۰۶۲/