وحید پورتجریشی؛ بازار: خرید و و فروش یا نگهداری طلا به عنوان یکی از قدیمی ترین ابزارهای سرمایه گذاری، همواره مورد توجه مردم جهان قرار داشته است. این فلز گرانبها به شکلی سنتی یکی از دستاویزهای مردم در دوران به هم خوردن ثبات اقتصادی به دلیل رشد تورم یا بروز جنگ و بحران های مختلف در سطوح منطقه ای و جهانی به شمار می آید.
با اینحال، در ایام رونق اقتصاد و رفع سایه رکود از سر ملت ها، به طور طبیعی بازار طلا نیز کمی روی آرامش را بیشتر تجربه کرده و دچار نوعی ثبات میشود. در حقیقت، آنچه همواره به پیشرفت بازار جهانی طلا و دیگر فلزات گرانبها کمکی شایان می کند، بی اعتمادی مردم به اقتصادهای ملی و یا وضعیت روانی نابسامان در محیط اقتصاد جهانی است؛ چراکه در چنین ایامی معمولا مردم ترجیح می دهند برای جلوگیری از افت بیشتر ارزش دارایی های خود، بخش سرمایه ای آنها را به طلا تبدیل کرده تا دستکم از ریزش بیشتر ارزش آن جلوگیری نمایند؛ اتفاقی که طی دو سال گذشته و به دلیل افزایش تورم چشمگیر در کشورهایی چون ترکیه، ایران و تقریبا تمامی جهان رخ داد؛ گواهی بر این مدعا و رفتار سرمایه گذاران در دوران بروز مشکلات شدید اقتصادی است.
اما نگاهی به جدول قیمت طلا طی چند هفته اخیر نشان میدهد که این بازار در حال رونق گرفتن مجدد است؛ اگرچه این رونق همچنان با احتیاط سرمایه گذاران جهانی، چندان چشمگیر به نظر نرسیده و اطمینان آنها را در خصوص صعودی شدن روند بازار جلب نمی نماید؛ اما به نسبت بسیاری از بازارهای بین المللی دیگر، قابل توجه به نظر می رسد.
اکنون سوال بسیاری از سرمایه گذاران در بازار جهانی طلا این است که روند بازار طلا با توجه به پیشرفت قیمت روزهای اخیر به کدام سمت و سو خواهد رفت. آیا باید منتظر افزایش بیشتر قیمت بود یا قیمت طلا دچار ریزش خواهد شد؟
سیاست های فدرال رزرو، همچنان مهمترین فاکتور تاثیرگذار بر روند قمیت طلا
بزرگترین فاکتور تاثیرگذار بر بازار طلا و البته بسیاری از بازارهای دیگر سرمایه، شاخص دلار (DXY) بوده که نسبتی معکوس با روند قیمت فلز زرد دارد. همانطور که می دانیم، فدرال رزرو یا همان بانک مرکزی آمریکا طی دو سال گذشته به دلیل افزایش تورم به سطح بی سابقه چهل سال گذشته، سیاست افزایش نرخ بهره بانکی را وضع کرد که بر اساس آن، نرخ بهره بانکی روی سپرده ها به صورت پله ای دچار افزایش شد. این سیاست به منظور بازجذب نقدینگی بازار به سمت بانک ها و در نتیجه، هدایت مجدد آنها به اقتصاد ملی این کشور تصویب شد؛ سیاستی که تا حد بسیار زیادی موفق بوده و به نظر می رسد «جروم پاول» رئیس فدرال رزرو و همفکران وی، در مهار تورم موفق عمل کرده اند.
این پیام فدرال رزور حاوی نکته ای مهم بود و آن اینکه بزرگترین نهاد اقتصادی ایالات متحده دستکم قصد ادامه افزایش روند نرخ بهره بانکی را ندارد
همین امر منجر به این شد تا طلا، رمزارزها، بازار سهام و … تا حد زیادی اهمیت خود را در آمریکا از دست داده و سرمایه گذاران بزرگی همچون «ورن بافت» نیز دارایی خود را به پول نقد تبدیل کرده و آن را در بانک های آمریکا سرمایه گذاری کنند. این رفتار سرمایه گذاران منجر به افزایش کم سابقه شاخص دلار در بازار فارکس شده و در نتیجه قیمت طلا در سال ۲۰۲۲ و دستکم، نیمه نخست سال ۲۰۲۳ با ریزش قابل توجه روبرو شد.
آیا فدرال رزرو تغییر مسیر خواهد داد؟
اما اکنون با توجه به مهار تقریبی تورم در آمریکا و همچنین، بروز مشکلات اقتصادی جدید ناشی از اجرای سیاست افزایش نرخ بهره بانکی همچون افزایش سطح بیکاری به بالاترین نقطه طی یک دهه گذشته و شکل گیری رکود نسبی در صنعت این کشور به دلیل مهاجرت سرمایه گذاران به سمت سپرده گذاری در بانک ها به جای بخش تولید، فدرال رزرو با تشکیل جلسه مهم خود در سه شنبه هفته گذشته اعلام کرد که برای مدتی دیگر نرخ بهره فعلی را حفظ خواهد کرد تا از مهار تورم مطمئن شود. این پیام فدرال رزرو حاوی نکته ای مهم بود و آن اینکه بزرگترین نهاد اقتصادی ایالات متحده دستکم قصد ادامه افزایش روند نرخ بهره بانکی را ندارد.
بر اساس پیش بینی هلدینگ های بزرگ مالی مانند UBS، گلدمن ساکس و مورگان استنلی، دستکم طی سه ماهه نخست سال آینده میلادی باید شاهد شکل گیری نوعی رکود در اقتصاد جهانی باشیم که چنین رکودی دستکم برای بازارهایی چون طلا مفید به نظر می رسد
به گفته کارشناسان اقتصادی آمریکا، سیاست فعلی در خصوص نرخ بهره بانکی به احتمال زیاد تا ماه مارس سال آینده میلادی متوقف خواهد شد. همچنین نکته مهم دیگر در صورتجلسه منتشر شده فدرال رزرو این بود که به احتمال بسیار زیاد، تا پایان سال جاری میلادی خبری از افزایش مجدد نرخ بهره بانکی نخواهد بود؛ موضوعی که می تواند فاکتور مثبتی نه تنها برای بازار طلا، بلکه بازارهای دیگر از جمله نقره، پلاتین و تیتانیوم باشد.
«تیم ویترر» استراتژیست ارشد هلدینگ سرمایه گذاری KCM معتقد است که ریزش شاخص و قدرت دلار طی دو هفته اخیر، عامل اصلی رشد بازار طلا شده و در صورت ادامه این ریزش، می توان شاهد افزایش نرخ جهانی طلا بود.
تاثیر رکورد احتمالی سال ۲۰۲۴ بر روند قیمت طلا
اگرچه فاکتورهای متعددی در تعیین قیمت طلا در بازارهای بین المللی به ایفای نقش میپردازند که در مطالب حاضر مجال بررسی تمامی آنها وجود ندارد؛ اما یکی دیگر از فاکتورهای مثبت برای این بازار، موضوع رکود اقتصادی است. بر اساس پیش بینی هلدینگ های بزرگ مالی مانند UBS، گلدمن ساکس و مورگان استنلی، دستکم طی سه ماهه نخست سال آینده میلادی باید شاهد شکل گیری نوعی رکود در اقتصاد جهانی باشیم که چنین رکودی دستکم برای بازارهایی چون طلا مفید به نظر می رسد. چراکه اساسا بخشی از رکود، ناشی از کاهش فعالیت واحدهای تولیدی بوده و این به معنای بازگشت نوعی بی ثباتی اقتصادی است که شاخص ترس را در بازارهای جهانی افزایش خواهد داد.
حال اگر این فاکتور را با موضوع توقف احتمالی افزایش نرخ بهره بانکی توسط فدرال رزرو جمع کنیم، نتیجه منطقی این چنین خواهد بود که دستکم بخشی از سرمایه سپرده شده در بانک های آمریکا به سمت بازارهای دیگری چون طلا سوق داده خواهد شد. چراکه با وجود شکل گیری تنش در فاضای اقتصادی جهان، فاکتور «دلار امن» به عنوان ابزاری مطمئن برای سرمایه گذاری نیز حذف شده و هرگونه عقب نشینی دلار از بازار فارکس منجر به افزایش نقض آفرینی طلا در بازار خواهد شد.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد اینکه همانطور که گفته شد؛ فاکتورهای متعددی در بازار طلا نقش آفرین هستند که از جمله می توان به عرضه و تقاضای طلا به ویژه در دو کشور بزرگ مصرف کننده این فلز یعنی چین و هند، میزان تنش های ژئوپولیتیکی مانند جنگ اوکراین یا بحران فلسطین و احتمال کشیده شدن آتش جنگ به تمامی منطقه و همچنین سیاست بانک های مرکزی بزرگ جهان همچون بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی چین و ابزارهای آنها برای کاهش تورم به علاوه چندین فاکتور دیگر اشاره کرد.
اما همانطور که گفته شد؛ در مطلب حاضر سعی بر آن بود که نسبت سیاست های فدرال رزرو آمریکا و بازار طلا به عنوان مهمترین عامل نقش آفرین در این بازار مورد بررسی قرار گیرد. لذا، به منظور حصول تحلیل فاندامنتال دقیقتر بازار طلا، می بایست تمامی موارد یاد شده نیز به عنوان فاکتورهای نقش آفرین در بازار طلا مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد.
