خبرگزاری فارس- خراسان جنوبی؛ همین‌که هوا کمی رو به گرمی می‌گذارد تب تشنگی هم در اغلب نقاط روستایی خراسان جنوبی بالا می‌رود به طوری که تعداد روستاهایی که با تانکر آبرسانی می‌شود در ماه‌های گرم سال به اوج رسیده و شاهد تنش‌های آبی در برخی از نقاط شهری استان نیز هستیم.
اما آن‌چه تاثیر فزون‌تری بر منابع حیاتی خراسان جنوبی می‌گذارد انشعابات غیرمجازی است که در اغلب روستاهای اقماری مرکز استان و دیگر نقاط خراسان جنوبی وجود دارد.
حال که دیگر شاهد روزهایی داغ تابستان آن هم در اولین ماه این فصل هستیم با مهدی دوستی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی همکلام می شویم تا با چند‌و‌چون برنامه‌ریزی‌ها برای پشت سر گذاشتن فصل گرما سال بیشتر آشنا شویم.
بنا به گفته وی خراسان جنوبی متاثر از ۲۲ سال خشکسالی است و اگر مقایسه‌ای در مورد میزان بارندگی داشته باشیم این موضوع ملموس‌تر خواهد بود به طوری که میانگین بارندگی کشور در سال آبی جاری ۱۷۳ میلی‌متراست و در مقایسه با میانگین بلند‌مدت ۲۰ درصد کاهش دارد اما میانگین بارندگی استان در سال زراعی جاری ۷۸ میلیمتر است که نسبت به میانگین بلند‌مدت یک درصد کاهش نشان می‌دهد.
همچنین همه گستره خراسان جنوبی متاثر از خشکسالی‌های مستمر است.
دیگر این که ۹۸ درصد آب شرب استان از سفره‌های زیرزمینی تامین می‌شود و شاهد افت ۲۶ سانتیمتر سفره‌های زیرزمینی و ۱۲۴ درصد کاهش آبدهی چاه‌ها در استان هستیم.
هرسال حفر ۱۷ حلقه چاه جدید
وی ادامه داد: متوسط ظرفیت استحصال آب برای شهرها و روستاهای استان دو هزار و ۶۹۰ لیتر در ثانیه است و باید هر سال برای جبران کسری تامین آب ۲۵۰ لیتر بر ظرفیت فعلی اضافه شود، یعنی هر سال باید حدود ۱۷ چاه جدید حفر و تجهیز شود تا بتوانیم وضعیت فعلی را حفظ کنیم.
وی با اشاره به این که با توجه به مشکلات اجتماعی و مشکلاتی که در استان وجود دارد منابع آب متاثر از افت سفره‌های زمینی شده و کیفیت خود را از دست داده است تصریح کرد: علاوه بر مشکلات اجتماعی برای حفر چاه مشکلات کیفی نیز وجود دارد که این امر کارمان را دو چندان سخت کرده و منابع را هر ساله محدود‌تر می‌کند.
همچنین از مجموعه ۹۱۱ میلیون مترمکعب مصرف آب استان ۸۸ درصد آن برای بخش کشاورزی، ۳ درصد برای بخش صنعت و ۹ درصد برای بحث شرب استفاده می‌شود.
به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی میزان تولید آب شرب در استان ۷۸ میلیون مترمکعب است و این میزان آب با برداشت از ۳۸۴ حلقه چاه انجام می‌گیرد که ۲۵ درصد از آب‌برداشت شده تصفیه شده و به‌صورت شیرین‌سازی در اختیار مشترکان قرار می‌گیرد که در مجموع ۲۵ میلیون مترمکعب است.
دوستی اضافه کرد: با توجه به این که افت کیفی در منابع آبی استان وجود دارد، ۷ میلیون مترمکعب معادل ۷ درصد این آب باید شیرین‌سازی شود.
وی تصریح کرد: این آمار نشان می‌دهد که علاوه بر محدودیت موجود در منابع آبی استان روز‌به‌روز هزینه استحصال، انتقال و تصفیه در بحث آبرسانی در استان افزایش می‌یابد.
وی در ادامه با اشاره به این که خراسان جنوبی سومین استان پهناور کشور بوده که ۹۹ درصد مساحت کشور را در اختیار دارد و تنها یک درصد جمعیت کشور در آن مستقر هستند تصریح کرد: با این وجود ۴ درصد تاسیسات آبرسانی کشور مربوط به خراسان جنوبی بوده و این به معنای پراکندگی تاسیسات و وسعت استان و پرهزینه بودن استحصال، انتقال و توزیع آب بوده بنابراین مردم باید پیش از بیش قدر آب را بدانند و حداقل مصرف را در داشته باشند تا بتوانیم تنش تابستان را پشت سر بگذاریم.
به گفته این مقام مسئول در حال حاضر طول شبکه توزیع و خطوط انتقال آب استان ۱۲ هزار کیلومتر بوده که قدمت برخی از آنها به صد سال می‌رسد.
دوستی به این موضوع نیز اشاره کرد که براساس برآورد و تحلیلی که صورت گرفته باید در تابستان در شهرها حدود ۱۵ درصد افزایش تولید و در روستاهای استان ۲۵ درصد افزایش تولید داشته باشیم تا سیستم‌های خنک‌کننده و یا مصارف دیگری که اضافه می‌شوند جبران شود.
مصارف غیر مجاز آب
وی ادامه داد: اما متاسفانه در برخی از شهرها و روستاهای مشاهده می‌شود که سرانه تولید به سه برابر هم رسیده و این آمار نشان می‌دهد که این آب پرت نشده بلکه مربوط به برخی از مصارف غیرمجاز همچون آبیاری باغات بوده است.
بعلاوه باید متذکر شد که مجتمع‌های آبرسانی روستایی استان به هم پیوسته بوده و اگر مشکلی از طریق انشعابات غیرمجاز و یا مصارف غیرمجاز ایجاد شود سبب ایجاد مشکل کمبود آب‌برای روستاهای همجوار و حتی خود روستاها خواهد شد.
وی هشدار داد که آبیاری باغات نباید از طریق سیستم آبرسانی به روستاها و شهرها انجام شود و متاسفانه این موضوع به معضلی در حاشیه شهرها و برخی روستاها نیز تبدیل شده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی به معضل انشعابات غیر مجاز هم در استان اشاره کرد و اظهارداشت: براساس تحلیل صورت گرفته از میزان تولید و مصرف آب در استان پیش‌بینی می‌شود ۶ هزار انشعاب آب غیرمجاز در استان وجود دارد که از این تعداد هزار و ۶۰۰ فقره مربوط به شهرها و چهار و ۵۰۰ فقره مربوط به روستاها است.
شناسایی۳۶۹ انشعاب غیر مجاز آب
به گفته دوستی شرکت آب و فاضلاب استان شناسایی انشعابات غیرمجاز و قطع آنها را به طور جد در دستور کار خود قرار داده تا بتوانیم تابستان بدون تنشی را داشته باشیم.
همچنین سال گذشته ۲۸۸ فقره انشعاب غیر مجاز و در سه ماهه امسال نیز ۸۱ فقره شناسایی در استان شناسایی شده است.
وی در مورد مشکل آفرینی شبکه فرسوده آبرسانی هم این طور توضیح داد که در استان ۱۲ هزار کیلومتر طول شبکه‌های آبرسانی بوده که دو هزار و ۱۰۰ کیلومتر از آنها نیاز به اصلاح دارد و این موضوع یک بحث ملی بوده و نه‌تنها در خراسان جنوبی بلکه در سطح کشور با این معضل مواجه هستیم.
وی متذکر شد: نیازهای استان را در این خصوص می‌دانیم اما اعتبارات ما محدود هستند بنابراین باید موارد اولویت‌بندی شوند.
مدیرعامل آب و فاضلاب خراسان جنوبی در مورد درخواست مردم در زمینه مجهز ساختن چاه‌ها به پمپ یدک هم گفت: در حال حاضر حدود ۴۸۰ حلقه چاه در استان داریم که خریداری پمپ یدک برای هر یک از چاه‌ها حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد و با توجه به محدودیت در این حوزه این امکان برای تجهیز همه چاه‌ها به پمپ یدک وجود ندارد.
پایان پیام/۶۹۰۲۷
