بازار؛ گروه صنعت: هرچند طی ۲ سال اخیر خبرهایی از افتتاح ۱۶ هزار تخت بیمارستانی منتشر شد اما همچنان سرانه تخت های بیمارستانی در کشور در مقایسه با حتی بعضی از کشورهای همسایه چندان مطلوب نیست؛ چرا که برای ۸۵ میلیون جمعیت کشور فقط حدود ۱۶۰ هزار تخت بیمارستانی داریم و اگر این دو عدد را تقسیم بکنیم ۱.۸۸ یا ۱.۸۹ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت می شود و تا عدد ۲.۵ تخت بیمارستانی، فاصله زیادی داریم. البته در این آمار مشخص است که جمعیت اتباع کشورهای همسایه که کم هم نیستند محاسبه نشده و به نظر می رسد سرانه تخت های بیمارستانی حتی کمتر از این عدد باشد.
از طرفی بخش مهمی از ۱۶۰ هزار تخت بیمارستانی موجود در کشور نیز در ردیف تخت های فرسوده قرار دارند و باید هرچه سریع تر مسئولان تدبیری برای نوسازی آن ها بیندیشند تا کیفیت درمان در کشور کاهش نیابد. تخت هایی که در دوران همه گیری بیماری کرونا با چالش شدید کمبود مواجه و باعث شد بسیاری از عمل های جراحی بعضا ضروری تا حد ممکن به تعویق بیفتد.
در رابطه با وضعیت بیمارستان سازی، موانع و شرایط فعالان این صنف محمد نبی گوهرگانی رئیس هیئت مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران در گفت و گو با بازار توضیح می دهد:
* به عنوان رئیس انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران وضعیت بیمارستان های کشور را به لحاظ نوسازی و فرسودگی چگونه ارزیابی می کنید؟
حدود ۱۶۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور داریم که حدود ۷۰ هزار تخت آن بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ساخته شده و از کل تعداد تخت های موجود در کشور نیز ۶۰ هزار تخت بیمارستان فرسوده شده اند.
مهمترین مشکلی که پیش رو قرار دارد مسئله بیمارستان های نیمه تمام است که حدود ۴۰ هزار تخت است و اگر بخواهد به قیمت روز انجام شود، برای ساخت و تجهیز ۲۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد
در حال حاضر نیز مهمترین مشکلی که پیش رو قرار دارد مسئله بیمارستان های نیمه تمام است که حدود ۴۰ هزار تخت است و اگر بخواهد به قیمت روز انجام شود، برای ساخت و تجهیز ۲۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد.
* از ۲۵۰ همتی که به آن اشاره کردید چقدر اعتبار برای بیمارستان سازی در سال ۱۴۰۲ در نظر گرفته شد؟
کل اعتباری که امسال برای بیمارستان سازی گذاشته شد ۱۲ هزار میلیارد تومان است که بخش مهمی از آن را هم تخصیص نداده اند. بنابراین دورنمای تکمیل این تخت های بیمارستانی را با این اعتبار می توان گفت نامشخص است و هیچ زمانی برای تکمیل آن ها قابل تصور نیست؛ به خصوص نقدینگی ای که برای این حوزه تخصیص داده می شود جوابگوی ۵۰ درصد تورم هم نیست.
* با توجه به نبود اعتبارات کافی برای بیمارستان سازی بفرمایید متوسط زمانی که برای ساخت بیمارستان ها در کشور صرف می شود چقدر است؟
متوسط عمر ساخت بیمارستان ها بالای ۱۲ سال است که این اتفاقا باعث می شود علاوه بر خواب سرمایه، ضرر و زیانی که ایجاد می کند، فرسودگی و مستهلک شدن ساختمان های بیمارستان ها هم رقم بخورد.
* با این تفاسیر در شرایطی که گفته می شود عمر ساختمان های این چنینی ۱۵ سال است، در عمل زمانی که بیمارستان های تازه تاسیس افتتاح می شوند ساختمان هایی فرسوده هستند؟
بله این مشکل وجود دارد؛ فرض کنید بیمارستانی ۱۲ سال زمان ساخت می برد و این بیمارستان در زمان کلنگ زنی حداقل ۲ سال قبل طراحی شده است. بنابراین می توان به این نتیجه رسید که با این زمان طولانی ساخت، به طور حتم زمانی که بیمارستان بخواهد وارد مدار فعالیت قرار بگیرد حداقل ۱۴ و ۱۵ سال از طراحی آن گذشته است. از طرفی در کنار این مهم، زمانی که بیمارستان افتتاح می شود ۱۰۰ درصد استانداردهای دستگاه های جدید آمده و طراحی و دستگاه های بیمارستانی افتتاح شده با استانداردهای زمان خود مطابقت ندارد.
* بارها از مسئولان درباره مزایای اقتصادی گردشگری سلامت شنیده ایم بفرمایید با این شرایط بیمارستان سازی، تکلیف برنامه توسعه گردشگری در کشور چه می شود؟
خوشبختانه چندسالی است که بخش خصوصی به این مهم ورود کرده است، منتهی این ورود همچون کشور ترکیه نیست و بخش خصوصی که به ساخت بیمارستان ورود کرده از ناحیه پزشکان انجام می شود. بنابراین فقط پزشکان هستند که محلی برای فعالیت خودشان می سازنند.
بیمارستان سازی هنوز برای سرمایه گذار غیر پزشک صرفه اقتصادی ندارد و منطقی نیست. بنابراین اگر می خواهیم گردشگری سلامت در کشور رونق یابد باید بیمارستان سازی به نقطه ای برسد که همچون صنعتی که هزینه و ساخت آن اقتصادی است باشد
این درحالی است که بیمارستان سازی هنوز برای سرمایه گذار غیر پزشک صرفه اقتصادی ندارد و منطقی نیست. بنابراین اگر می خواهیم گردشگری سلامت در کشور رونق یابد باید بیمارستان سازی به نقطه ای برسد که همچون صنعتی که هزینه و ساخت آن اقتصادی است باشد.
بنابراین اگر به لحاظ اقتصادی جوابگو باشد می تواند همچون کارخانه ساز جذابیت اقتصادی داشته باشد و به گردشگری سلامت هم رونق دهد.
این مهم در کشور ترکیه در کنار تامین نیاز مردم شان اتفاق افتاده و برای گردشگری سلامت با دریافت تعرفه های بالا این حوزه را رونق داده اند و اکنون نیز از خیلی از کشورهای اطراف و حتی اروپا هم برای درمان به ترکیه می آیند.
* در حال حاضر سرانه تخت های بیمارستانی ترکیه به خصوص در مقایسه با ایران چقدر است؟
هرچند در مقایسه با کشورهای همسایه از سرانه تخت بیمارستانی پایینی برخوردار نیستیم اما حتی اگر بخواهیم خود را با همین کشور ترکیه مقایسه کنیم می بینیم سرانه تخت بیمارستانی ایران به ازای هر هزار نفر ۱.۸ است اما این عدد در ترکیه ۲.۸ است.
البته این فاصله با کشورهای اروپایی بیشتر می شود. برای مثال در بیشتر کشورهای اروپایی سرانه تخت بیمارستانی ۴.۵ است. همچنین این عدد در کشوری همچون ژاپن به ۱۰-۱۲ تخت به ازای هر هزار نفر می رسد؛ سرانه مطلوبی که ما هم باید آن را الگو قرار دهیم و به مرحله ای برسیم که حداقل ۳ تخت به ازای این تعداد نفر در کشور داشته باشیم.
بنابراین امیدواریم که در کنار تامین نیاز مردم، به گردشگری سلامت هم توجه شود. البته اگر دوستان دولتی قدری بخش خصوصی را جدی بگیرند این مهم هم عملی خواهد شد. به عنوان انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران خواسته ای هم از مسئولان نداریم فقط حداقل نظرات مشورتی ما را بشنوند و بعد تصمیم گیری کنند؛ همین کافی است.