بازار؛ گروه صنعت: به نظر می رسد این روزها برنامه ریزی موفق برای تولید، توزیع و در دسترس قرار گرفتن شیرخشک نوزادان به معضلی لاینحل تبدیل شده است؛ چرا که از یک سو با تغییر نرخ ارز از ۴ هزار و ۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، برای مدتی تولیدکنندگان داخلی در بلاتکلیفی تامین ارز قرار داشتند و چرخ تولیدشان از حرکت متوقف شده بود.
از سویی دیگر حالا که نرخ ارز شیرخشک به روز رسانی شده و تولید ادامه دارد، چالش ارزی به داروخانه ها کشیده شده است و آن ها باید با این مشکل دست و پنجه نرم کنند. همچنین برخلاف وعده وعیدهای متولیان درخصوص نحوه بازپرداخت به موقع مابه تفاوت نرخ ارز به داروخانه ها، سازمان های متولی بیمه به صورت نامنظم نسبت به پرداخت اقدام می کنند که این موضوع در کنار افزایش هزینه داروخانه ها باعث شده آن ها نتوانند به موقع به نقدینگی خود دست یابند و متضرر شوند.
در این بین مسئولان سازمان غذا و دارو نیز به جای اینکه به دنبال چاره اندیشی برای رفع معضلات پیش رو باشند طی مصاحبه های اخیر خود حتی مالکان داروخانه ها را تهدید به توزیع شیرخشک در فروشگاه های مواد غذایی کرده اند.
این درحالی است که متصدیان داروخانه ها برای همان شیرخشک باید یک پروسه طولانی را طی کنند تا اطلاعات نوزاد و مادر و یا پدر را در سامانه اعلامی از سوی سازمان ثبت و بعد نسبت به فروش شیرخشک اقدام کنند که در عمل در دسترس قرار دادن چنین اطلاعاتی در سطح عمومی نیز به نظر اصولی نمی رسد.
از طرفی ادامه وضعیت فعلی نیز به کاهش دسترسی خانواده ها به شیرخشک منتهی خواهد شد و آن ها را از این داروخانه به داروخانه ای دیگر سرگردان می کند که باید برای آن چاره اندیشی شود.
خانواده ها همچنان سرگردان خرید یک قوطی شیرخشک
هنوز هم قفسه داروخانه ها مملو از شیرخشک نیست و برخی که این محصول را موجود دارند سبد محصولی شان ناقص است. یکی از اعضای خانواده ای که مشخص بود زمان زیادی را صرف کرده اند از داروخانه ای به داروخانه دیگری به همراه نوزاد شان سرگردان شده اند به خبرنگار بازار گفت: در برخی از داروخانه ها شیرخشک با نام تجاری مشابه موجود است اما نمی دانم بعد از صرف هزینه آیا فرزندمان علاقه ای به آن دارد یا نه؟ بنابراین به دنبال محصولی هستیم فرزندمان به طعم آن عادت کرده است.
یک داروساز: هرچند شرایط تامین شیرخشک نسبت به چندماه قبل بهبود یافته اما همچنان با چالش های زیادی در حوزه تامین و توزیع این محصول مواجه هستیم
وی با اشاره به اینکه داروخانه ای که شیرخشک مورد نظر را در مراجعه قبلی موجود داشته سری بعدی ندارد و باید از داروخانه ای به داروخانه دیگری مراجعه کرد افزود: هربار برای جلوگیری از چالش جدید برای خرید شیرخشک با همسر و نوزادمان راهی داروخانه ها می شویم و باید زمان زیادی را صرف یافتن محصول مورد نظر کنیم.
داروساز یکی از داروخانه های شرق تهران که نخواست نامی از او برده شود به بازار گفت: هرچند شرایط تامین شیرخشک نسبت به چندماه قبل بهبود یافته اما همچنان با چالش های زیادی در حوزه تامین و توزیع این محصول مواجه هستیم.
او در پاسخ به این سوال که همچنان با کمبود مواجه هستیم یا خیر افزود: هرچند کم و بیش شیرخشک موجود است اما بسیاری از ما داروخانه داران به این دلیل که باید بخشی از مبلغ آن را از بیمه دریافت کنیم چندان تمایلی به تامین و فروش شیرخشک نداریم.
این داروساز با تاکید بر چالش نقدینگی داروخانه ها طی اجرای طرح های اخیر دولت برای دارو و شیرخشک ادامه داد: با توجه به اینکه مابه تفاوت نرخ ارز شیرخشک و طرح دارویار در زمان بندی مشخصی به دست داروخانه ها نمی رسد نمی توانیم برای پول آن برنامه ریزی کنیم. از طرفی آن قدر بی برنامه و دیر پرداخت می کنند که حتی نمی دانیم چقدر از مطالباتمان را دریافت کرده ایم.
خرید نقدی شیرخشک در مقابل تاخیر دریافت مطالبات شان
به گفته داروساز یکی از داروخانه های شرق تهران هرچند شرایط تامین دارو نسبت به سال گذشته بهبود یافته اما شیرخشک گرفتار مشکلات شده است. از طرفی داروخانه داران در شرایطی با چالش پرداخت دیرهنگام بیمه ها مواجه هستند که برای خرید همین شیرخشک باید چک ۳۰ روزه بدهند و در عمل نقدی پرداخت انجام کنند.
وی با اشاره به اینکه راهکارهای دیگری به جای پرداخت مابه تفاوت نرخ ارز به داروخانه ها هم وجود داشت اما مسئولان راهکار ساده تر و از جیب داروخانه ها را انتخاب کرده اند اضافه کرد: اگر قیمت شیرخشک واقعی شود و مابه تفاوت آن مستقیم به خانواده ها پرداخت شود و یا اینکه آن ها بتوانند با اسنادی که دارند یارانه خود را دریافت کنند مشکلات این حوزه کاهش می یافت.
این داروساز در خصوص تهدید برخی از مسئولان به توزیع فروشگاهی شیرخشک نیز گفت: به اعتقاد بنده اگر شیرخشک در این مراکز توزیع شود ضمن تهدید امنیت غذایی نوزادان و اطلاعات والدین آن ها، به موضوع قاچاق هم دامن زده خواهد شد.
سیاست هایی که توزیع شیرخشک را مختل می کند
آرش محبوبی رئیس انجمن داروسازان تهران نیز در خصوص مسئله شیرخشک در گفت و گو با بازار بیان کرد: الان معضل ما کمبود شیرخشک در داروخانه ها نیست، اتفاقا تولید شیرخشک به اندازه کافی انجام می شود اما چالش ما با سیاست گذاری های حوزه شیرخشک و سیاستی است که سازمان برای پرداخت مابه تفاوت ارز آن در نظر گرفته است.
مجبوبی: اگر بخواهیم بحث صرفه و سود اقتصادی را هم در نظر بگیریم در حقیقت کالایی که سود حدود هفت درصدی دارد و باید پنج درصد آن را مالیات داد کالای سوددهی نیست
وی افزود: قرار بود یک مابه تفاوتی را از طریق بیمه به داروخانه ها پرداخت کنند و به ازای آن قرار بود تک تک مشخصات نیز از مراجعه کنندگان گرفته شود و داروخانه ها یک پروسه زمان بری را برای ثبت اطلاعات طی کنند. از طرفی به نظر می رسد سازمان های بیمه ای متولی و سازمان برنامه و بودجه نیز در خصوص این موضوع با یکدیگر هماهنگ نیستند و حرف های متناقصی زده می شود که همگی باعث نگرانی است.
محبوبی با اشاره به اینکه توزیع شیرخشک منفعت مالی برای داروخانه داران ندارد ادامه داد: اگر بخواهیم بحث صرفه و سود اقتصادی را هم در نظر بگیریم در حقیقت کالایی که سود حدود هفت درصدی دارد و باید پنج درصد آن را مالیات داد کالای سوددهی نیست. بنابراین عجیب نیست که سطح دسترسی مردم کاهش یابد.
رئیس انجمن داروسازان تهران تاکید کرد: شاید بهتر بود برای عرضه شیرخشک سیاست دیگری در نظر گرفته می شد که سیاست گذاران سازمان این روش را انتخاب نکرده اند واین روشی که الان اجرایی می شود را انتخاب و نتیجه آن همین است که می بینیم و باعث می شود مردم قدری اذیت شوند.
به گفته این داروساز این طور نیست که شیرخشک موجود نباشد، شیرخشک هست منتهی روندی که برای دسترسی آن پیش بینی شده روند تسهیل گری نیست.
تهدید امنیت غذایی نوزادان یا تهدید داروخانه ها
محبوبی درباره تهدید مسئولان سازمان غذا و دارو به توزیع شیرخشک در فروشگاه های مواد غذایی بیان داشت: اگر مسئولان فکر می کنند می شود بدون سامانه تی تک و ثبت شیرخشک نسبت به توزیع آن اقدام کرد پس چرا این شرایط را برای داروخانه ها فراهم نمی کنند؟ اگر بدون ثبت نمی شود، پس این تهدیدها چیست؟
رئیس انجمن داروسازان تهران با اشاره به اینکه در گفته های مسئولان تناقض وجود دارد تصریح کرد: اگر قرار است شیرخشک در فروشگاه های مواد غذایی عرضه شود و نه مشکل قیمتی و نه کمبودی وجود دارد پس چرا در بحث عرضه آن در داروخانه ها سختگیری می کنند؟ اگر هم چنین مشکلاتی وجود دارد چرا داروخانه ها را تهدید می کنند؟ خودشان عرضه را منوط به چند شرط کرده اند و برآورده کردن آن شروط وقت می برد و کار مردم را سخت کرده است.
این داروساز با اشاره به اینکه داروخانه ها نگفته اند نسبت به توزیع شیرخشک اقدام نمی کنند ادامه داد: تنها درخواستی که داریم این است که شرایط تامین را آسان کنند. مگر داروخانه ها قبل از این عرضه می کردند مشکلی وجود داشت؟ چیزی از طرف داروخانه ها تغییر نکرده و فقط این سیاست های سازمان است که تغییر یافته.
محبوبی تاکید کرد: دوستان در سازمان می گویند چون یارانه به شیرخشک تعلق می گیرد باید ثبت شود این یارانه هم دردسر شده است. بنابراین اگر فکر می کنند چنین ظرفیتی در جاهای دیگری است بروند و استفاده کنند. همچنین اگر فکر می کنند امنیت غذایی مردم و به صورت خاص نوزادان اینطوری تامین می شود انجام دهند.
وی اضافه کرد: به اعتقاد بنده امنیت غذایی نوزادان با توزیع در فروشگاه های مواد غذایی تامین نمی شود و در مقابل به خطر هم میفتد و اما اگر فکر می کنند دسترسی بهبود می یابد انجام دهند. به طور کلی فکر نمی کنم اینکه تهدید کنند راه حل درستی باشد.
راه های ساده تر برای پرداخت یارانه شیرخشک به مردم
رئیس انجمن داروسازان تهران با اشاره به اینکه سازمان های متولی برای تشویق خانواده ها به فرزندآوری و تغذیه سالم نوزادان می توانند به سادگی مابه تفاوت نرخ ارز را به حساب سرپرست خانوار واریز کنند بیان داشت: تمامی مشخصات خانواده های دارای نوزاد موجود است و به سادگی می توان این معضل را برطرف کرد ضمن اینکه با این کار خانواده ها هم به استفاده از شیرمادر بیشتر تشویق خواهند شد.
محبوبی: می توانستند از ساز و کار توزیع داروی بیماران خاص برای توزیع شیرخشک بهره ببرند
محبوبی با اشاره به محاسن پرداخت یارانه شیرخشک به حساب خانواده ها افزود: چون بهره مندی از شیر مادر نسبت به شیرخشک برای سلامتی نوزاد بهتر است با این اقدام مشوقتی برای آن ها برای بهره مندی از شیر مادر نیز به وجود می آید. همچنین یارانه و کمکی که نیاز است به دست مصرف کننده نهایی یعنی مادر و پدری که می خواهند شیرخشک دریافت کنند نیز می رسد.
وی با اشاره به اینکه هیچ نیازی به ثبت شیرخشک و بالا پایین کردن و گره زدن کار وجود نداشت تاکید کرد: با این حال دوستان ما در سازمان غذا و دارو و یا سازمان برنامه و بودجه صلاح ندانستند توزیع شیرخشک به این شکل انجام شود. اما به نظر می رسد منطقی ترین راه این باشد که نه عرضه دچار مشکل شود و نه خانواده ها هر روز سرگردان باشند.
این داروساز ادامه داد: باید ساز و کاری فراهم می شد تا خانواده ها یک بار مراجعه می کردند و تا ۲ سالگی فرزندشان می توانستند در شرایط ساده تری شیرخشک را دریافت کنند. حتی می توانستند از ساز و کار توزیع داروی بیماران خاص بهره مند شود. آن ها چطور دارو دریافت می کنند می توانستند از همان شیوه بهره ببرند. منتهی از هیچ کدام استفاده نکردند و یک مسیر سومی را انتخاب کردند که به این شکل انجام می شود و مردم را دچار چالش کرده است.
