بازار؛ گروه صنعت: روز به روز بر موج کمبودهای دارویی در کشور افزوده می شود و دسترسی مردم به دارو کاهش می یابد اما هنوز که هنوز است مسئولان وزارت بهداشت از جمله شخص بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به رفع مشکلاتی که به کمبودهای دارویی منتهی شده اصرار دارند و بر طبق غیرواقعی بودن اعداد و ارقام اعلامی از سوی مسئولان می گوبند.
عددی که امروز درباره آن صحبت می شود در حدود ۳۰۰ قلم کمبود دارویی است بر اساس گفته کارشناسان روز به روز نیز بر تعداد آن اضافه می شود. موجی که بعد از حذف ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و اجرای طرح دارویار به راه افتاد و همچنان نیز با بودجه ناکافی سازمان برنامه و بودجه برای دارو در سال ۱۴۰۲ ادامه دارد.
در این رابطه یحیی ابراهیمی عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نمی توان اقتصاد را با زور و دستور اداره کرد و این مسیر کار اشتباهی است گفت: بر اساس اطلاعاتی که داریم، بیش از ۳۰۰ قلم دارو در داروخانه ها کم است، ولی دولت زیر بار نمی رود.
خاتمی: امروز کمبود دارو در حد داروهای عمومی پیش رفته است؛ داروهای تخصصی که جای خود دارند
از طرفی به اعتقاد او ادامه کمبود دارو در داروخانه ها باعث سو استفاده عده ای از منابع موجود شده و بساط دلالی و بازار سیاه دارو را گرم کرده است.
مرتضی خاتمی نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی نیز ضمن اظهار نگرانی درباره افزایش کمبودهای دارویی در بازار دارو تاکید کرد: متاسفانه امروز کمبود دارو در حد داروهای عمومی پیش رفته است؛ داروهای تخصصی که جای خود دارند.
نکته قابل توجه این است که شهریور ماه سال جاری مدیران ارشد سازمان غذا و دارو از کاهش کمبودهای دارویی به کمتر از ۸۰ قلم خبر داده و مدعی شده بودند این تعداد هم روندی کاهشی دارد اما همچون پاییز سال گذشته که کشور با بحران کمبود داروی آنتی بیوتیک به ویژه برای کودکان مواجه شد کمبودهای دارویی دوباره سر باز کرده است.
عدم موجودی نام های تجاری محبوب تا نبود دارو
در رابطه با شدت کمبودهای دارویی آرش محبوبی رئیس انجمن داروسازان تهران به بازار گفت: کمبود دارویی داریم اما به آن شکل که گفته می شود نیست. برای مثال بیمار به یک برند دارویی عادت می کند و می خواهد همان را به صورت پیوسته مصرف کند که ممکن است آن برند دارویی برای بازده ای از زمان در بازار موجود نباشد.
وی افزود: این درحالی است که نمونه های مشابه داروی مصرفی آن بیمار در بازار موجود است و می تواند از برندهای دیگر نیاز خود را تامین کند. بنابراین این تصور شکل می گیرد که کمبود دارو ایجاد شده اما وقتی به اطلاعات سازمان غذا و دارو مراجعه می کنیم می بینیم آن دارو با نام تجاری دیگری موجود است.
حسن کربکندی عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان نیز در این خصوص به بازار گفت: متاسفانه در برخی از گروه های دارویی هیچ دارویی از هیچ برندی موجود نیست؛ برای مثال داروهای گلوکوم که برای آب سیاه چشمی مورد استفاده قرار می گیرد نه در اصفهان و نه تا جایی که اطلاع دارم در تهران موجودی نداریم.
وی افزود: همچنین یکسری دیگر از داروها جمله آمپول متوکاربامول که به عنوان شل کننده عضلانی مورد استفاده قرار می گیرد و داروی بسیار پر مصرفی است با معضل عدم تامین مواجه هستیم و جای تاسف دارد که بگویم امروز با این دست از کمبودهای دارویی در داروخانه های کشور به وفور مواجه هستیم.
اتمام بودجه ناکافی دارویی ۱۴۰۲
عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان در خصوص ادعای معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت در مورد کمبودهای دارویی در حدود ۴۰ تا ۸۰ قلم در بازار دارویی کشور گفت: متاسفانه کمبودهای دارویی خیلی بیشتر از اعداد و ارقامی است که اعلام می کنند و نباید سازمان غذا و دارو ملاک موجودی دارو را داروخانه هایی همچون داروخانه ۱۳ آبان قرار دهد که از سهمیه خاص برخوردار است. بنابراین ملاک موجودی دارو باید متوسط داروخانه های کل کشور باشد.
کربکندی: به نظر می رسد بودجه دارویی تمام شده باشد؛ مساله ای که قبل تر هم نسبت به آن هشدار داده شده بود
کربکندی با اشاره به اینکه روز به روز بر کمبودهای دارویی افزوده می شود تصریح کرد: به نظر می رسد بودجه دارویی تمام شده باشد؛ مساله ای که قبل تر هم نسبت به آن هشدار داده شده بود و از طرفی بیمه ها نیز مطالبات داروخانه ها را پرداخت نکرده اند و این مساله باعث شده تعداد چک های برگشتی داروخانه ها افزایش یابد.
این داروساز تاکید کرد: چک هایی که برگشت می خورند باعث می شوند زنجیره تولید و توزیع دارو مختل شود و شرکت های دارویی نتوانند مطالبات خود را وصول کنند و به دنبال آن امکان تامین مواد اولیه و هزینه های شان را هم نداشته باشند. بنابراین این موضوع به شدت زنجیره تولید و تامین دارو آسیب می زند.
وی افزود: اتفاقی که امروز شاهد آن هستیم به سادگی قابل پیش بینی و پیش گیری بود و مسئولان باید جلوی کسری بودجه را می گرفتند و سازمان برنامه و بودجه وظیفه داشت نسبت به بودجه مناسب تری برای دارو اقدام کند. همچنین وقتی شرایط قابل پیش بینی است انتظار می رفت طی این ماه ها چاره ای برای کسری بودجه اندیشیده شود. کسری ای که به ضرر مردم و کشور شده است.
واردات شیرین تر از تولید داخلی و آینده مبهم بازار دارویی
کربکندی بیان داشت: وقتی باید مواد اولیه برای کارخانه های داروسازی تامین می شد این کار صورت نگرفت و الان احتمالا با قیمت های چندین برابری باید داروها را وارد کنند که نه به نفع صنعت داخلی و نه مردم است. بنابراین کل خزانه بدهکار شده است. از طرفی به نظر می رسد مسئولان وزارت بهداشت نیز بیشتر به واردات رغبت دارند تا اینکه تولید زیربنایی و اصولی انجام شود؛ به خصوص که واردات سود بهتری برای کسانی که از رانت برخوردار هستند وجود دارد و متاسفانه این راه بیشتر انتخاب می شود.
عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان افزود: متاسفانه سال گذشته هم شاهد بودیم که داروی آنتی بیوتیک با مقادیر بسیار زیاد و کیفیتی که در کنترل کیفیت رد شدند با افتخار وارد کشور شد. درحالی که واردات افتخار ندارد و متاسفانه کسانی که باید مدیریت می کردند به موقع مدیریت نکردند و وظایف شان که تامین و تحویل دارو است را انجام ندادند.
وی ادامه داد: به نظر می رسد در حوزه تولید دارو روند منفی ای را شاهد هستیم که اگر فکری برای مطالبات تامین اجتماعی نشود حتما زنجیره دارو آسیب خواهد دید. البته این مشکل فقط به داروخانه ها محدود نمی شود و سازمان تامین اجتماعی به دانشگاه های علوم پزشکی هم مبالغ خیلی سنگینی بدهی دارد و دانشگاه ها هم ناچار به دریافت وام از موسسات غیر مرتبط شده اند.
این داروساز تاکید کرد: این حالت نباید اتفاق بیفتد و از مشکلات عدیده در این حوزه حکایت دارد. بنابراین هنوز هم ضروری است که منابع مالی از طرف سازمان برنامه و بودجه تامین شود تا کمی شرایط بهبود یابد. اما اگر همین وضعیت ادامه یابد متاسفانه پیش بینی خوبی از آینده بازار دارویی کشور نمی توان داشت.
تیرماه آخرین پرداختی تامین اجتماعی به داروخانه ها
کربکندی در پاسخ به بازار در خصوص آخرین پرداختی سازمان تامین اجتماعی به داروخانه ها گفت: آخرین پرداختی تامین اجتماعی به داروخانه ها که آن هم به صورت علل الحساب و ۴۰ درصدی انجام شد تیرماه صورت گرفت.
کربکندی: داروخانه ها نقدینگی لازم برای تامین دارو را ندارند و چک هایشان نیز برگشت می خورد و حتی قادر به تامین حقوق پرسنل خودشان نیز نیستند
وی تاکید کرد: طرح دارویار که از سال گذشته شروع شد و میزان پرداختی مردم نسبت به افزایش قیمت دارو کاهش یافت، افزایش مطالبات داروخانه ها را به دنبال داشت. تمام این ها باعث می شود داروخانه ها نقدینگی لازم برای تامین دارو را نداشته باشند و چک هایشان نیز برگشت خورد و حتی قادر به تامین حقوق پرسنل خودشان نیز نباشند.
با این تفاسیر به نظر می رسد نه تنها کمبود دارو در کشور اوج بگیرد بلکه معضل ورشکستگی داروخانه ها هم نسبت به قبل شدت بیشتری یابد. داروخانه هایی که امسال از افزایش قابل توجه آن ها در تعداد سخن به میان آمد و حالا این بیم وجود دارد که یک به یک در مسیر تعطیلی قرار گیرند. اتفاقی که حتی اگر کمبودهای دارویی برطرف شود به کاهش دسترسی مردم به دارو منتهی خواهد شد و این مساله نگران کننده است.
