بازار؛ گروه صنعت: طی دهه های اخیر گردشگری سلامت مورد توجه جوامع بسیاری قرار گرفته است؛ چرا که نه تنها این صنعت می تواند به زیرساخت های گردشگری و سلامت به صورت مجزا کمک کند بلکه عواید اقتصادی و سیاستی زیادی را هم برای کشورها به همراه دارد. علاوه بر این گردشگری سلامت در حوزه اشتغال زایی، افزایش درآمد و رشد اقتصادی، افزایش آگاهی عمومی درباره سلامت و بهبود کیفیت زندگی نیز کمک شایانی می کند.
از طرفی با توجه به روند رو به رشد جمعیت جهان، گردشگری سلامت به عنوان یک راه حل برای کاهش هزینه های سلامت و بهبود سلامت جوامع مورد توجه قرار گرفته است، از این رو خیلی از کشور ها گردشگری سلامت را به عنوان کلیدی برای تحقق برنامه های توسعه ای در حوزه های اقتصادی و گردشگری می دانند و به آن توجه ویژه ای دارند.
البته تمام کشورها از زیرساخت های مناسب برای توسعه این صنعت بهره مند نیستند و رونق آن رابطه مستقیمی با کیفیت خدمات پزشکی و بهداشتی دارد. بنابراین این مهم باعث شده که بسیاری از کشورها نخست به دنبال توسعه صنعت گردشگری سلامت باشند و سپس با ارائه خدمات پزشکی و بهداشتی با کیفیت بالا، به جذب مسافران بین المللی بپردازند.
گردشگری سلامت با توجه به ویژگی های منحصر به فرد وجود مناطق بکر و طبیعی و برخورداری از چهار فصل مجزا و وجود برخی از دستاوردهای حوزه دارویی و پزشکی در ایران مورد توجه است. هر چند در خصوص گردش مالی این صنعت در کشور اطلاعات دقیقی وجود ندارد و سال گذشته نیز با کمبودهای دارویی و برخی اتفاقات دیگر به طور کلی ورود گردشگر به کشور کاهش یافت اما کل گردش مالی گردشگری سلامت در سال ۲۰۱۹ در حدود ۵۶۰ میلیارد دلار اعلام شده است.
ضرورت نظارت بر گروه های جذب گردشگر سلامت
رضا فتاحی رئیس بیمارستان مهرآیین لواسان در خصوص زیرساخت هایی که در حوزه گردشگری سلامت در ایران توسط بخش های خصوصی فراهم شده گفت و گو با بازار بیان داشت: بسیاری از بیمارستان هایی که در حوزه جذب توریسم درمانی فعالیت دارند در مناطق خوش آب و هوای کشور قرار گرفته اند تا بتوانند از اقصی نقاط جهان به ویژه کشورهای همسایه پذیرای مراجعه کنندگان باشند.
وی با اشاره به تجهیزاتی که این بیمارستان به آن ها مجهز هستند افزود: بیشتر بیمارستان به تجهیزاتی متناسب با نیاز بیماران در حوزه جراحی های زیبایی، ارتوپدی، ستون فقرات و غیره مجهز و از ظرفیت های خوبی نیز در این حوزه ها برخوردار هستند.
فتاحی: گروه هایی که در حوزه جذب گردشگری سلامت فعالیت دارند باید تحت نظارت دستگاه های نظارتی باشند تا دست دلالان از این حوزه کوتاه شود
این پزشک با اشاره به اینکه تمام تلاش مان را می کنیم تا بیماران چه داخلی و چه خارجی در محیطی آرام و به دور از شلوغی شهر مسیر درمان تا بهبودی کامل را طی کنند ادامه داد: در کنار خیلی از بیمارستان هایی همچون مهرآیین لواسان که در این حوزه فعالیت دارند شرایطی برای اقامت همراهان و حتی بیماران بعد از بهبودی کامل فراهم شده است.
فتاحی تاکید کرد: بیماران خارجی پیش از پذیرش اطلاعات خودشان را در اختیار بیمارستان قرار می دهند و پس از مشاوره روند درمان را شروع می کنند و پس از درمان نیز همچنان می توانند با گروه پزشکی تا بهبودی کامل در ارتباط باشند.
رئیس بیمارستن مهرآیین لواسان در خصوص مشکلات حوزه توریسم درمانی نیز بیان داشت: مشکلات وجود دارد و مسئولان باید از بخش خصوصی در این حوزه حمایت کنند تا بتوانیم با بیمارانی که از خارج از کشور می خواهند به ایران بیایند ارتباط بهتری شکل دهیم.
فتاحی با اشاره به اینکه گروه هایی که در حوزه جذب گردشگری سلامت فعالیت دارند باید تحت نظارت دستگاه های نظارتی باشند تا دست دلالان از این حوزه کوتاه شود افزود: باید شرایطی فراهم کنیم تا هم خیال بیمار راحت باشد و هم مجموعه های مجهز به بیماران دسترسی داشته باشند و کمتر شاهد حضور کسانی باشیم که به اسم توریسم درمانی باعث فراری دادن گردشگران می شوند.
بی توجهی مسئولان به صنعت ارزشمند گردشگری سلامت
محمد مهدی قیامت مدیرعامل بیمارستان ایرانمهر تهران نیز در گفت و گو با بازار بیان داشت: گردشگری سلامت نقش بسیار مهمی می تواند در اقتصاد کشور ایفا کند که هنوز مسئولان کشوری به ویژه متولیان وزارت بهداشت به اهمیت آن پی نبرده اند. این درحالی است که به نظر بنده باید معاونت گردشگری سلامت در وزارت خانه تشکیل شود تا بتواند گردشگری سلامت را سامان دهی کند.
قیامت: گردشگری سلامت به قدری در دنیا مهم شمرده می شود که اگر بر روی آن سرمایه گذاری شود و موانع توسعه آن برداشته شود می تواند به اندازه صنایعی همچون نفت برای ایران درآمدزایی داشته باشد
این متخصص بیهوشی و مراقبت های ویژه با اشاره به اینکه سلامت و امنیت دو فاکتور مهم در گردشگری سلامت است افزود: گردشگری سلامت به قدری در دنیا مهم شمرده می شود که اگر بر روی آن سرمایه گذاری شود و موانع توسعه آن برداشته شود می تواند به اندازه صنایعی همچون نفت برای ایران درآمدزایی داشته باشد. از طرفی ایران از پزشکان بسیار حاذقی برخوردار است که با حداقل امکانات در کشور معجزه می کنند و بارها افتخارآفرین شده اند اما جای تاسف دارد که به این ظرفیت ها توجهی نمی شود.
به اعتقاد رئیس بیمارستان ایرانمهر تهران، اگر دولت به موضوع گردشگری سلامت دولت ورود کند و در آن سرمایه گذاری انجام دهد حتی در مباحث دیپلماسی هم می تواند در سطح بین المللی قدرتمندتر حضور یابد.
وی افزود: در دنیا بحثی به نام دیپلماسی سلامت داریم که به شدت مورد توجه است؛ برای مثال فرض کنید فردی برای دریافت خدمات درمانی به ایران می آید و پس از دریافت خدمات موفق آمیز با کیفیت مطلوب به کشور و پزشکی ایران علاقه مند می شود و دیگران را هم به دریافت چنین خدماتی در ایران تشویق می کند.
تهیه داروهای تجویزی فقط از بازار سیاه دارو!
قیامت با اشاره به اینکه حتی امریکا هم به حوزه دیپلماسی سلامت توجه ویژه ای دارد و توسعه آن را در برنامه های خود قرار داده بیان داشت: متاسفانه در ایران با چالش های بسیاری در حوزه گردشگری مواجه هستیم که برخی از آن ها نتیجه تحریم ها و سیاست های نامناسب داخلی است؛ برای مثال افزایش هزینه تجهیزات، آزاد شدن نرخ تجهیزات و کمبود بعضی از آن ها لطمه بزرگی به گردشگری سلامت می زند.
قیامت: جای تاسف دارد که با وجود زیرساخت های طبیعی کشور و دستاوردهای پزشکی در رنکینگ جهانی گردشگری سلامت در رتبه ۱۰۰ قرار داریم
وی با اشاره به اینکه نمی توانیم انتظار توسعه گردشگری سلامت را داشته باشیم و خیلی از بیمارستان ها برای مثال به دستگاهی همچون سایبرنایف که برای پرتو درمانی به ویژه در حوزه درمان غدد سرطانی به کار می رود دسترسی نداشته باشند افزود: البته این دستگاه و خیلی از تجهیزات دیگر را امروز داریم اما عمق کمبودها همچنان زیاد است.
رئیس بیمارستان ایرانمهر ادامه داد: جای تاسف دارد که با وجود زیرساخت های طبیعی کشور و دستاوردهای پزشکی در رنکینگ جهانی گردشگری سلامت در رتبه ۱۰۰ قرار داریم. این درحالی است که در همسایگی ایران، کشور ترکیه در رتبه دهم قرار دارد. آن ها هوشمندان زیرساخت ها را فراهم کردند و در سطح گسترده ای نیز نسبت به برند سازی اقدام کردند تا مردم دنیا آن ها را بشناسند.
وی افزود: از طرفی ترک ها برای گردشگران سلامت ویزای بیمار صادر می کنند و با بیمه کشورهای مبدا بیماران نیز تعاملات خوبی را برقرار کرده اند؛ اقداماتی که بالاخره باید در ایران هم مورد توجه قرار بگیرد تا بتوانیم بیمار را از فرودگاه تحویل بگیریم و بدون هیچ چالشی بعد از بهبودی دوباره او را راهی کشورش کنیم.
قیامت تاکید کرد: با این حال به جای اینکه انتظار بهبود زیرساخت ها را داشته باشیم می بینیم در نتیجه سیاست گذاری مسئولان در سازمان غذا و دارو و بودجه ناکافی دولت برای دارو، دچار کمبود دارو حتی برای مردم خودمان می شویم. در چنین شرایطی چطور می توان گردشگری سلامت داشت؟ دارو تجویز می کنیم بیمار از مراکز رسمی نمی تواند آن را تهیه کند و باید به بازار سیاه مراجعه کند. بنابراین انتظار می رود برای رفع مشکلات موجود حتی برای مردم خودمان مسئولان بازنگری ای در سیاست هایشان داشته باشند.
