بازار؛ گروه صنعت: نزدیک به دو دهه از فعالیت البرز بالک به عنوان تولید کننده مواد موثره انواع داروها از جمله آنتی بیوتیک ها می گذرد و طی این سال ها، این شرکت موفق به تولید بیش از ۳۰ مولکول ارزشمند دارویی شده است؛ از این تعداد ۱۵ مولکول توانسته اند بیش از ۳۰ درصد سهم بازار دارویی کشور را در اختیار خود قرار دهند.
هرچند البرز بالک مسیر تحقیق و توسعه را برای تولید داخلی مولکول های بیشتری که سهم ارزبری بالایی در اختیار دارند در پیش گرفته اما در همین شرایط هم هنوز بعضی از مواد موثره دارویی به نحوی قیمت گذاری می شود که نه تنها هزینه های تولید را پوشش نمی دهد بلکه باعث ضرر و زیان تولیدکنندگان در صورت ادامه تولید می شوند. مشکلاتی که بعد از اجرای طرح دارویار نیز دوچندان شد و هنوز عزمی برای رفع آن ها دیده نمی شود؛ چرا که به نظر می رسد برخی از مسئولان سیاست تک بعدی حمایت از مصرف کننده را حتی به بهای واردات به جای تولید در پیش گرفته اند.
در رابطه با پیشرفت های اخیر البرز بالک به عنوان یکی از شرکت های گروه دارویی برکت و گروه توسعه اقتصادی تدبیر و چالش های سایر تولیدکنندگان ماده موثره دارویی که با آن ها دست و پنجه نرم می کنند سید مهدی سجادی مدیرعامل شرکت تولید مواد اولیه دارویی البرز بالک در گفت و گو با بازار توضیح می دهد:
* در حال حاضر البرز بالک چه خبر خوش و جدیدی در حوزه داخلی سازی مواد موثره دارویی در کشور دارد؟ آیا برنامه ای برای تولیدات جدید در دست دارید؟
بله، در شرکت البرز بالک هر ساله محصولات جدیدی در واحد تحقیق و توسعه مورد بررسی قرار می گیرند و امسال هم حداقل ۲ مولکول جدید را داریم که در مرحله نیمه صنعتی قرار دارند. از این رو به محض اینکه کارهای نمونه برداری و تاییدیه های غذا و دارو را دریافت کند این ۲ مولکول نیز وارد بازار ماده موثره کشور خواهد شد.
* مولکول های در دست بررسی البرز بالک در چه گروه داروهایی مورد استفاده قرار می گیرند و چقدر برای کشور حیاتی هستند؟
این مولکول ها در گروه آنتی بیوتیک ها و داروهای اعصاب مورد استفاده قرار می گیرند و به سبد فعلی البرز بالک مشابهتی دارند. مولکول هایی که نیاز به تولید آن ها در کشور احساس می شد و به نظر می رسد به زودی جزو سبد محصولی مجموعه هم قرار بگیرند.
۲ مولکول جدید البرز بالک در فروش ریالی شرکت حداقل پنج درصد می تواند موثر باشد و با توجه به نرخ واردات می تواند صرفه جویی ارزی مناسبی را برای کشور به ارمغان بیاورد
البته هر ۲ مولکول تولیدکنندگان دیگری هم دارند اما در فروش ریالی شرکت حداقل پنج درصد می تواند موثر باشد و به طور قطع نیز با توجه به نرخ واردات می تواند صرفه جویی ارزی مناسبی را برای کشور به ارمغان بیاورد.
* در حال حاضر تعداد مولکول های شرکت البرز بالک چه تعداد است و با این مولکول های جدید به چه تعداد می رسند؟
اکنون البرز بالک حدود ۳۰ مولکول دارویی در سبد محصولی خود دارد که از این تعداد در حدود ۱۵ مولکول در بازار سهمی بیش از ۳۰ درصد را در اختیار دارد. همچنین ۲ مولکول تازه ای که به آن ها اشاره شد نیز به زودی وارد سبد محصولی مجموعه می شوند و مجموع تولیدات شرکت را به ۳۲ مولکول می رسانند.
* البرز بالک به عنوان یکی از شرکت های پیشگام در تولید مواد موثره جدید دارویی شناخته می شود، آیا خواسته های تولیدکنندگان در حوزه قیمت گذاری برآورده شده یا قیمت ها همچنان در برخی از موارد پایین تر از هزینه های تولید است؟ بیشترین چالشی که با آن مواجه هستید چیست؟
متاسفانه در زنجیره دارویی همچنان مشکلات تخصیص ارز و تامین ارز وجود دارد و این مشکلات هم در شرایطی وجود دارد که با معضلات تحریمی هم دست و پنجه نرم می کنیم. همچنین تخصیص ها به موقع صورت نمی گیرد و بودجه مورد نظر نیز باید با توجه به نیاز دارویی افزایش یابد که هنوز این اتفاق رخ نداده و زمان بری تخصیص ارز و انتقال ارز باعث وقفه در صنایع تولیدی می شود. وقفه ای که به تبع، کمبودهای دارویی را شاهد هستیم.
انتظار می رود سازمان غذا و دارو حمایت و پشتیبانی بیشتری در بحث قیمت گذاری مواد موثره دارویی متناسب با بهای تمام شده محصولات داشته باشد
همچنین موضوع قیمت گذاری مشکل صنعت معرفی می شود و این مساله در حوزه ماده اولیه نیز بیشتر است؛ به طوری که قیمت گذاری چندان تطبیقی با قیمت تمام شده شرکت ها ندارد.
نظر کارشناسان سازمان غذا و دارو حمایت از مصرف کننده و کنترل قیمت ها است. هرچند تولیدکنندگان هم همین نظر را دارند و نمی خواهند باری اضافه برای مصرف کننده یا بیمار داشته باشند اما باید بدانیم تولید داخل چه جایگاه پر اهمیتی به خصوص در صنعت ماده اولیه دارد.
صنعت ماده موثره دارویی به عنوان صنعتی نوظهور که با پیروزی انقلاب اسلامی راه افتاده معرفی می شود و انتظار می رود سازمان غذا و دارو نیز حمایت و پشتیبانی بیشتری در بحث قیمت گذاری متناسب با بهای تمام شده محصولات داشته باشد؛ به خصوص موضوع واردات همیشه هست و همچنان هم اتفاق میفتد.
* در حال حاضر صنعت ماده موثره ایران در چه جایگاهی قرار دارد و رقبای اصلی آن چه کشورهایی هستند؟
هرچند اکنون نمی توانیم با شرکت های چینی و هندی که جزو رقبای اصلی هستند به این سادگی رقابت کنیم و زمان زیادی نیاز دارد تا به آن ها برسیم اما انتظار می رود همچون خیلی از صنایع که حمایت از تولید داخل برای آن ها اتفاق میفتد در موضوع دارو و مواد اولیه هم همین حمایت را شاهد باشیم.
به خصوص که ظرفیت تولید محصولات با دانش فنی جدید و استانداردهای فارماکوپه خوبی در کشور وجود دارد و می توانیم صنایع داروسازی را در جهت خودکفایی تامین مواد اولیه شان پیش برویم.
به طور کلی باید تلاش کنیم به شعار سال یعنی مهار تورم و رشد تولید برسیم که رشد تولید را در صنعت داروسازی نیازمند حمایت سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت است.