بازار؛ گروه صنعت: فرقی نمی کند از سال ها پیش وارد عرصه تولید شده باشید یا همین امروز خط تولید خود را راه انداخته باشید؛ همین که وارد این عرصه شوید خیلی زود با چالش های این حوزه آشنا خواهید شد.
چالش هایی که از تامین نقدینگی و مواد اولیه تا بازار فروش را در بر می گیرد و به جای اینکه به فکر افزایش سبد محصولات خود باشید باید وقت زیادی را صرف به خصوص تامین مواد اولیه کنید. لازمه ای که بدون آن هیچ چرخی از تولید به حرکت در نمی آید و اکنون به یکی از چالش های بزرگ تولیدکنندگان کوچک و بزرگ کشور تبدیل شده است. در رابطه با چالش های امروز صنایع آرایشی، بهداشتی و شوینده ها مهدی نورهاشمی مدیر کارخانه و مدیر بازرگانی شرکت تولیدی بهداشتی جاوید در گفت و گو با بازار توضیح می دهد:
* به عنوان فعال بخش خصوصی در خصوص سابقه حضور شرکت در عرصه تولید محصولات آرایشی، بهداشتی و شوینده ها توضیح دهید؟
قدمت شرکتی که در آن فعالیت می کنم به ۵۰ سال قبل بر می گردد. مجموعه ای که به طور کاملا خصوصی اداره می شود و فعالیت دارد. این شرکت سال ها پیش توانست به حوزه تولید محصولات هتلی ورود کند و به عنوان نخستین شرکتی که تولیدات این چنینی دارد معرفی می شود.
البته تولید محصولات هتلی به این معنا نیست که سهمی از بازار شوینده ها را در اختیار نداشته باشیم بلکه بخشی از تولیدات شرکت در بازار آزاد نیز عرضه می شود.
* در حال حاضر به عنوان یک تولیدکننده بخش خصوصی با چه چالش هایی در حوزه تولید شوینده ها مواجه هستید؟
همانطور که اشاره کردم به عنوان تولید کننده بخش خصوصی فعالیت داریم؛ یعنی برخلاف محدود مجموعه ها، از هیچ رانتی برخوردار نیستیم و به طبع مورد حمایت هم قرار نمی گیریم. از طرفی قیمت گذاری محصولات شرکت نیز به صورت دستوری از سوی سازمان تعزیرات حکومتی انجام می شود. این قیمت ها از سوی سازمان نامبرده به انجمن ها ابلاغ و آن ها هم ناچار هستند قیمت ها را به تولیدکنندگان اعلام کنند تا بر اساس آن ها فروش داشته باشند.
* با این تفاسیر یکی از عمده ترین چالش های صنعت شوینده همچون صنایع دیگر موضوع قیمت گذاری دستوری است، بفرمایید این نحوه از قیمت گذاری چه اختلالی در روند فعالیت مجموعه های خصوصی به خصوص شرکت شما ایجاد کرده است؟
در حال حاضر زیان صنعت شوینده دورقمی شده است و تولیدکنندگان به اجبار محصولاتشان را با ضرر دو رقمی به فروش می رسانند. این موضوع هم فقط به شرکت های کوچک و متوسط محدود نمی شود و می بینیم و می شنویم که تولیدکنندگان بزرگ هم از این شرایط اظهار رضایت نمی کنند و همه ناراضی اند.
مواد اولیه به سختی برای تولید تامین می شود و نمی توانیم مواد اولیه مورد نیاز را به صورت مستقیم از پتروشیمی ها تامین کنیم
این در حالی است که مواد اولیه به سختی برای تولید تامین می شود. برای مثال، به عنوان تولید کننده صنایع آرایشی و بهداشتی برای کاهش هزینه ها و تامین به موقع بطری های بسته بندی که با آن ها محصول را به دست مشتری می رسانیم خودمان دست به تولید می زنیم. با این حال هنوز با چالش مواجه هستیم؛ چرا که نمی توانیم مواد اولیه مورد نیاز بطری ها را به صورت مستقیم از پتروشیمی ها تامین کنیم. دلیل این ماجرا هم این است که خرید مستقیم از پتروشیمی ها نیازمند یک نقدینگی در سطح زیاد است که تک تک تولیدکنندگان در این حوزه را به چالش کشیده است.
بنابراین چاره ای نداریم جز اینکه مواد اولیه را به جای تامین از بازار رسمی، از بازار سیاه تامین کنیم. بازاری که نه فاکتور رسمی ارائه می کنند و نه محلی برای استقرار پیوسته دارند. بنابراین هر بار که تماس می گیریم بعد از واریز وجه، انباری در یک منطقه همچون شورآباد را معرفی می کنند و می گویند از آنجا می توانیم مواد اولیه را بارگیری کنیم.
از طرفی برای اینکه خط تولید از کار متوقف نشود چاره ای نیست جز اینکه به این شکل مواد اولیه را تامین کنیم، شیوه ای که نه به کیفیت آن ها چندان اعتماد است و نه قیمت ها مسیر بازار رسمی را طی می کند. بنابراین هر بار که از چنین بازاری به اجبار خرید انجام می دهیم باید هزینه گزاف تری را بپردازیم.
* با این شرایط برنامه های حمایت از تولید و اشتغال زایی که مسئولان از آن ها صبحت می کنند چه می شود؟
به عنوان تولیدکننده برای رفع مشکلات تولید هر روز به اجبار باید وارد یک حوزه جدید شویم، تولید ظروف، برچسب ها و سایر اقلام بسته بندی را خودمان در مجموعه بر عهده گرفته ایم اما همین مساله قیمت گذاری دستوری باز هم چالش های زیادی را برای ما ایجاد کرده است، به طوری که علی رغم تمام تلاش هایی که برای حفظ تولید می کنیم اما همچنان نمی توانیم تولید و اشتغال پایداری داشته باشیم. بنابراین عجیب نیست که بیشتر تولیدکنندگان این عرصه، حمایت از تولید را در حد شعار می دانند.
مسئولان نیامدند بگویند با برنامه های که داریم در راستای تولید ملی و اشتغال زایی از شما حمایت می کنیم
در حال حاضر شرکت با سابقه ای نزدیک به پنج دهه فعالیت و اشتغال همزمان بیش از ۳ هزار نفر در مجموعه به جایی رسیده که اکنون فقط ۱۱۰ نفر پرسنل داریم. مجموعه ای که در گذشته به دنبال افزایش واحدهای تولیدی خود در شهرهای دیگر بود و اکنون به این حال و روز افتاده است.
برای مثال شرکت تولیدی بهداشتی جاوید در گذشته یک شرکت بهداشتی با نام پامچال در شهر صومعه سرای استان گیلان داشت که از سال ۸۸ تاکنون به دلایلی که ذکر شد تعطیل مانده است. از آن سال تاکنون حتی یک مسئول نیامده و بپرسد چرا تعطیل کردید؟ یا حتی نیامدند بگویند با برنامه های که داریم در راستای تولید ملی و اشتغال زایی از شما حمایت می کنیم.
* در حال حاضر مهم ترین درخواستی که از مسئولان برای توسعه شرکت و تولید دارید چیست؟
اگر مسئولان می خواهند قدمی در حوزه حمایت از تولید ملی بردارند، باید در حوزه های مواد اولیه و قیمت گذاری دستوری کمک کنند. اگر این دو مشکل تولید برطرف شود تولید کننده می تواند با فراغ بال نسبت به خلق محصول اقدام کند. با این حال به قدری دامنه مشکلاتی که تولیدکنندگان با آن ها دست و پنجه نرم می کنند زیاد است که آن ها نمی توانند نسبت به تولید محصولات جدید اقدام کنند.