سنگ کلیه یک بیماری دردناک است که بیشتر مردم به هر قیمتی می خواهند از آن اجتناب کنند، اما تعداد کمی ممکن است بدانند که احتمال ابتلا به این بیماری طاقت فرسا در ماه های گرم تابستان افزایش می یابد.
مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران نشان می دهد، گرمای هوا خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش داده و آمار مبتلایان به این بیماری در تابستان روندی صعودی دارد. خوشبختانه، می توان اقداماتی را برای جلوگیری از تشکیل سنگ انجام داد که برای تحقق این امر در درجه اول با افزایش مصرف آب و ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذایی می توان از بروز سنگ کلیه اجتناب کرد.
مگان بولنر، متخصص بخش اورولوژی در مرکز پزشکی UT Southwestern در دالاس در این رابطه گفت: زمانی که سابقه تولید سنگ کلیه داشته باشید، تا ۵۰ درصد احتمال دارد که در ۱۰ سال آینده سنگ دیگری در کلیه شما ساخته شود. خوشبختانه بسیاری از عوامل خطر برای عود سنگ کلیه تحت کنترل شما هستند و تغییر عادات غذایی می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
به یاد داشته باشید سنگ کلیه بیشتر در ادراری که غلظت بالایی دارد ایجاد می شود در این شرایط رنگ ادرار تیره بوده و این سنگ ها توسط کریستال ها تشکیل می شوند و می توانند جریان ادرار را مسدود کنند، زیرا از کلیه ها به کمک لوله هایی که ادرار را به مثانه می برند، خارج می شوند.
به طور کلی اگزالات کلسیم و سایر مواد معدنی می توانند سنگ هایی تشکیل دهند که اغلب در ابتدای ساخته شدن به اندازه یک دانه شن هستند اما می توانند به حدی بزرگ شوند تا داخل کلیه را مسدود کنند. با رشد بیشتر این سنگ ها، عبورشان از مجاری دشوارتر می شود و همین مساله سالانه میلیون ها نفر را برای درمان به اورژانس می فرستند.
بر اساس آمارهای رسمی، حدود یک نفر از هر ۱۰ نفر در طول زندگی خود دچار سنگ کلیه می شوند و مردان در معرض خطر کمی بالاتر هستند. عوامل موثر در عود سنگ کلیه عبارتند از سابقه خانوادگی، بیماری زمینه ای کلیوی، چاقی، دیابت، رژیم غذایی، کم آبی مزمن و بیماری التهابی روده.
علائم سنگ کلیه شامل کمردرد شدید یک طرفه، حالت تهوع، استفراغ، تب، لرز و ادرار خونی است. اما برخی از سنگ ها هیچ علامتی ندارند.
به این ترتیب مشاهده می کنید که در روزهای گرم سال که میزان تبخیر و عرق کردن بیشتر است و ممکن است شما آب کافی ننوشید، خطر بروز سنگ کلیه بسیار بیشتر است. در این شرایط نوشیدن مایعات بیشتر برای هیدراته ماندن و البته رقیق شدن ادرار، بسیار مهم است. در روزهای تابستانی نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز توصیه می شود و اگر قبلاً سنگ کلیه داشته اید می توانید تا ۱۲ لیوان آب در روزهای تابستانی بنوشید.در این میان اضافه کردن آب لیمو ترش به لیوان آب می تواند بسیار مفید باشد زیرا سیترات ها به کلسیم متصل می شوند و به جلوگیری از تشکیل سنگ کمک می کنند.
محدود کردن مصرف سدیم و کنترل رژیم غذایی ، دیگر عامل پیشگیری کننده از سنگ کلیه است، زیرا غذاهای دارای سدیم بالا باعث افزایش میزان کلسیم در ادرار می شود. دستورالعمل های پزشکی توصیه می کنند که سدیم را به ۲۳۹۹ میلی گرم در روز محدود کنید که معادل حدود یک قاشق چای خوری است.
کاهش نمک در رژیم غذایی از راه های دیگری از جمله کمک به کاهش فشار خون برای کلیه ها مفید است. فشار خون بالای مزمن می تواند عروق خونی را باریک و ضعیف کرده بر جریان خون تأثیر بگذارد و حتی ممکن است منجر به بیماری یا نارسایی کلیه شود.
نکته دیگر مصرف غذاهای غنی از کلسیم است. تنظیم کلسیم بدن برای سلامت کلیه بسیار مهم است، زیرا کلسیم در تشکیل سنگ کلیه نقش مهمی دارد. توصیه می شود روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم از لبنیات، سویا، لوبیا، توفو غنی شده و سبزیجاتی مانند کلم پیچ و کلم بروکلی مصرف کنید.
در روزهای تابستان مقدار زیادی میوه و سبزیجات بخورید زیرا مصرف این مواد می تواند به افزایش سیترات ادرار و جلوگیری از رسوب سنگ کلیه کمک کند.
به طور کلی توصیه می شود به ویژه در روزهای گرم، مصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهید. پروتئین های حیوانی می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. این موضوع نه تنها شامل گوشت قرمز، بلکه مرغ، ماهی و حتی تخم مرغ نیز می شود.
