شرکتهای دانش بنیان در چند سال اخیر توانسته اند تحول عظیمی در بخشهای مختلف و در نهایت در اقتصاد ایجاد کنند. روند توسعه این شرکتها در سالهای اخیر با سرعت بیشتری دنبال شده که اهمیت آن را بیشتر از قبل نشان میدهد؛ بنابراین برای پیاده سازی اقتصاد نوآور که هدف اصلی کشور باید باشد نیاز به حمایت و ارایه تسهیلات و خدمات به شرکتهای دانش بنیان داریم.
بنابراین برای توسعه صادرات و ارزآوری توسعه این شرکتها باید در اولویت قرار بگیرد. در این حرکت نیاز به همکاری تمام دستگاهها و متولیان امر داریم، اما امروز یکی از چالشها در تحقق دانش بنیان، این است که وزارتخانهها و نهادهای دولتی در راستای حمایت از شرکتهای دانش بنیان و بسترسازی برای ایجاد تقاضای محصولات دانش بنیان، هم راستا با اهداف تعیین شده عمل نمیکنند. اگر هدف و نتیجهای که قرار است توسعه این شرکتها بر اقتصاد کشور داشته باشد مشخص است باید همکاری نهادهای مختلف را داشته باشیم و موازی کاریها را حذف کنیم. هم چنین با کنار گذاشتن روشهای سنتی میتوانیم قدم به قدم به تحقق اقتصاد نوآور و فناورانه نزدیکتر شویم.
امروز فعالیتهای نوآورانه حرف اول را در دنیا میزند و اقتصاد دانش بنیان میتواند توسعه پایدار را در کلان شهرها ایجاد کند. توسعه پایدار با اشتغالزایی ایجاد میشود و ماهیت این شرکتها در ایجاد اشتغال ثابت شده است. افراد تحصیل کرده و نخبگان بسیاری در کشور وجود دارند که با استفاده تلفیقی از افراد تحصیل کرده در رشتههای مختلف به دلیل داشتن سطح فکری و توازن ذهنی بالا، میتوان توسعه پایدار را در کلان شهرها ایجاد کرد.
در حال حاضر درصد موفقیت این شرکتها بالاست و عملکرد بهتری هم دارند و هم اینکه مشتریان محصولات و خدمات آنها در دنیا فراوان است؛ بنابراین باید توسعه دانش بنیانها به ارایه خدمات متنوع در دستور کار باشد. این کسب و کارها بر اساس ایده راه اندازی میشوند پس تفکر در راه اندازی آنها وجود دارد که درصد عدم موفقیت را کاهش میدهد. اگر دولت همکاری کند میتوان طرح کارورزی مشاغل دانش بنیان را اجرا و افراد تحصیل کرده در همه رشتههای تحصیلی را مشغول به کار کرد و این معنای کامل اشتغالزایی است. تمام دستگاههای دولتی و خصوصی که در ارایه خدمات به این شرکتها توانمند هستند باید وارد بازار شوند تا تحقق اقتصاد نوآور هر چه زودتر کلید بخورد. البته یکی از ملزومات خدمات دهی بهتر و با کیفیتتر استفاده از دانش به روز دنیا است که در تعاملات بین المللی رقم میخورد. تامین هزینهها و فراهم کردن فرصت حضور این شرکتها در کنار شرکتهایی که کارایی مشابه دارند میتواند داشن روز را به کشور انتقال دهد و زمینه مشارکت و همکاریهای دوجانبه و چندجانبه با شرکتهای مطرح جهان را فراهم کند.
دکتر محمدرضا فرزین با تاکید بر حمایت همه جانبه نظام بانکی شرکتهای دانش بنیان موثر گفت: به منظور حل مشکلات ارزی شرکتهای دانشبنیان و در راستای حمایت عملی از آنان، خط اعتباری ۵۰۰ میلیون دلاری در سالجاری برای این بخش اختصاص مییابد.
رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به تشکیل کمیته تامین و تخصیص ارز در بانک مرکزی با حضور وزارتخانههای صنعت معدن و تجارت، بهداشت درمان و اموزش پزشکی و جهاد کشاورزی گفت:در این کمیته نیازهای ارزی سالانه بخشهای مختلف براساس منابع، تعیین و سهمیه هر یک از بخشها برای گشایش اعتبار مشخص میشود.
وی تصریح کرد: بانک مرکزی با توجه به ضرورت توجه جدی به شرکتهای دانشبنیان و به منظور تسریع در حل نیاز ارزی فعالان این بخش، امسال جدای از سهمیه این بخش، ۵۰۰ میلیون دلار خط اعتباری جدید به آن اختصاص میدهد.
دکتر فرزین در ادامه تاکید کرد: شرایط تخصیص این خط اعتباری هم با همکاری معاونت عملی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت صمت تعیین میشود. البته در همین راستا، نمایندگان این شرکتها نیز میتوانند در کمیته تامین و تخصیص ارز مشارکت و حضور فعال داشته باشند.
رئیسکل بانک مرکزی گفت: با توجه به گشایشهایی که در حوزه ارزی در راه است خط اعتباری ویژه شرکتهای دانشبنیان در سالهای آینده قابلیت افزایش نیز خواهد داشت.
به گفته دکتر فرزین، در راستای برطرف کردن نیاز شرکتهای دانشبنیان برای حضور در نمایشگاههای صادراتی با هدف بازاریابی، این شرکتها همچنین میتوانند ارز مورد نیاز خود را در این زمینه از محل سرفصل نیازهای خدماتی از سامانه مربوطه تامین کنند.
در این نشست با توجه به مشکلات شرکتهای فعال درحوزه شرکتهای دانشبنیان برای تامین نقدینگی و سرمایه در گردش و همچنین ضرورت تسریع در تامین به موقع نقدینگی این شرکتها، رئیسکل بانک مرکزی دستور داد تا کمیتهای برای تدوین آییننامه تسهیلات ریالی مورد نیاز شرکتهای دانشبنیان با مشارکت بخش اعتبارات بانک مرکزی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تشکیل شود.
رشد ۸۵ درصدی اعطای تسهیلات به دانشبنیانها فقط در سه ماه گذشته
دکتر فرزین خاطرنشان کرد:در سال گذشته ۱۸۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای شرکتهای دانشبنیان اختصاص یافت که رشدی معادل ۱۶۵ درصد داشت. همچنین در دو ماهه سالجاری نیز ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در این بخش پرداخت شده که از رشدی معادل ۸۵ درصد برخوردار است.
رئیسکل بانک مرکزی در ادامه این نشست ضمن تاکید بر حمایت جدی شبکه بانکی از شرکتهای دانشبنیان فعال در حوزه ارتباطات بانکی نیز گفت: توسعه روابط بانکی با کشورهای همسایه از اولویتهای اصلی بانک مرکزی است و در این راستا استفاده از خدمات شرکتهای دانشبنیان داخلی قطعا استفاده خواهد شد.
دکتر فرزین افزود:هماکنون ارتباط شبکه کارتی شتاب ایران با میر روسیه در حال اتصال است و برقرار این ارتباط با چین و ترکیه نیز در دستور کار قرار دارد.
رئیسکل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گلایه برخی شرکتهای دانشبنیان از روند طولانی تامین و تخصیص ارز و وجود برخی تخلفات در شبکه صرافی کشور تاکید کرد:برخورد با تخلف وظیفه ذاتی نهادهای حاکمیتی است و از تمامی فعالان این بخش تقاضا میکنم در صورت مشاهده هرگونه تخلف در شبکه صرافی مصادیق را با بانک مرکزی منعکس کنند. قطعا بانک مرکزی با متخلفین برخورد قاطع خواهد کرد و مجوز صرافیهای متخلف که از متقاضایان ارز، زیرمیزی طلب میکنند باطل خواهد شد.
دکتر فرزین برگزاری جلسات مشترک با فعلان بخشهای مختلف تولیدی به منظور حل مشکلات آنان را از اولویتهای کاری خود عنوان کرد و گفت: در همین راستا تاکنون جلسات متعددی با فعالان صنعت دارو برگزار شده که نتایج خوبی هم داشته است.
بر اساس این گزارش، دکتر دهقان معاون علمی و فناوری رئیسجمهور هم با ارائه گزارشی در خصوص ظرفیت شرکتهای دانش بنیان گفت: هم اکنون ۸۶۰۰ شرکت دانش بنیان در کشور فعال هستند که ارزش فروش محصولات این شرکتها سالانه بالغ بر ۴۰۰ هزار میلیارد تومان است. این شرکتها با ارز بری سالانه حداکثر ۵۰۰ میلیون دلار نزدیک به یک میلیارد دلار ارز آوری دارند و سالانه بالغ از ۵ میلیارد دلار برای کشور صرفهجویی ارزی ایجاد میکنند.
وی تصریح کرد: شرکتهای دانشبنیان از ظرفیت بسیار خوبی در زمینه کمک به شبکه بانکی و ارتقای سیستمهای پرداخت و ارتباطات بانکی دارند که در صورت نیاز شبکه بانکی امکان توسعه همکاری در این زمینه بانک مرکزی وجود دارد.
گفتنی است در این نشست نمایندگان شرکتهای دانشبنیان نیز به بیان مسائل و مشکلات خود در حوزه تامین ارز و نقدینگی پرداختند که زمانبر بودن تامین ارز، در الویت قرار گرفتن شرکتهای دانش بنیان در دریافت تسهیلات ریالی، تخلف برخی صرافیها در زمینه دریافت زیرمیزی و ضرورت تسهیل در تامین به موقع نیاز ارزی از جمله محورهای مطرح شده در این نشست بود.
در پایان این نشست، مقرر شد بستهای جداگانه برای شرکتهای دانشبنیان به صورت مشترک بین معاون علمی وفناوری ریاست جمهوری و بانک مرکزی تهیه و راهکارهای حل مشکلات براساس تفاهمات به عمل آمده اجرایی شوند.