در شرایط تحریمی کشور، صرافیهای مجاز و قانونمند نقش مهمی در انجام امور ارزی کشور دارند و بانک مرکزی هم با پیادهسازی سیستم رتبهبندی از این صرافیها حمایت میکند.
تشکیل کمیته رسیدگی به تخلفات پولی و ارزی در بانک مرکزی و برخورد قاطع با صرافیهای متخلف و در شرایط تحریمی کشور و از طرفی صرافیهای مجاز و قانونمند نقش مهمی در انجام امور ارزی کشور دارند و بانک مرکزی هم با پیادهسازی سیستم رتبهبندی از این صرافیها حمایت میکند.
نظارت بانکی موثر از جمله پیش شرطهای اساسی برای حصول اطمینان از صحت عملکرد نظام اقتصادی کشور است. هدف اصلی نظارت بانکی، حفظ ثبات نظام مالی و افزایش اعتماد به آن از طریق کاهش ریسک برای سپردهگذاران و سایر بستانکاران است. از این رو نظارت در پی آن است تا اطمینان یابد بانکها و موسسات اعتباری به شیوهای ایمن و صحیح عمل نموده؛ در مقابله با ریسکهای فراروی خود، از سرمایه و ذخایر کافی برخوردارند.
بانک مرکزی ج. ا. ا؛ که به موجب بند ”ب“ ماده ۱۱ قانون پولی و بانکی کشور (مصوب تیرماه سال ۱۳۵۱)، وظیفه نظارت بر بانکها و موسسات اعتباری را برعهده دارد از اواخر دهه هفتاد شمسی و با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای مراکز و مجامع حرفهای و تخصصی، رویکرد ”نظارت مبتنی بر ریسک“ را به عنوان رویکرد اصلی در نظارت بر بانکها و موسسات اعتباری کشور برگزید و در این راستا ضمن تجدید ساختار سازمانی حوزه نظارت بر بانکها، تدوین مقررات احتیاطی و تعمیق و گسترش ادبیات نوین بانکی در کشور را سرلوحه فعالیتهای خود قرار داد.
نعمتاله کریمی مدیر اداره نظارت بر مؤسسات پولی غیر بانکی گفت: با تشکیل کمیته رسیدگی به تخلفات پولی و ارزی با حضور نهادهای ذیربط از جمله نمایندگان مراجع محترم قضایی، پلیس امنیت اقتصادی، وزارت اطلاعات و سایر دستگاههای ذیربط با تمام ظرفیت نسبت به شناسایی متخلفین بازار ارز در دو حوزه صرافیها و مشتریان صرافیها اقدام میشود.
وی با بابیان اینکه بانک مرکزی و حوزه نظارت بر صرافیها با دقت و وسواس بیشتری نظارت خود را در حوزه صرافیها اعمال میکند گفت: طی یکسال گذشته بانک مرکزی با استفاده از ظرفیت حسابرسان مستقل برای اجراییشدن حسابرسی رعایت شرکتهای صرافی مبتنی بر استاندارد ۴ لایه دفاعی، پیادهسازی نظام رتبهبندی شرکتهای صرافی، ایجاد واعلام کدینگ حسابداری یکسان، حرکت به سمت نظارتهای غیرحضوری و مبتنی بر سیستمهای مالی بهصورت برخط از طریق وبسرویس (در راستای پایش و نظارت هوشمند صرافیها) و بررسی عملکرد شرکتهای صرافی در حوزه ثبت تراکنشهای ریالی متناظر با معاملات ارزی را در کنار صدها بازرسی حضوری، فعالیت صرافیها را رصد کرده است.
مدیر اداره نظارت بر مؤسسات پولی غیر بانکی با تشریح تخلفاتی که منجر به ابطال مجوز برخی از صرافیها شده است افزود: از مهمترین تخلفاتی که منجر به ابطال یا تعلیق مجوز فعالیت برخی از صرافیها شده است میتوان به خروج سرمایه صرافی، استفاده از حسابهای شخصی در عملیات صرافی، عدم فعالیت طولانی مدت، عدم فروش ارز ظرف مهلت سه روز کاری، عدم ثبت عملیات صرافی در سامانههای بانک مرکزی، خودداری از خرید و فروش ارز، فعالیت بسیار کم و عدم ارائه اطلاعات مورد نیاز بازرسان بانک مرکزی اشاره نمود.
وی در ادامه به تخلفات اخیر برخی از صرافیها اشاره کرد و گفت:دریافت مبالغ مازاد بر آنچه که در سامانههای ارزی به عنوان نرخ رسمی مطرح است در برخی از صرافیها اتفاق افتاده است.
کریمی با اشاره به تشکیل کمیته رسیدگی به تخلفات پولی و ارزی در بانک مرکزی تصریح کرد: براساس تدبیری که در بانک مرکزی انجام شده، کمیته رسیدگی به تخلفات پولی و ارزی تشکیل شده که نهادهای ذیربط از جمله نمایندگان مراجع محترم قضایی، پلیس امنیت اقتصادی، وزارت اطلاعات و سایر دستگاههای ذیربط در این کمیته حضور دارند و با تمام ظرفیت نسبت به شناسایی متخلفین بازار ارز در دو حوزه صرافیها و مشتریان صرافیها اقدام میشود.
وی با ابراز خرسندی از اقدامات این کمیته خاطرنشان کرد: دستاوردهای این کمیته بسیار خوب بود؛ بگونهای که هماهنگیهای لازم بین بانک مرکزی و ضابطین محترم قضایی جهت شناسایی و برخورد با تخلفات ارزی انجام گرفته و موجب تسریع میگردد.
در همین راستا در گام اول نسبت به ابطال مجوز صرافیهایی که اینگونه تخلفات را انجام دادهاند، اقدام شده است ضمن آنکه حوزه حقوقی بانک مرکزی هم نسبت به پیگیری حقوقی و کیفری در مراجع قضایی اقدام قانونی لازم را در دستور کار دارد؛ که در این خصوص چندین پرونده قضایی در محاکم در حال رسیدگی میباشد.
مدیر اداره نظارت بر موسسات پولی غیربانکی در پایان ضمن تقدیر از صرافیهایی که عملکرد مناسبی داشتهاند تاکید کرد: در شرایط تحریمی کشور صرافیهای مجاز و قانونمند نقش مهمی در انجام امور ارزی کشور دارند و بانک مرکزی نسبت به این دسته از صرافیها نگاه حمایتی داشته و با توجه به پیادهسازی سیستم رتبهبندی در آینده نزدیک، برای این دسته از شرکتها امتیازاتی نیز در نظر گرفته خواهد شد.
وی درعین حال از تمامی مشتریان صرافیها، آحاد مردم و واردکنندگانی که با صرافیها تعامل دارند در خواست کرد موارد تخلف را به بانک مرکزی منعکس کنند و اداره نظارت بر مؤسسات پولی غیربانکی موارد تخلف منعکس شده از سوی مردم را بررسی وبا متخلفین برخورد میکند.