حرکت خلاف جهت تولید و فروش خودرو: رکورد ۲ ساله کاهش تولید شکست شد - افق اقتصادی

به گزارش اکوایران، مرکز پژوهش‌های مجلس هر ماه گزارشی را تحت عنوان «پایش بخش حقیقی اقتصاد: صنعت و معدن» منتشر می‌کند که در آن به بررسی رشد «تولید» و «فروش» شرکت‌های منتخب بورسی در فعالیت‌های مختلف صنعتی و معدنی می‌پردازد.

در آخرین گزارش منتشرشده از این نهاد، تحولات صنعت و معدن در فروردین ۱۴۰۳ مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس این گزارش، «تولید» کل گروه صنعت در فروردین امسال ۱.۳ درصد نسبت به مدت مشابه در سال قبل کاهش یافته است. «فروش» این بخش از اقتصاد اما ۱.۵ درصد نسبت به فروردین سال گذشته افزایش یافته است. البته یکی از زیربخش‌های گروه صنعت که مربوط به «خودروسازان و قطعه‌سازان» است از روند متفاوتی پیروی کرده است.

در این بخش، نه تنها تولید خودرو نسبت به فروردین سال قبل افزایش نیافته بلکه کمتر نیز شده است. به عبارت دیگر، رشد تولید خودروسازان و قطعه‌سازان به کمترین سطح خود در دو سال اخیر رسیده است.

در مقابل، رشد فروش محصولات این بخش با افزایشی روبرو بوده که بالاترین سطح از مرداد سال گذشته تا کنون است.

تولید بنگاه‌های صنعتی به کجا رسید؟

صنعت یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های اقتصاد است و به دلیل گستردگی مشاغلی که در ذیل آن قرار می‌گیرند، تحلیل به موقع و سریع نوسانات آن اهمیت ویژه دارد. به همین دلیل، مرکز پژوهش‌های مجلس به صورت ماهانه شاخصی را برای تولید و فروش شرکت‌های صنعتی محاسبه می‌کند. شرکت‌های صنعتی مشمول این محاسبه، شرکت‌های بزرگ بورسی در بخش صنعت هستند.

طبق گزارش بال پژوهشی مجلس، «تولید» شرکت‌های منتخب حوزه صنعت در فروردین امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۱.۳ درصد کاهش یافته است. در مقابل، «فروش» این شرکت‌ها ۱.۵ درصد بالاتر از فروردین سال قبل بوده است. از میان زیربخش‌های صنعت، شرکت‌های خودروسازی و قطعه‌سازی تغییرات قابل‌توجهی را از خود بر جای گذاشته‌اند.

اُفت شدید تولید خودروسازان در شروع سال جدید

شرکت‌های منتخب خودروسازی و قطعه‌سازی بورسی که مرکز پژوهش‌های مجلس آن‌ها را رصد کرده در فروردین امسال عملکرد جالبی داشته‌اند. تولید این شرکت‌ها کاهش یافته اما فروش آن‌ها با افزایش روبرو بوده است. در ادامه، ابتدا به بررسی روند رشد «تولیدات» این بخش و سپس به رشد «فروش» آن پرداخته شده است.

رشد نقطه به نقطه تولید خودرو و قطعات آن در فروردین ۱۴۰۱ برابر با منفی ۱۴ درصد بوده است. به عبارت دیگر، تولید خودرو و قطعات آن در این فصلی ۱۴ درصد کمتر از مدت مشابه در یک سال قبل‌تر بوده است. با گذشت زمان، رشد تولیدات این بخش نوسانات زیادی را تجربه کرده و توانسته در طول سال ۱۴۰۱ در محدوده مثبت پایدار بماند و تولید خود را افزایش دهد. در سال ۱۴۰۱، بالاترین رشد تولید خودرو و قطعات آن در اسفند ماه ثبت شده که سطح آن ۹۴ درصد بوده است.

پس از آن، رشد تولید خودرو و قطعه‌‌سازان شدیدا اُفت کرده و دیگر به بالاتر از ۴۰ درصد نرسیده است. تا زمانی که رشد این بخش مثبت باشد، نشان‌دهنده این است که تولیدات در حال افزایش است. اگر رشد رو به کاهش بگذارد نشان می‌دهد که افزایش تولید با سرعت کمتری در حال انجام است اما زمانی که رشد منفی می‌شود به این معناست که خودرو و قطعه‌سازان در هر ماه محصول کمتری نسبت به مدت مشابه در سال قبل تولید کرده‌اند و سبد تولیدات آن‌ها کوچک‌تر شده است. این دقیقا همان اتفاقی است که از شهریور ۱۴۰۲ رخ داده و تا کنون ادامه یافته است.

از شهریور سال گذشته رشد تولید خودروسازان به منفی ۱۵ درصد رسیده و با این که در برخی ماه‌ها مثال مهر و دی از شتاب این کاهش رشد کاسته شده اما همچنان نتوانسته تولید بیش‌تری نسبت به مدت مشابه در یک سال قبل خود داشته باشد.

آخرین آمار در دسترس نشان می‌دهد که رشد تولید خودرو و قطعه‌سازان در فروردین امسال به منفی ۲۴ درصد رسیده که کمترین سطح در طول دو سال گذشته است.

روند متضاد رشد «فروش»‌ خودروسازان با وضعیت تولید آن‌ها

در حالی که در طول ۱۰ ماه اخیر، رشد تولید خودرو و قطعه‌سازان روندی نزولی به خود گرفته، رشد «فروش» آن‌ها صعودی بوده است. برای مثال، رشد فروش این بخش که در مرداد سال گذشته منفی ۳۱ درصد بوده در آذر ماه به منفی ۱۹ درصد و در بهمن به منفی ۱۲ درصد رسیده و نهایتا توانسته در سال جدید، از محدوده منفی خارج شود و به ۹ درصد برسد.

رشد ۹ درصدی فروش خودرو و قطعه‌سازان در فروردین امسال، بالاترین رشد به ثبت رسیده در طول ۹ ماه اخیر است. تا پیش از آن، بجز دو ماه مقطعی، این نرخ منفی نبوده و فروش شرکت‌های فعال در این بخش هر ماه نسبت به مدت مشابه در سال قبل بیش‌تر بوده است. حتی در برخی ماه‌ها مثل اردیبهشت ۱۴۰۱، رشد فروش آن‌ها به بیش از ۱۰۰ درصد نیز رسیده است.

بنابراین، در یک نگاه کلی به نظر می‌رسد که اگر چه تولید خودروسازان و قطعه‌سازان مدام رو به کاهش گذاشته اما تقاضای موجود در بازار باعث شده تا در ماه‌های اخیر از شتاب کاهش رشد فروش آن‌ها کاسته شود و حتی در فروردین ماه نسبت به فروردین سال قبل بالاتر هم برود.