یک کارشناس اقتصادی گفت: “تا به حال توضیحی در مورد نحوه کشف نرخ توافقی ارائه نشده است. آیا این کشف قیمت از طریق مذاکرات انجام می‌شود یا توسط یک نفر مانند جمشید بسم‌الله اعلام می‌شود؟ آیا قیمت‌ها تلفنی اعلام می‌شوند یا گروهی دور هم جمع می‌شوند و بر سر یک قیمت توافق می‌کنند؟”
آلبرت بغازیان در مورد اظهارات اخیر وزیر اقتصاد درباره ضرورت نزدیک شدن نرخ دلار نیمایی و دلار بازار آزاد و افزایش چند روز گذشته نرخ دلار نیمایی و احتمال اجرای برنامه ارزی «طیب‌نیا» درباره تک نرخی شدن نرخ دلار و ارز اظهار داشت: زمانی که آقای طیب‌نیا ضرورت اجرای برنامه تک نرخی شدن ارز را مطرح کرد، سوال این بود که چگونه این سیاست به اجرا خواهد رسید. آیا بنا بر حذف نرخ بازار آزاد است یا فقط نرخ بازار آزاد مبنا قرار می‌گیرد؟ اعلام برنامه‌های کلی برای اقتصاد کاری است که هر فردی می‌تواند انجام دهد.
وی با بیان اینکه باید به طور شفاف و با جزییات اعلام می‌شد که منظور از تک نرخی شدن ارز چیست، گفت: تک نرخی شدن ارز از دید مردم، از دید فعال اقصادی، حتی از دید فردی که پولشویی می‌کند و یا خانواده‌ایی که ارز برای دانشجویی خود در خارج از کشور تحصیل می‌کند این است که ارز را با همان قیمت اعلام شده به هر اندازه و بدون هیچ قیدی می‌تواند تامین و تهیه کند. وگرنه سیاست تک نرخی شدن ارز به اجرا نرسیده و باز هم بازار دیگری و بازار آزاد ایجاد می‌شود. افرادی که نتوانند به اندازه مورد نیاز ارز را تامین کنند به سراغ بازار دیگری برای تامین ارز مورد نیاز خود می‌روند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در شرایط محدودیت ارزی نااجتناب‌پذیر است که نرخ آزاد نداشته باشیم. سیاستی که از سوی آقای طیب‌نیا اعلام شد بسیار خوب است و کشور در مدیریت ارزی به کشوری مانند امارات یا کشورهای اروپایی تبدیل می‌شود اما آیا در این شرایط محدودیت ارزی امکان اجرای این سیاست وجود دارد؟ اگر نتوانیم ارز مورد نیاز مردم را تامین کنیم باز هم بازاری در هرات و سلیمانیه ایجاد می‌شود.
بغازیان درباره اظهارات اخیر وزیر اقتصاد مبنی بر نزدیک شدن نرخ ارز نیما و بازار آزاد افزود: موضوع این است که نرخ ارز نیما افزایش پیدا می‌کند و به نرخ بازار آزاد می‌رسد یا اینکه نرخ ارز بازار آزاد را کاهش می‌دهند؟ اما نکته مهم این است که وقتی نرخ نیما افزایش پیدا می‌کند به بازار آزاد سیگنال می‌دهد و نرخ در بازار آزاد هم بالا می‌رود و این دو قطب همنام هستند.
وی گفت: اینکه بانک مرکزی موفق بوده در این تنش‌ها نرخ دلار بازار آزاد را ثابت نگه دارد و جلوی افزایش جهشی آن را بگیرد نشان می‌دهد که نرخ بازار آزاد هم در اختیار بانک مرکزی است. اگر زمانی که «حسن نصرالله» شهید شد همان دوره قبلی بانک مرکزی حاکم بود، نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان هم می‌رسید اما بانک مرکزی در این دوره در بازار آزاد دخالت دارد.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: بانک مرکزی همواره عامل نرخ ارز در بازار آزاد بوده و این ادعا وجود دارد که بانک مرکزی در بازار آزاد دخالت ندارد باید بگوییم که قسم حضرت عباس را باور کنیم یا دم خروس را؟ معتقدم نرخ ارز بازار آزاد از خود بانک مرکزی استخراج می‌شود و اساسا در کنترل‌ها و دخالت‌ها نیازی هم به ارزپاشی ندارد. باید بپذیریم که بانک مرکزی نمی‌تواند چشمش را بر روی بازار آزاد ببندد و به هر حال موفق شده در این شرایط تنش‌های منطقه‌ای نرخ را حفظ کند.
بغازیان گفت: با توجه به فاصله قیمتی بین ارز نیمایی و توافقی به بازار آزاد، این فاصله را عده‌ای می‌پردازند که جزو طبقه بندی‌های بانک مرکزی نیستند. اگر هم نرخ دلار نیما افزایش پیدا کرده با دستور بانک مرکزی بوده البته در بازار نرخ توافقی هم وجود دارد که کشف قیمت در بازار توافقی مبهم و غیر شفاف است. هیچ گاه هم درباره چگونگی کشف قیمت نرخ توافقی توضیحی داده نشد. آیا کشف قیمت با چانه‌زنی است یا اینکه فردی مانند جمشید بسم‌الله قیمت را اعلام می‌کند. آیا قیمت‌ها تلفنی اعلام می‌شود یا اینکه عده‌ای دور هم جمع می‌شوند و بر سر یک قیمت توافق می‌کنند.
وی ادامه داد: البته باید توجه داشت در ابتدا نرخ درهم تعیین و نرخ درهم امارات هم ساعت ۱۱ اعلام می‌شود و سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا این نرخ در ساعت ۱۱ اعلام می‌شود؟ نرخ درهم که کشف شد ضرب در ۳.۶۷ می‌شود و نرخ دلار به دست می‌آید.
منبع:
ایلنا
خانه
اقتصاد
بانک و بیمه
قیمت دلار در بازار آزاد بر چه اساسی مشخص می شود؟
کدخبر:
۳۳۶۶۲۶
۱۴۰۳/۰۷/۱۳ ۲۰:۰۰:۰۰
