امروزه، با پیشرفت فرهنگ و ارتقاء سطح آگاهی انسان‌ها، توجه به بهداشت و مسائل مرتبط با آن بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفته است. به گونه‌ای که بهداشت، سلامت و دسترسی به آب شرب سالم به عنوان یکی از عوامل کلیدی در توسعه‌یافتگی کشورها شناخته می‌شود. وجود یک روز خاص به نام “دستمال توالت” نیز گواهی بر اهمیت بهداشت در زندگی روزمره است.
سالها قبل از ظهور دستمال توالت، حداقل از سال ۷۹ پس از میلاد تا سقوط امپراتوری روم، رومیان خود را با ترسوریوم (نوعی اسفنج) تمیز می کردند. این اسفنج روی چوب ساخته شده بود و به سادگی آن را آبکشی می کردند و برای نفر بعدی می گذاشتند! تا سال ۱۸۵۷ بود که فروش دستمال توالت در ایالات متحده آمریکا آغاز شد. اولین دستمال توالت، کاغذهای صاف و شل بود. سپس در سال ۱۹۳۰، آلمانی‌ها رول‌های سوراخ‌دار امروزی را اختراع کردند که شامل ۱۰۰۰ ورقه کوچک است که با سوراخی از هم جدا شده‌اند. این اختراع جایگاه قوی در زندگی روزمره مردم دارد.
جمعیت جهان سالانه حدود ۴۲ میلیون تن دستمال توالت استفاده می‌کنند. اگر همه این رول‌ها کنار هم قرار بگیرند، تقریبا ۵۰ هزار بار پیرامون زمین را دور می‌زنند.
آمریکا یکی از کشورهای جهان با بالاترین میزان مصرف دستمال توالت است. اگرچه چین جایگاه نخست را از نظر مصرف دستمال توالت به خود اختصاص داده است، اما جمعیت بسیار بیشتری نسبت به آمریکا دارد. اگر میانگین مصرف سرانه در نظر گرفته شود، آمریکا در این زمینه حرف اول را می‌زند.
این یک تجارت بزرگ است و به عنوان نمونه، شهروندان آمریکایی در سال ۲۰۲۰ حدود ۲ میلیارد دلار برای خرید دستمال توالت هزینه کردند.
اگرچه دستمال توالت گزینه‌ای راحت برای استفاده است، اما کارشناسان اغلب خودشورهای توالت فرنگی یا بیده را در صورت استفاده درست به عنوان گزینه‌ای بهتر و بهداشتی‌تر توصیه می‌کنند. این به دلیل آن است که دستمال توالت می تواند برای پوست ساینده باشد و به اندازه روش های آب محور بهداشتی نیست.
مصرف دستمال توالت برای محیط زیست نیز مضر است. تا ۴۰ درصد از جنگل زدایی جهانی با صنایع کاغذ و خمیر کاغذ مرتبط است. در حقیقت، بسیاری از دستمال های توالت معمولی از خمیر چوب بکر ساخته می شوند که عمدتا از درختان نرم چوب مانند کاج و صنوبر استخراج می شود.
تخمین زده می شود که سالانه به ۳۱.۱۱ میلیون درخت نیاز است تا دستمال توالت مورد نیاز در آمریکا تامین شود.
تاریخچه مختصر دستمال توالت
کاغذ آن گونه که می‌دانیم توسط تسای لون از کارمندان دربار امپراتوری هان شرقی در اوایل قرن دوم میلادی اختراع شد. گفته می‌شود که نخستین شکل دستمال توالت برای رفع نیازهای بهداشتی خانواده امپراتوری چین در قرن ششم ساخته شد.
در آمریکا، گفته می‌شود که نخستین دستمال توالت در سال ۱۸۵۷ توسط مخترع جوزف سی. گیتی (Joseph C. Gayetty) به صورت تجاری معرفی شد. این به عنوان یک محصول ضد هموروئید به بازار عرضه شد. این دستمال توالت از جنس شاهدانه مانیل و با آلوئه ورا روان کاری شده بود.
ایده دستمال توالت به شکل رول، شبیه به آنچه امروز می بینیم، به ست ویلر و پتنتی از سال ۱۸۹۱ نسبت داده می شود. شرکت کاغذ بسته بندی سوراخ دار آلبانی مالکیت این پتنت را در اختیار داشت و پس از چند اصلاح، فروش دستمال توالت رولی را در سال ۱۸۹۷ آغاز کرد.
استفاده و تولید انبوه دستمال توالت رولی در آمریکا در قرن بیستم رواج بیشتری یافت.
دستمال توالت مدرن چگونه ساخته می‌شود؟
بیشتر دستمال های توالت معمولی از خمیر چوب بکر ساخته می شوند. خمیر چوب به الیاف چوبی اشاره دارد که به طور مستقیم از درختان تازه بریده شده حاصل شده و بکر در نظر گرفته می شود زیرا بازیافت نشده یا قبلا در هیچ کاغذ یا محصول چوبی دیگری استفاده نشده است.
لایه های بیرونی پوست درختان کنده می شوند. چوب باقیمانده سپس به قطعات کوچکتر خرد می شود. چوب خرد شده با استفاده از روش های شیمیایی یا مکانیکی، مانند آسیاب کردن، پردازش شده تا الیاف چوب به خمیر تبدیل شود.
خمیر سپس پاکسازی، پالایش و سفیدشویی می شود تا رنگ سفید و بافت صاف محصول نهایی حاصل شود. خمیر با استفاده از غلتک های پرس پهن می شود که آب اضافی را نیز از خمیر خارج می کند. پس از آن، دستمال از استوانه های خشک کن عبور کرده تا با کمک گرما به طور کامل خشک شده و آب باقیمانده تبخیر شود.
اکنون خمیر شبیه به دستمال به نظر می رسد. در مراحل بعدی، الگوهای بافت روی دستمال چاپ شده و سوراخ هایی ایجاد می شوند تا جداسازی ورق ها به صورت جداگانه آسان تر شود.
رول های بزرگ دستمال توالت که از این فرایند حاصل می شوند، پیش از بسته بندی و فروش به رول های کوچک تر تقسیم می شوند.
قیمت دستمال توالت در بازار ایران
در پایان گزارش نگاهی به قیمت دستمال توالت در بازار ایران داریم.
جنبه تاریک دستمال توالت؛ آثار زیست محیطی
صنعت دستمال توالت روزانه حدود ۲۷۰ هزار درخت را قطع می کند تا مواد اولیه محصول خود را به دست آورد. این امر بیش از ۱۰ درصد از جنگل زدایی در سراسر جهان را تشکیل می دهد.
جنگل زدایی در مقیاس گسترده منجر به از بین رفتن زیستگاه و تنوع زیستی شده و زیست بوم های طبیعی را مختل می کند. با توجه به این که درختان دی اکسید کربن را جذب و ذخیره می کنند، جنگل زدایی همچنین به اثر گلخانه ای کمک می کند که تشدید گرمایش جهانی را به همراه دارد. تغییرات دما و الگوهای بارش ناشی از جنگل زدایی نیز می تواند رویدادهای شدید آب و هوایی را هرچه بیشتر افزایش دهد.
افزون بر این، اگر در نظر بگیریم که تولید دستمال توالت بخشی از صنعت کاغذ است و این صنعت سهم قابل توجهی در انتشار ترکیبات شیمیایی خطرناک و کربن دارد، تولید این محصول به آلودگی هوا کمک می کند. همچنین، ضایعات و مصرف انرژی زیاد در صنعت خمیر و کاغذ وجود دارد.
در حقیقت، تولید دستمال توالت نیازمند ۱۷.۳ تراوات برق در سال است. این صنعت تنها در آمریکا ۴۷۳،۵۸۷،۵۰۰،۰۰۰ گالن آب مصرف می کند. همچنین از ۲۵۳۰۰۰ تن کلر برای سفید کردن محصولات استفاده می شود. کلر موجب انتشار دیوکسین ها در آب و هوا می شود. اینها مواد شیمیایی سمی هستند که بسیار آهسته تجزیه شده و می توانند در زنجیره غذایی انباشته و در نتیجه خطراتی برای سلامتی حیوانات و انسان ها ایجاد کنند.
جایگزین‌های پایدار برای دستمال توالت
اما چگونه می توانیم آثار زیست محیطی دستمال توالت را کاهش دهیم؟ یک راه ساده این است که از دستمال توالت کمتری استفاده کنیم زیرا بسیاری از مردم اغلب بیش از نیاز واقعی خود از آن استفاده می کنند.
یک راهبرد موثرتر ممکن است شامل آگاهی رسانی درباره مزایای استفاده از بیده ها باشد. استفاده از این نوع خودشورهای توالت فرنگی می تواند اتکا به دستمال توالت را کاهش دهد.
از جایگزین‌های دیگر برای دستمال توالت می توان به گزینه های قابل استفاده مجدد مانند دستمال‌های پارچه‌ای یا انواع دستمال‌های سازگارتر با محیط زیست مانند بامبو یا دستمال های توالت ساخته شده از کاغذ بازیافتی اشاره کرد.
