حجت الله مرادخانی گفت: نمایشگاههای صنایع دستی فرصت خوب در حوزه فرهنگ و اقتصاد هستند. برگزاری این نمایشگاهها مقید و کارآمد است. طبیعتاً به هر میزان که گستردگی این نمایشگاهها بیشتر باشد، بهره مندی از فرصتهای مذکور نیز بیشتر خواهد بود.
نمایشگاه های صنایع دستی در کشور، فرصتی منحصر به فرد برای آشنایی با هنر و صنایع دستی بومی مردمان محلی فراهم میکنند. هر سال، هنرمندان و صنایع دستیهای با ارزش کشور در این نمایشگاهها به رؤیای خود جان میبخشند. این مکانهای فوقالعاده نه تنها به ارتقای هنر و فرهنگ کمک میکنند بلکه یک فرصت خوب برای معرفی تالارهای هنری ملی و بینالمللی به دیگران هستند. نمایشگاههای صنایع دستی میتوانند تاثیرات مهمی بر اقتصاد کشور داشته باشند. این نمایشگاهها فرصت مناسبی برای تبلیغ محصولات دستساز ارائه میدهند و به توسعه بازار و صادرات این محصولات کمک خواهند کرد.
با حضور در این گونه رویدادها، تولیدکنندگان محلی فرصت مشاهده نیازهای بازار و رونق تقاضای محصولات خود را دارند که این موارد میتواند به بهبود رقابتپذیری صنایع دستی در بازارهای محلی و بینالمللی منجر شود. علاوه بر این، نمایشگاههای صنایع دستی میتوانند گردشگران و بازدیدکنندگان بسیاری را به منطقه جذب کنند که این موضوع میتواند رونق کسب و کارهای محلی و اقتصاد منطقه را بهبود بخشد. به طور کلی، حضور در نمایشگاههای صنایع دستی میتواند ارتقای اقتصاد محلی، افزایش فروش محصولات محلی، ایجاد فرصتهای شغلی و تبلیغ کالاهای محلی را ترویج کند.
اما جای سوال دارد که این نمایشگاه ها تا چه میزان برای فعالان حوزه صنایع دستی اهمیت دارد و چه تاثیراتی بر اقتصاد کشور خواهد داشت؟ در پاسخ به این پرسش ها خبرنگار گسترش نیوز گفت و گویی با حجت الله مرادخانی؛ پژوهشگر هنر و صنایع دستی داشت. در ادامه همراه ما باشید.
نمایشگاه صنایع دستی؛ بزرگترین رویداد خرده فروشی ایران
حجت الله مرادخانی؛ پژوهشگر هنر و صنایع دستی در گفت و گو با خبرنگار گسترش نیوز اظهار کرد: گسترده ترین و بزرگ ترین رویدادهای خرده فروشی صنایع دستی در کشور، نمایشگاه ها هستند؛ اعم از نمایشگاه های فروش نوروزی، نمایشگاه های مناسبتی، نمایشگاه های فصلی و ملی. در واقع عمده گستردگی این خرده فروشی ها در ایران، در کنار فروشگاه های دائمی و مجازی، نمایشگاه ها هستند.
وی افزود: نمایشگاه های صنایع دستی از این جهت که فرصت ارتباط مستقیم با مخاطبان این حوزه را برای تولیدکنندگان صنایع دستی فراهم می کنند، دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای هستند. همچنین این نمایشگاه ها تجربه خوبی جهت دریافت و مشاهده سلیقه های روز دنیا و مطالبات تازه جهانی محسوب می شوند.
حجت الله مرادخانی خاطر نشان کرد: متاسفانه در سال های اخیر برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی به دلایل و بهانه های مختلف از جمله نبود امکانات و اعتبارات و همچنین عدم تامین بودجه و… کمرنگ و بی رونق شده اند. به دنبال این اتفاق، فرصت خرده فروشی محصولات صنایع دستی در کشور، محدود شد و فعالان این حوزه از فواید اقتصادی نمایشگاه ها، بی بهره ماندند.
این پژوهشگر حوزه صنایع دستی ضمن اشاره به راهکارهای بهبود صنایع دستی گفت: بهبود شرایط نمایشگاه ها در کشور، نیازمند بررسی مسائل کلانی است که بخشی از این مسائل، مربوط به وظایف حاکمیتی است که چند سالی است به طور کامل رها شده اند.
مرادخانی در ادامه اظهار کرد: با مشاهده برنامه هفتم توسعه و احکام آن، به بی توجهی دولت و حاکمیت به بخش میراث فرهنگی کاملا پی می بریم. برنامه هفتم توسعه، سند بالادستی است که لوایح بودجه سالیانه در دولت را با استناد به آن می نویسند. همچنین تخصیص اعتبارات و توجه به صنعت گردشگری و صنایع دستی توسط این برنامه صورت می گیرد.
مرادخانی، ضمن اشاره به رها شدن صنایع دستی در کشور گفت: متولی حوزه صنایع دستی، به طور کلی این حوزه را رها کرده است. وزارت میراث فرهنگی به عنوان متولی این حوزه با گفت و گو در زمینه دریافت امتیازات حاکمیتی و قانونی، مفید و موثر عمل کند. این امر تنها توسط این وزارتخانه میتواند صورت پذیرد و تلاش بخش های خصوصی و رسانه ها در این زمینه، امکان پذیر نخواهد بود.
وی افزود: صرفا متولی دولتی حوزه صنایع دستی، توانمندی تقویت این عرصه را خواهد داشت اما متاسفانه وزارت میراث فرهنگی در دوره صدارت ضرغامی و همکارانش، رو به افول رفته و از رونق افتاده است.
تقویت اقتصاد ایران با صنایع دستی
مرادخانی؛ پژوهشگر هنر و صنایع دستی در پاسخ به سوال خبرنگار گسترش نیوز پیرامون تاثیر صنایع دستی بر اقتصاد کشور گفت: نمایشگاه های صنایع دستی به عنوان فرصت های فرهنگی و هنری، همچنین فرصت های اقتصادی که در جامعه ایجاد می کنند، به شدت مفید و کارآمد هستند. طبیعتا به هر میزان که گستردگی این نمایشگاه ها بیشتر باشد، بهره مندی از فرصت های مذکور نیز بیشتر خواهد بود.
وی محصولات صنایع دستی را جایگزینی برای محصولات خارجی دانست و افزود: می توان از نمایشگاه های صنایع دستی به عنوان روشی برای تعدیل فشارهای اقتصادی استفاده کرد. با برگزاری این نمایشگاه ها، بودجه ها و پول هایی که صرف خرید کالاهای خارجی می شوند، جهت خرید سوغات و محصولات داخلی توسط گردشگران داخلی و خارجی ، هزینه خواهد شد.
این پژوهشگر صنایع دستی اظهار داشت: این گونه فرصت های اقتصادی همواره در اختیار فعالان و سیاستگذاران وجود داشته است؛ بنابراین حذف یا کمرنگ شدن نمایشگاه ها و بی توجهی به آن ها، هیچ دستاورد مثبتی برای کشور ما نخواهد داشت.
اقلیم ایران؛ ضامن رشد گردشگری و صنایع دستی
مرادخانی تاکید کرد: ایران، کشوری چهار فصل است که در هر یک از فصول آن، امکان سفر و گردش در شهرها و استان ها وجود دارد. می توان با تغییرات اقلیمی در کشور، نمایشگاه ها را به نواحی مختلف ایران سوق داد. چرا که به دنبال وقوع این تغییرات اقلیمی، افزایش سفر به برخی نواحی کشور و ازدیاد جمعیت در این نواحی را شاهد خواهیم بود. به عنوان مثال زمانی که مناطق شمالی و شمال غرب کشور سرد هستند، می توان برگزاری این نمایشگاه ها را به مناطق جنوبی که آب و هوای گرم تری دارد، انتقال داد.
وی خاطر نشان کرد: به طور کلی، علاوه بر این فرصت های خدادادی، کشور ما از تنوع و گستردگی صنایع دستی نیز برخوردار است؛ اما همان طور که گفته شد متولی این حوزه بر اهمیت و ارزش این فرصت ها واقف نیست و یا توجهی ندارد.
حجت الله مرادخانی افزود: بی توجهی سیاستگذاران و برنامه ریزان به صنایع دستی، خواسته یا ناخواسته موجب بروز آسیب هایی به اقتصاد داخلی و تولید کشور شده است. این آسیب ها تبعات زیادی برای کشور دارد.
یک گلیم ایرانی بسیار چشم نواز تر از یک پراید ایرانی.
این پژوهشگر در پایان گفت: تلاش بی وقفه دولت در توسعه صنعت خودروسازی، هرگز توانایی رقابت با خودروهای خارجی را به کشور نخواهد داد؛ اما توجه به صنایع دستی ایرانی که دارای ظرفیت های شناخته شده و قابل توجهی هستند، می تواند نام ایران را در رقابت های جهانی به صورت چشمگیری جلوه دهد. طبیعتا یک گلیم ایرانی بسیار چشم نواز تر است تا یک پراید ایرانی. مسئولین باید نگاه واقع بینانه تری نسبت به این صنایع داشته باشند.