بر اساس آمار اعلام شده توسط سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل، تعداد گردشگران بینالمللی در سه ماه ابتدای سال ۲۰۲۴ به ۹۷ درصد از سطح پیش از شیوع برگشته است. در مجموع، بیش از ۲۸۵ میلیون گردشگر بینالمللی از ژانویه تا مارس ۲۰۲۴ سفر کردهاند، که تقریباً ۲۰ درصد بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۳ است. این نشاندهنده نزدیک شدن به بهبود کامل از اثرات منفی همهگیری کرونا بر این صنعت است.
ورود گردشگران بینالمللی در سه ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۹۷ درصد سطوحِ پیش از همهگیری رسیده است و بیش از ۲۸۵ میلیون گردشگر بینالمللی در ماههای ژانویه تا مارس سفر کردهاند.
در سال ۲۰۲۳، سفر بینالمللی گردشگران به ۸۹ درصد از سطح سال ۲۰۱۹ رسیده بود، در حالی که درآمدهای صادرات گردشگری در ۹۷ درصد سطح آن سال رسید و تولید ناخالص داخلی گردشگری مستقیم، در همان سطوح سال ۲۰۱۹ باقی ماند.
پیشبینی بخش گردشگری سازمان ملل برای سال ۲۰۲۴ به احیاء کامل گردشگری بینالمللی با رشد ۲ درصد بیشتر از سطح سال ۲۰۱۹ اشاره دارد. در همین راستا، جدیدترین دادههای منتشرشده توسط آژانس تخصصی گردشگری سازمان ملل نشان میدهد:
خاورمیانه شاهد قویترین رشد نسبی بوده و به ۳۶ درصد بالاتر از سطح قبل از همهگیری در سه ماه اول ۲۰۲۴ رسیده که ۴ درصد بالاتر از مشابه سه ماهه اول ۲۰۲۳ است. خاورمیانه در سال گذشته میلادی به نخستین منطقه جهان تبدیل شد که مثبت ۲۲ درصد از آمار پیش از همهگیری کرونا رسید و بحران کرونا را کاملا پشت سر گذاشت.
اروپا، بزرگترین مقصد جهان، برای نخستین بار در سه ماه ابتدایی سال ۲۰۲۴ از سطح قبل از همهگیری کرونا فراتر رفت و به رشد مثبت ۱ درصد نسبت به آمار مشابه در سال ۲۰۱۹ (پیش از همهگیری) رسید. این منطقه در سه ماه اول سال جاری میلادی ۱۲۰ میلیون گردشگر بینالمللی را به ثبت رساند که با افزایش چشمگیر تقاضای منطقهای همراه بود.
آفریقا نیز در سه ماه اول سال ۲۰۲۴ توانست ۵ درصد بیشتر از سه ماهه اول سال ۲۰۱۹ و ۱۳ درصد بیشتر از سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ از گردشگران بینالمللی استقبال کند.
قاره آمریکا عملاً در سه ماه اول اعداد پیش از همهگیری را احیا کرد و تعداد ورودیهای آن به ۹۹ درصد از سطح سال ۲۰۱۹ رسید.
گردشگری بینالمللی در آسیا و اقیانوسیه (سازمان جهانی گردشگری ملل متحد، کشور ایران را در این دسته قرار داده است) بهبودی سریعی را تجربه میکند؛ جایی که پس از بهبودی ۶۵ درصدی در سال ۲۰۲۳، ورودیها در سه ماه اول ۲۰۲۴ به ۸۲ درصد از سطوح قبل از همهگیری رسیدند.
«زوراب پولولیکاشویلی» ـ دبیرکل گردشگری سازمان جهانی گردشگری، در این باره گفت: بازیابی این بخش برای اقتصادهای ما و معیشت میلیونها نفر خبر بسیار خوشایندی است. با این حال، به حصول اطمینان از سیاستهای گردشگری مناسب و مدیریت مقصد، با هدف پیشبرد پایداری و فراگیری، در عین پرداختن به اثرات خارجی و تأثیر این بخش بر منابع و جوامع نیاز است.
بیشترین رشدها
بر اساس آمار جزئی مناطق، شمال آفریقا در سه ماه اول ۲۰۱۴ با ۲۳ درصد بیشتر ورودیهای بین المللی نسبت به قبل از همهگیری، قویترین عملکرد را داشته است و پس از آن آمریکای مرکزی (مثبت ۸ درصد) و دریای کارائیب و اروپای غربی (هر دو مثبت ۷ درصد) قرار دارند.
اروپای مدیترانه جنوبی یک درصد از سطح قبل از همهگیری فراتر رفت، در حالیکه آمریکای جنوبی عملاً به سطح ۲۰۱۹ رسید. اروپای شمالی ۹۸ درصد از سطوح قبل از همهگیری را احیا کرد، در حالیکه کشورهای جنوب صحرای آفریقا و آمریکای شمالی هر دو ۹۵ درصد بهبود یافتند.
بر اساس دادههای موجود، بسیاری از مقاصد در سراسر جهان در سه ماه اول ۲۰۲۴ به نتایج قوی دست یافتهاند، از جمله قطر (مثبت ۱۷۷٪ در مقایسه با سه ماهه اول ۲۰۱۹)، آلبانی (مثبت ۱۲۱٪)، عربستان سعودی (مثبت ۹۸٪)، تانزانیا (مثبت ۵۳٪)، کوراسائو (مثبت ۴۵%)، صربستان (مثبت ۴۳%)، ترکز و کایکوس (مثبت ۴۲%)، گواتمالا (مثبت ۴۱%) و بلغارستان (مثبت ۳۸%).
عملکرد قدرتمند گردشگری بینالمللی را میتوان در شاخص اعتماد گردشگری سازمان ملل نیز مشاهده کرد که به ۱۳۰ امتیاز (در مقیاس ۰ تا ۲۰۰) برای دوره ژانویه تا آوریل رسید، که بالاتر از انتظارات (۱۲۲) بیانشده برای این دوره در اواسط ماه ژانویه است.
درآمدها
درآمد گردشگری در سال ۲۰۲۳ به ۱.۵ تریلیون دلار رسید که به معنای بهبود کامل سطوح قبل از همهگیری است، که البته با احتساب تورم به ۹۷ درصد آمار سال ۲۰۱۹ رسیده است.
به تفکیک مناطق، اروپا بالاترین درآمد را در سال ۲۰۲۳ به دست آورد و مقاصد آن در مجموع به درآمد ۶۶۰ میلیارد دلاری دست یافتند که به میزان واقعی ۷ درصد از سطوح قبل از همهگیری کرونا بود و درآمدها در خاورمیانه ۳۳ درصد بالاتر از سطح سال ۲۰۱۹ افزایش یافت. قاره آمریکا ۹۶ درصد از درآمدهای قبل از همهگیری را در سال ۲۰۲۳ و آفریقا ۹۵ درصد از درآمدهای خود را احیا کردند. آسیا و اقیانوسیه ۷۸ درصد از درآمدهای قبل از بحران خود را به دست آوردند که در مقایسه با بهبود ۶۵ درصدی ورود در سال گذشته، نتیجه قابل توجهی است.
مجموع درآمدهای صادراتی حاصل از گردشگری بینالمللی، شامل هزینهکردها و حمل و نقل مسافر، در سال ۲۰۲۳ به ۱.۷ تریلیون دلار رسید که حدود ۹۶ درصد از سطوح قبل از همهگیری در شرایط واقعی است. تولید ناخالص داخلی مستقیم گردشگری سطوح قبل از همهگیری را نیز بهبود بخشید و در سال ۲۰۲۳ به ۳.۳ تریلیون دلار رسید که معادل ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی است.
چندین مقصد از نظر درآمد در سه ماه نخست ۲۰۲۴ در مقایسه با سطوح سال ۲۰۱۹ بر اساس دادههای موجود نتایج قابل توجهی به دست آوردهاند، از جمله صربستان (+۱۲۷%)، ترکیه (+۸۲%)، پاکستان (+۷۲%)، تانزانیا (+۶۲%)، پرتغال (+۶۱%)، رومانی (+۵۷%)، ژاپن (+۵۳%)، مغولستان (+۵۰%)، موریس (+۴۶%) و مراکش (+۴۴%).
انتظار میرود گردشگری بینالمللی در سال ۲۰۲۴ با پشتوانه تقاضای قوی، افزایش ارتباطات هوایی و بهبود مستمر سفرها از چین و دیگر بازارهای بزرگ آسیا به طور کامل بهبود یابد.
آخرین شاخص اعتماد گردشگری سازمان ملل متحد چشماندازهای مثبتی را برای فصل تابستان آینده نشان میدهد، که دارای امتیاز ۱۳۰ برای دوره ماه می تا آگوست ۲۰۲۴ (در مقیاس ۰ تا ۲۰۰) است، که نشاندهنده احساسات خوش بینانهتر از اوایل امسال است. حدود ۶۲ درصد از کارشناسان گردشگری شرکتکننده در نظرسنجی «Confidence» انتظارات بهتر (۵۳٪) یا بسیار بهتر (۹٪) را برای این دوره ۴ ماهه که فصل تابستان نیمکره شمالی را پوشش میدهد، بیان کردند، در حالی که ۳۱٪ عملکرد مشابه سال ۲۰۲۳ را پیشبینی کردند.
به گفته هیأت کارشناسان گردشگری سازمان ملل، شرایط نامناسب اقتصادی و ژئوپلیتیکی همچنان چالشهای مهمی را برای گردشگری بینالمللی و سطح اعتماد ایجاد میکند.
آخرین چشمانداز اقتصاد جهانی صندوق بینالمللی پول (آوریل ۲۰۲۴) به بهبود پایدار اما کند اقتصادی اشاره میکند. در عین حال، تداوم تورم، نرخهای بهره بالا، قیمتهای نوسان نفت و اختلالات در تجارت همچنان به هزینههای بالای حملونقل و اقامت تبدیل میشود.
انتظار میرود گردشگران به دنبال حفظ ارزش برای پول در سفر باشند و در پاسخ به افزایش قیمتها و چالشهای اقتصادی کلی به جستوجوی ارزش پول و سفر نزدیکتر به خانه خود ادامه دهند، در حالی که دمای شدید و سایر رویدادهای آب و هوایی میتواند بر انتخاب مقصد بسیاری از مسافران تأثیر بگذارد. این موضوع به طور فزایندهای توسط پنل کارشناسان گردشگری سازمان ملل متحد به عنوان نگرانی برای این بخش ذکر میشود.
نبود قطعیت ناشی از توقف جنگ روسیه و اوکراین، مناقشه رژیم صهیونیستی در غزه و سایر تنشهای ژئوپلیتیکی فزاینده نیز خطرات منفی مهمی برای گردشگری بینالمللی به شمار میآید.
از آنجا که گردشگری بینالمللی به بهبود و گسترش ادامه میدهد و باعث رشد اقتصادی و اشتغال در سراسر جهان میشود، دولتها باید به تطبیق و ارتقاء مدیریت گردشگری خود در سطح ملی و محلی ادامه دهند تا اطمینان حاصل شود.
منبع:
ایسنا