معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی اعلام کرد که شهرستان طبس، در نوروز ۱۴۰۳، بیشترین حجم فروش صنایع دستی و سوغات را در خراسان جنوبی به خود اختصاص داده است.
در حین بازدید از بازارچه‌های نوروزی و سیاه چادرهای عشایری شهرستان طبس که در محل باغ گلشن تشکیل شده بود، حسنعلی فولادی این اظهار نظر را ارائه کرد.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی ظرفیت فروش صنایع‌دستی بازارچه‌های نوروزی شهرستان طبس را بسیار بالا توصیف کرد و گفت: این نمایشگاه از تنوع بسیار خوبی برخوردار است.
وی در این بازدید برای تکمیل بازارچه صنایع‌دستی شهر طبس قول مساعد داد.
فولادی به همراه مسئولین بخش دستگردان از نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات محلی و سیاه‌چادر عشایری شهر عشق آباد و همچنین روستای ده محمد بازدید کرد و در خصوص پیگیری استقرار نمایندگی میراث‌فرهنگی در عشق آباد و همچنین ثبت ملی و جهانی این شهر به‌عنوان شهر پخل بافی قول مساعد داد.
محمد عرب رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در این بازدید گفت: نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات محلی شهر طبس در محل باغ گلشن با برپایی بیش از ۳۰ غرفه شامل ۲۰ غرفه صنایع‌دستی در رشته‌های قلمزنی خاص طبس، تولیدات چرمی، سوخت نگار چوب، حوله‌بافی، گلیم‌بافی و پلاس‌بافی، سفال و سرامیک، تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، ماشته‌بافی، نقاشی روی سفال و سوغات محلی شهرستان طبس و شهرهای اصفهان، کرمانشاه، تبریز، کرمان، یزد، رودبار و بیرجند و قائن فعال است.
وی افزود: هنرمندان رشته قلمزنی، سوخت نگار و سبدبافی در محل نمایشگاه به اجرای تولید زنده و آموزش رایگان مشغول‌اند و دو سیاه چادر عشایری از عشایر غیور شهرستان سربیشه و گنبد کاووس نیز در محل نمایشگاه برپا شده است.
نمایشگاه‌های فصلی جهت ارائه محصولات بدون واسطه فرصت خوبی برای خریداران کالاهای اساسی و بخصوص صنایع دستی محسوب میشود. این بار برگزاری نمایشگاه‌ها را از منظر تولیدکنندگان و هنرمندان این عرصه مورد تحلیل قراردادیم که آیا برگزاری این نمایشگاه‌ها به رشد و شکوفایی محصولات هنرمند کمک می‌کند یا که فقط به نفع برگزارکنندگان اصلی است.
غرفه های ۱۴ میلیونی به صرفه نیست
شرایط شرکت در این نمایشگاه‌ها و اجاره غرفه‌ها به نحوی است که بسیاری از هنرمندان تازه‌کار نمی‌توانند از عهده هزینه‌ها برآیند و درنهایت سهم دیده شدن و یافتن فرصت‌های بهتر را از دست خواهند داد. زهرا محسنی کارآفرین و هنرمند صنایع‌دستی که باتربیت صدها هنرجو در حرفه سوزن‌دوزی و بافت و … این نوع نمایشگاه‌ها را به‌عنوان فرصت با درنظر گرفتن شرایط خاص و امکانات لازم موثر دانست و به خبرنگار گسترش نیوز اظهار داشت: یک هنرمند تازه‌کار برای کسب سود نیاز دارد که حمایت شود ولی لازمه ورود به این نمایشگاه‌ها صرف هزینه زیادی است که از توان یک هنرمند یا تولید کننده ساده خارج است. چراکه اگر چنین سرمایه‌ای را داشت دیگر نیازی به دیده شدن حس نمیشد. در نمایشگاه اخیر برای داشتن غرفه باید ۱۴ میلیون تومان هزینه می‌شد. صنایع‌دستی و بخصوص سوزن‌دوزی واقعاً درآمد این‌چنینی ندارد، که بخواهد از این غرفه‌ها استفاده کند.
وی بیان کرد کسانی که در صنایع‌دستی فعل هستند در حال تولید هستند. اما بعضی از شاخه‌ها مثل تراش سنگ و طلا سازی و… بسیار راحت‌تر کار انجام میشود و بفروش می‌رسد و اما کارهای مثل دوخت و دوز خیلی زمان می‌برد و این تولیدکننده باید چکار کند؟؟ ولی با این شرایط در حال فعالیت هستند.
درآمد ۴ میلیون تومانی بدون حمایت دولت
همچنین محسنی در خصوص میزان درآمد این هنرمندان در طول یک ماه به خبرنگار گسترش نیوز گفت : هنرمندان سوزن‌دوزی در حال فعالیت هستند ماهانه ممکن است درامد ۴ تا ۵ میلیون تومانی داشته باشند و هزینه مواد اولیه نیز به عهده و دوش خود هنرمند است و کسی حمایت نمی‌کند. بارها در جلساتی که مسئولین حضور داشتند درخواست کردم. تعاونی برای این افراد گذاشته شود تا بتوانند با قیمت مناسب‌تر و بدون واسطه مواد اولیه خود را تهیه کنند. این افراد برای تهیه مواد اولیه پول را پرداخت می‌کنند و اصلاً نمی‌خواهند که سربار کسی شوند. حوزه صنایع‌دستی تنها جایی است که دولت نمی‌خواهد برای شروع کار هنرمندان هزینه کند. چراکه اصلاً مکان تجاری خاصی نیاز ندارند و یا دستگاه و ابزارهای صنعتی و پیچیده‌ای نیاز دارند و اگر سفال باشد درنهایت نیاز به یک چرخ داشته باشند که قیمتی ندارد. سوزن‌دوزی نیاز به نخ و قلاب و پارچه و نخ دارند . ولی به نظر می‌رسد که دولت یا نمی‌خواهد و یا نمی‌داند چگونه از این هنرمندان حمایت کند. و واقعاً در اینکه چه بگوید می‌ماند.
این کارآفرین صنایع‌دستی در ادامه گفت: پیش از انقلاب برای یادگیری سوزن‌دوزی بومی به منطقه خاش رفتم به خانمی که در آنجا مشغول کار بود با دادن نخ و پارچه و طرح دلخواهشان سفارش می‌دادند. پس از آماده شدن سفارش همان‌جا با تولیدکننده تسویه‌حساب می‌کردند. درگذشته سازمان صنایع‌دستی دو الی سه فروشگاه داخل شهرهای بزرگ داشت. که تولیدات صنایع‌دستی را می‌فروشند تولیدکننده کننده از اینکه تولیداتش قطعاً بفروش می‌رسید اطمینان خاطر داشت. درحال حاضر اما این صنایع در اقتصاد ما جایگاهی ندارد. حالا اگر در نزدیک عید و برپایی نمایشگاه‌ها غرفه‌ای به‌صورت رایگان و یا با تخفیف زیادی در اختیارشان قرار داده میشود که بتوانند محصولات خود را فروش برساند. بنابراین برای رساندن محصولات خود به بازار مجبور می‌شوند به سود کمی راضی شوند.
آه نداریم با ناله سودا کنیم
محسنی گفت این صنعت بسیار فقیر است بقول خود وزیر میراث آه نداریم که با ناله سودا کنیم. بنابراین هیچ امیدی برای بهبودی این وضعیت نداریم. اگر نمایشگاه‌های فصلی با دادن امکانات لازم باشد. قابل‌ذکر است هنرمند برای عرضه کالای خود از یک شهر کوچک به شهرهایی مثل شیراز و اصفهان و… مراجعه می‌کند. ولی حتی برای اقامت در این مکان نیز دچار چالش میشود چراکه برای این عزیزان محل اسکان در نظر گرفته نشده است. همین‌طور تهیه غذا و خوراک نیز برای این افراد هزینه زیادی را در بر خواهد داشت. مگر چه میزان قرار است از این نمایشگاه سود و منفعت عاید او شود که این‌همه هزینه کند.
سخن پایانی :
برگزاری این نمایشگاه‌ها در این فرم و شرایط نیاز به بازنگری از سوی مسئولین دارد چراکه تنها جمع‌آوری این هنرمندان برای عرضه کالا کفایت نمی‌کند. این تولیدکنندگان نیاز به حمایت بیشتری دارند . پیشنهاد میشود برگزارکنندگان با این عزیزان به‌صورت سود مشارکتی اگر فعالیت کنند شاید هم تبلیغات گسترده‌تر شود و هم بازار این هنرمندان عادلانه‌تر شود.
عرب یادآور شد: در این سیاه چادرها علاوه بر معرفی آداب و رسوم و فروش سوغات و صنایع‌دستی، طبخ غذاهای محلی و پخت نان محلی نیز انجام میشود که مورد استقبال گردشگران و مراجعین قرار گرفته است.
منبع:
مهر
