محفوظی گفت: ایران در تجارت خاری خود، چندان محدود به خاورمیانه نیست و با کشورهای اروپایی به ویژه کشورهای شرق اروپا، کشورهای آفریقایی و بخش های شرق آسیا درحالت تجارت است.
تجارت و روابط بین الملل، یکی از مهم ترین اقداماتی است که دولت ها باید آن را مدنظر داشته باشند. قطعا، چرخه روابط اقتصادی یک قطب ارز آوری و کسب درآمد برای کشورها محسوب می شود و باید بهترین استفاده را از آن کرد. درواقع، تجربه نشان داده است، هرچقدر روابط خارجی بهتری برقرار شود، وضعیت اقتصادی کشور ها بهبود می بخشد. واردات و صادرات یکی از مهم ترین اقداماتی است که چرخه اقتصادی را فعال می کند و هر میزان که روابط خوبی برقرار شود، این امر آسان تر خواهد شد.
نیازمند تعریف روابط اقتصادی هستیم
حسن محفوظی، کارشناس اقتصاد و بین الملل در ارتباط با شرایط اقتصادی کشور و برقراری ارتباط با سایر کشورها و همچنین نیاز برقراری ارتباط با سایر کشورها به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بحث خروج از خاورمیانه و برقراری ارتباط اقتصادی با سایر کشورها نیازمند تعریف روابط اقتصادی است. رابطه اقتصادی شامل تجارت، سرمایه گذاری و همکاری های اقتصادی از منظر استانداردهای مالی، تامین مالی صنایع و اقداماتی از این قبیل است.
محفوظی ادامه داد: ایران در تجارت خاری خود، چندان محدود به خاورمیانه نیست و با کشورهای اروپایی به ویژه کشورهای شرق اروپا، کشورهای آفریقایی و بخش های شرق آسیا درحالت تجارت های موثری است، اما این تجارت حداقلی است. خیلی نمی توان گفت که این تجارت پایدار بوده و دارای ارزش دلاری است. سوال اینجاست که در بحث خروج از خاورمیانه ما به دنبال چه چیزی هستیم. مزیت های جغرافیایی ایران و مزیت های مبتنی بر سیاست همسایگی و تجربه ای که در سال های اخیر داشته ایم، این را اثبات خواهد کرد که تجارت منطقه ای و استفاده از ظرفیت های منطقه، در بحث صادرات و تامین نیازهای وارداتی، منطقه نقش مهمی دارد. تجارت منطقه ای، تجارتی است که طی سال های گذشته کم ترین نوسان را تجربه کرده و تجارت پایداری نسبت به فرا منطقه ای بوده است.
وی افزود: طبق بررسی رویکردهای کشور از نظر اقتصادی و موافقت نامه ها و همکاری هایی که ورود کرده است، نشان می دهد ما خیلی نمی خواهیم خود را به منطقه محدود کنیم. موافقتنامه هایی مانند پیگیری عضویت در گروه بریکس، بحث شانگهای، بحث اتحادیه اوراسیا که در حال پیگیری است و بحث روابط اقتصادی با کشورهای آفریقایی از جمله کنیا، نشان می دهد که ما نمی خواهیم خود را محدود به کشورهای همسایه و منطقه کنیم. اما باید گفت که منطقه جغرافی ایران و کشورهای اطراف برای منافع اقتصادی کشور، دارای اهمیت هستند که می توانند بخشی از نیاز های وارداتی ما را تامین کنند و هم اینکه بخشی از صادرات ما به آن کشورها انجام شود. اما طبیعاتا نباید منحصر به این منطقه باشیم.
دیپلماسی کلان ایران برای رابطه اقتصادی با کشورها
این کارشناس اقتصاد بین الملل ادامه داد: تعاملات اقتصادی با اروپا دارای ملاحظاتی هایی است و تا زمانی که محدودیت های تحریمی و غیر تحریمی و ریسک های ناشی از برقراری اقتصادی و عدم وجود روابط استراتژیک بین بنگاه های بزرگ ایرانی و اروپایی وجود داشته باشد، نمی توان انتظار داشت که روابط اقتصادی با اروپا شکل بگیرد. اما دیپلماسی کلان ایران برای توسعه همکاری اقتصادی با سایر شریک ها، می تواند یکی از ابزرارهای های آن ورود به موافقت نامه ها و پیمان های اقتصادی منطقه ای باشد که بعد از آن باید با این رویکرد پیش رفت و متناسب با کشورهای هدف که می خواهیم توسعه روابط اقتصادی با آن ها داشته باشیم، زیرساخت های تجارت خارجی و زیرساخت های همکاری اقتصادی متناسب با آن را توسعه دهیم. برای مثال، ایران می خواهد با یک کشور افزایش تجارت داشته باشد و خطوط کشتیرانی به آنجا نداریم. باید یکی از وظایف دولت این باشد که خطوط منظم کشتیرانی بین ایران و کشور هدف برقرار شود و باید این اقدام را انجام دهد.
همکاری در حوزه انرژی اهمیت دارد
وی درباره صادرات و همکاری ایران در زمینه انرژی برای بهبود وضعیت اقتصادی اظهار کرد: ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر گاز طبیعی جهان و همچنین از بزرگ‌ترین دارندگان شبکه توزیع داخلی گاز طبیعی دنیا، باید این آمادگی را داشته باشد تا برای هرگونه همکاری با کشورهای بزرگ دنیا در زمینه اکتشافات چاه های جدید و همچنین در مرحله بعد بهره برداری از چاه ها، چراغ سبز خود را نشان دهد. برقراری روابط تجاری در زمینه انرژی، می تواند چرخه اقتصاد کشور را تقویت کند و همکاری هایی جدید با سایر کشورها صورت گیرد.
وی افزود: همانطور که درجریان هستید، بسیاری از کشورها، در زمینه سوخت و انرژی و صادرات انرژی، حرف های بسیاری برای گفتن دارند و از بهترین و پیشرفته ترین دستگاه های حفاری و استخراج استفاده می کنند. اگر ما بتوانیم تعاملات خود را با سایر کشور هایی که در این زمینه موفق هستند، افزایش دهیم، ما نیز می توانیم در زمینه صادرات و بازار انرژی، حرف هایی را برای گفتن داشته باشم.
زیرساخت های مانع زدایی باید فراهم شود
محفوظی در پایان گفت: مورد دیگر آنکه به عنوان مثال، در بحث های تعرفه ای، تجارت ایران با کشور هدف، به دلیل وضع کردن تعرفه های سنگین شکل نگرفته است، در این صورت دیپلماسی ایران باید به گونه ای باشد که به سمت و سوی مذاکرات برود و در لایه موافقت نامه های تجاری، این تعرفه ها را کاهش دهد. مثال دیگر آنکه، با یک کشور در زمان های گذشته، تجارت هایی را داشته ایم اما اکنون به علت نبود روابط بانکی و زیرساخت های مبادلات پولی، این تجارت درگیر مشکلات شده و به سختی انجام می شود. در این صورت، دیپلماسی ایران باید به گونه باشد که زیرساخت های بانکی خاص بین ایران و کشور هدف را شکل دهد. این زیرساخت ها می تواند بحث های بانکی باشد مانند ابزارهای صرافی و … که تمام این موضوعات امکان پذیر است و ذیل زیرساخت های هدف شکل می گیرد. چنین موضوعی، دیپلماسی است که ایران باید مدنظر قرار دهد و بخشی آن تعاملات با طرف های خارجی است که عمدتا در آن بحث موافقتنامه های تجاری و اقتصادی مطرح است و بخش دیگر، زیرساخت های داخلی و مانع زدایی از تجارت با کشورهای هدف است.
