استفاده از فناوری‌های نوین در گمرک، به منظور شناسایی و آشکارسازی قاچاق به اوج خود رسیده است.
صادرات و واردات غیرقانونی کالاها و مواد ممنوعه از طریق مرزها و گمرکات یکی از چالش‌های مهمی است که در سطح جهانی با آن مواجه هستیم. برای مبارزه با این پدیده، استفاده از فناوری‌های نوین، به منظور شناسایی و آشکارسازی قاچاق به اوج خود رسیده است. در این گزارش، به چند مورد از روش‌های نوین استفاده شده در گمرک برای مبارزه با قاچاق می پردازیم.
اسکنر یا آشکارسازهای کامیونی
آشکارسازهای کامیون در گمرک، دستگاه‌هایی هستند که برای تشخیص و کنترل بارهای حمل شده توسط کامیون‌ها در مراکز گمرک استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها با استفاده از فناوری‌های مختلف، از جمله پرتو‌های ایکس و فناوری اسکن سیاره‌ای، می‌توانند اقلام مخفی و غیرمجاز را در بارهای کامیون‌ها شناسایی کنند.
یکی از فناوری‌های معمول استفاده شده در آشکارسازهای کامیون، پرتو‌های ایکس است. با استفاده از این فناوری، کامیون‌ها و بارهای حمل شده توسط آنها تحت پرتو‌های ایکس قرار می‌گیرند. ساختار بار و محتویات آن باعث تشتت این پرتو‌ها می‌شود و با استفاده از سنسورها و دستگاه‌های خاص، تشخیص می‌دهد که آیا بار مورد بررسی شامل اقلام ممنوعه، مثل مواد مخدر یا سلاح، است یا خیر.
فناوری اسکن سیاره‌ای نیز در آشکارسازهای کامیون استفاده می‌شود. با استفاده از این فناوری، دستگاه‌ها قادر به تشخیص اجسام و اشیاء مخفی در بارهای کامیون می‌شوند. این دستگاه‌ها با استفاده از امواج رادار، لیزر یا نور، بار را اسکن کرده و اشیاء مخفی را تشخیص می‌دهند. این اشیاء ممکن است شامل اقلام قاچاق، کالاهای ممنوعه یا حتی مهاجران غیرقانونی باشند.
هدف استفاده از آشکارسازهای کامیون در گمرک، جلوگیری از ورود اقلام غیرمجاز و خطرناک به یک کشور و نیز حفظ امنیت عمومی است. با استفاده از این دستگاه‌ها، گمرک‌ها قادر به بهبود فرآیند بازرسی بارها هستند و به طور موثرتری می‌توانند از مخاطرات احتمالی جلوگیری کنند.
سامانه‌های الکترونیکی
یکی از اصلی‌ترین تکنولوژی‌هایی که در گمرک استفاده می‌شود، سامانه‌های الکترونیکی مرتبط با واردات و صادرات کالاها هستند. این سامانه‌ها شامل سیستم‌های مدیریت گمرکی، سامانه‌های الکترونیکی تعرفه گمرکی، سیستم‌های اطلاعات گمرکی و سامانه‌های مدیریت مرزی هستند. با استفاده از این سامانه‌ها، فرایند تسهیل و کنترل واردات و صادرات کالاها تسریع شده و بهبود می‌یابد. همچنین، امکاناتی مانند پرتال‌های الکترونیکی، ارسال اطلاعیه‌ها و گزارش‌های آنلاین نیز در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد.
سیستم هوش مصنوعی
استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی در گمرکات، می‌تواند منجر به بهبود کارایی، دقت و سرعت در فرآیندهای گمرکی شود.
هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهم‌ترین و جدیدترین فناوری‌ها در صنعت گمرک شناخته می‌شود و به دلیل قابلیت‌ها و امکانات منحصربه‌فرد خود، در بهبود عملکرد و کارایی سازمان‌های گمرکی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و تکنیک‌های تشخیص تصویر، می‌توان محتوای بسته‌ها و کالاها را تشخیص داده و فرایند تصفیه گمرکی را بهبود بخشید. مثلاً، با تحلیل تصاویر و تشخیص الگوهای خاص در تصاویر، هوش مصنوعی می‌تواند کالاهای ممنوعه یا قاچاق را شناسایی کرده و اقدامات لازم را انجام دهد.
هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های مربوط به رفتار کسب‌وکارها و مشتریان، ریسک‌های گمرکی را پیش‌بینی کند. با استفاده از الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی، می‌توان الگوهای مشتریانی که بیشترین ریسک را دارند، شناسایی کرده و تصمیمات مربوطه را اتخاذ کرد.
همچنین هوش مصنوعی می‌تواند در بررسی مدارک مربوط به واردات و صادرات به صورت خودکار و سریع کمک کند. با استفاده از تکنیک‌های پردازش زبان طبیعی و تحلیل متن، هوش مصنوعی می‌تواند اطلاعات مربوطه را از مدارک استخراج کرده و به مسئولان گمرکی ارائه دهد
با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توان الگوریتم‌های پیش‌بینی تقاضا و عرضه را ایجاد کرد. این الگوریتم‌ها با تحلیل داده‌های بازار، روند تقاضا و عرضه را پیش‌بینی و به گمرک ها کمک می‌کنند تا منابع و ظرفیت خود را بهینه‌سازی کنند و برنامه‌ریزی مناسبی را انجام دهند.
با استفاده از فناوری و الگوریتم‌های تشخیص تصویر می‌توان فرآیندهای گمرکی را بهبود بخشید. مثلاً، با استفاده از تحلیل تصاویر و تشخیص الگوهای خاص می‌توان کالاهای ممنوعه یا قاچاق را شناسایی کرده و اقدامات لازم را در این زمینه انجام داد.
نتیجه‌گیری
استفاده از تکنولوژی و فناوری در گمرک بهبود قابل توجهی در عملکرد و کارایی سازمان گمرک را به همراه داشته است. سامانه‌های الکترونیکی، سیستم‌های هوش مصنوعی، تحلیل داده‌های بزرگ و ردیابی و جایگزینی خودکار از جمله فناوری‌هایی هستند که در این حوزه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تکنولوژی‌ها باعث افزایش چشمگیری در سرعت، دقت و کارایی فرایندهای گمرکی شده‌اند و همچنین بهبود امنیت و کاهش ریسک‌های مرتبط با تجارت را ممکن ساخته‌اند. با توجه به پیشرفت روزافزون تکنولوژی، انتظار می‌رود که استفاده از آن در گمرک بهبود و گسترش بیشتری پیدا کند.
