گردشگری در هر کشوری، دارای اهمیت است و اگر توجه ویژه ای به این حوزه شود، کمک بزرگی به چرخه اقتصاد کشور خواهد بود.
گردشگری در میان تمام انسانهای روی کره زمین جذاب بوده و خواهد بود؛ به گونهای که حتی انسانهای اولیه هم، روی بحث جابهجایی و کشف مکانهای جدید، اقداماتی را انجام داده بودند. از هرطرف که به بحث گردشگری نگاه میکنیم، متوجه خواهیم شد که گردشگری چقدر اهمیت داشته و با گذشت زمان و همچنین ورود معیارهای جدید برای گردشگری، رونق بسیار بالایی گرفته است.
گردشگری انواع متفاوتی دارد و هر شخص یا گروه، با هدف خاص به کشور دیگر یا استان دیگر سفر میکند. در گزارشهای قبلی در ارتباط با بحث گردشگری خواب و گردشگری غذا صحبتهای بسیاری شد اما چیزی که درحالحاضر اهمیت بسیار بالایی دارد، بحث استقبال گردشگران از یک کشور است و اینکه گردشگران کدام کشور را برای سفر انتخاب میکنند. شنیدهها حکایت از آن دارد که در ایران، توجه ویژهای به بحث گردشگری نمیشود و وجود برخی سیاستها یا اتفاقات سبب شده است تا استقبال کم تری نسبت به زمان گذشته از کشور صورت گیرد.
شنیدهها حکایت از آن دارد که امکان واگذاری گردشگری در کشور به بخش خصوصی سپرده شود اما تجربه نشان داده است که هرچیز که به این بخش سپرده میشود، الزاما نمیتواند موثر باشد و باید مشکل را به گونهای دیگر برطرف کرد. طبق گفته کارشناسان گردگشری، وجود برخی از مشکلات که در کشور وجود دارد، سبب شده است تا ایران، مورد استقبال کارشناسان قرار نگیرد و شاهد کاهش گردشگر در کشور باشیم.
کارشناسان بسیاری در ارتباط با بحث واگذاری گردشگری به بخش خصوصی نظرات بسیاری را داده اند.بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که دولتها و کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری تمام تلاش خود را به کار میگیرند تا روند توسعه و سرمایهگذاری بخشهای خصوصی در گردشگری را به سمت تسهیلگری سوق دهند و شاهد هستیم که هر چه بخش خصوصی در این جوامع قویتر، پویاتر و مسئولیتپذیرتر باشد گردشگری نیز از رونق و جایگاه برتری برخوردار خواهد بود. این کارشناسان در بخش دیگریس از نظرات خود عنوان کرده اند که دخالت بیشتر دولت در حوزه گردشگری عدم توسعهیافتگی را در پی خواهد داشت به همین منظور فعالین این حوزه توصیه میکنند دولت تنها نقشی چند جانبه در توسعه بخش خصوصی از جمله ارائه تسهیلات بانکی، حقوقی، اداری و حمایتهای کلی ایفا کند.
عدم حمایت از سوی حاکمیت
یعقوب موسوی، کارشناس حوزه گردشگری، در ارتباط با بحث وجود چالشها در این زمینه و همچنین واگذاری به بخش خصوصی به گسترش نیوز گفت: حوزه گردشگری در کشور ما، مسائل و مشکلات بسیاری دارد که یکی از مهمترین آن ها، عدم حمایت از سوی حاکمیت است که درواقع، حمایت مناسبی بر روی این بخش صورت نمیگیرد.
موسوی ادامه داد: مسائل و مشکلات بسیار دیگری هم در این زمینه وجود دارد که یکی دیگر از آنها مسائل اجتماعی در کشور است. این مسائل اجتماعی، به چند بخش تقسیم میشود که جای صحبت بسیاری دارد. وجود مشکلات اجتماعی در کشور را همه ما میدانیم اما نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که ما در کشور، زیرساختهای مناسبی هم برای گردشگری نداریم. کشور ما همچنان در مسائل گردشگری توسعه پیدا نکرده است و آن زیرساخت هایی که لازمه هر کشوری برای جذب گردشگر است در ایران وجود ندارد. پس درواقع باید گفت که این موضوع مشکلات ساختاری دارد.
وی در ارتباط با واگذری گردشگری به بخش خصوصی اظهار کرد: بخشهای از صنعت گردشگری در اختیار بخش خصوصی قرار دارد. این بخشها شامل برخی تورها و مراکز اقامتی و تفریحی میشود اما این موضوع که بخواهند تمامیت حوزه گردشگری را به بخش خصوصی بسپارند، چنین چیزی بعید است و گمان نمیشود که این اقدام صورت گیرد.
موسوی ادامه داد: اداره گردشگری را بعید میدانم که بخواهد تحویل بخش خصوصی دهند؛ به دلیل آنکه یک نظارت اصولی باید از سوی حاکمیت و دولت بر روی گردشگری صورت گیرد. در هیچ کشوری، به طور کامل، اختیار اداره گردشگری به بخش خصوصی واگذار نشده است و این موضوع نیز در ایران اجرا نخواهد شد.
مشکلات اجتماعی تاثیرگذار است
این کارشناس گردشگری در پاسخ به این سوال که مشکلات و چالشهای کشور که سبب شده تا استقبال گردگشران از کشور کم شود چه چیزهایی است گفت: همانطور که در ابتدا گفتم مشکلات اجتماعی تاثیر بسیار بالایی بر روی کاهش گردشگران گذاشته است اما یکی دیگر از موارد این است که گردشگران احساس امنیت در کشور ندارند و این عدم امنیت از سوی گردشگران سبب شده است تا ما با کاهش چشمگیر ورود توریست مواجه شویم. زمانی یک گردشگر وارد یک کشور میشود که بتواند احساس امنیت داشته باشد و شرایط اجتماعی مناسب باشد. البته ناگفته نماند که این گردشگر میتواند یا داخلی باشد یا خارجی؛ اما به طور کل باید امنیت لازم برای گردشگران برقرار باشد.
وی افزود: حاکمیت، آن وظیفه عمدهای را که چه در ایران و چه در کشورهای دیگر بر روی دوش خود دارد، بحث امنیت گردشگری است. البته این امنیت گردشگری میتواند اجتماعی باشد و یا اینکه مسائل اقتصادی در آن دخیل باشد. باید گفت که برای گردشگر ایرانی، امنیت اقتصادی وجود ندارد و برای گردشگر خارجی، بحث اجتماعی، سیاسی و مسائل رفاه و آسایشی که باید داشته باشد، وجود ندارد. ما باید در این زمینهها تلاش بسیاری کنیم و امنیت گردشگر را به وجود آوریم که این موضوع میتواند از راههای مختلف صورت گیرد.
کلام آخر
توجه به بحث گردشگری میتواند زمینه ساز، بسیاری از تحولات در کشور باشد که گویا از آن غافل شدهایم. گردگشری میتواند اقتصاد یک کشور را از شرایط بحران نجات داده و به چرخه پیشرفت بازگرداند. همانطور که در بسیاری از کشورها، با توجه ویژهای که در بخش توریسم و گردشگر داشته اند، توانستهاند یک اقتصاد قوی و پویا داشته باشند. ارز آوری با ورود توریست به کشور صورت میگیرد و این یک اقدام موثری است برای آنکه بتوان کمک بزرگی به چرخه اقتصادی کشور کرد. امید است، مسئولان کشور، باتوجه به این حوزه، بتوانند کاری کنند تا مجدد، پای گردشگران به کشور باز شود. ایران از نظر مناظر جذاب و آثار تاریخی، دست کمی از سایر کشورها ندارد و بسیار جلوتر از سایر کشورها از لحاظ آثار تاریخی و مناظر دیدنی ایستاده است.اگر فکر درست به همراه ایده های قوی، برای بخش گردشگری وجود داشته باشد، می توان به آینده درخشان ورود هرچه بیشتر گردشگر امید داشت.