سلیمانی گفت: اگر از سال ۱۴۰۰ بگوییم نرخ جدید نان نمی‌دهیم با توجه به افزایش روز افزون هزینه‌ها حرف درستی به حساب نمی‌آید. بنابراین یا باید هزینه‌ها توسط دولت پوشش پیدا کند و یا نرخ جدید اعلام شود.
قیمت نان در چند ماه اخیر و آن هم در برخی استان‌های کشور افزایش یافته است و این موضوع باعث سردرگمی و نارضایتی مردم شده است. تناقض‌هایی درباره افزایش قیمت نان از سوی مقام‌های دولتی وجوددارد و این تناقض‌ها نسبت به ادعای قبلی دولت درباره‌عدم افزایش قیمت نان و تاکید بر حفظ قیمت پایدار آن، عجیب به نظر می‌رسد. در زمان اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، مقام‌های دولت افزایش قیمت نان را تکذیب کرده و آن را به‌عنوان یک خط قرمز برای دولت معرفی کرده بودند.
با تمام این تفاسیر قیمت نان هم برای نانوایان به دغدغه‌ای چالش ساز تبدیل شده است هم به عنوان قوت غالب مصرف خانوار یکی از موارد بسیار مهم برای خانواده است. بر همین اساس در گفتگو با محمد سلیمانی رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی به بررسی مفصل این موضوع پرداخته‌ایم که با هم می‌خوانیم.
قیمت نان افزایش پیدا نکرده است
محمد سلیمانی رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی به گسترش نیوز گفت: در رابطه با قیمت نان، عدد جدیدی داده نشده است و طبق همان نرخ ۱۴۰۰ به مردم عرضه می‌شود و اگر برخی مواقع افزایش قیمتی مشاهده شده است به دلیل پوشش هزینه‌هایشان بوده است. در رابطه با یارانه آرد نیز تغییری در مقدار ظرفیت آن مشاهده نشده است و همچنان واحدهای نانوایی مشمول یارانه هستند.
وی افزود: ما در زمانی فقط یک نوع آرد با گندم ۶۶۵ تومانی داشتیم و یک نوع دیگر نیز آرد با گندم ۹۰۰ تومانی داشتیم که نرخ آزاد محسوب می‌شد، از سال ۱۳۹۲ به بعد چون قیمت گندم افزایش پیدا کرد و خصوصا در این چند سال به قیمت بالاتری رسید، آرد نوع ۲ که به آرد آزاد معروف بود هم وارد آرد یارانه‌ای شد. آرد یارانه‌ای نوع ۱ و نوع ۲ از سال ۹۲ به بعد در نانوایی‌ها باب شد. دولت به هر دلیلی می‌خواست قیمت آرد افزایش پیدا نکند و قیمت را تغییر نداد اما به دلیل توزیع آرد یارانه‌ای به ۲ نوع، نانوایی‌ها آزاد بودند برای هر کدام که می‌خواهند درخواست دهند.
سلیمانی: دولت به هر دلیلی می‌خواست قیمت آرد افزایش پیدا نکند و قیمت را تغییر نداد.
آخرین وضعیت طرح فروش نان به صورت کیلویی
رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی درباره فروش کیلویی نان خاطرنشان کرد: این طرح فروش را برای نان‌هایی مثل سنگک، نمی‌توان به کار برد به این دلیل که نان سنگک یک نوع نان دستوری است. مثلا اگر درخواست برشته شدن نان را داشته باشید در صورتیکه کیلویی به فروش برسد، شاطر نانوا نمی‌تواند این درخواست را اجرا کند. با توجه به سلایق مختلف درخواست‌های متفاوتی در مورد فروش سنگک وجود دارد، برخی نان سنگک را نرم می‌خواهند و برخی دیگر برشته ترجیح می‌دهند. شاید در مورد فروش نان در مورد نان‌های دیگر بتوان این طرح را اجرا کرد اما در مورد سنگک این اتفاق نمی‌افتد. مورد دیگری هم که وجود دارد این است که با فروش کیلویی نان، کیفیت طبخ کم می‌شود. مثلا وقتی نان برشته در خواست می‌شود این ویژگی وزن نان را کم می‌کند و طبیعی است که نانوا ترجیح بدهد نان را نرم‌تر طبخ کند تا قابلیت وزن کردن را داشته باشد.
فروش آرد از نانوایی‌ها ممنوع است؟
سلیمانی در پاسخ گفت: خرید و فروش آرد از نانوایی اصولا از قدیم ممنوع است. اما گاها پیش می‌آید که فردی برای طبخ به فرض حلوا در حجم کم آرد بخواهد و برخی نانوایی‌ها اقدام به فروش می‌کنند. هر چند توصیه ما این بوده است که در همین حجم کم هم فروخته نشود. این طورعنوان شده است که برخی نانوایی‌ها در ازای فروش آرد در کارتخوان‌ها به قیمت فروش نان می‌زنند و این قطعا تخلف است و در هر صنفی هم تخلف وجود دارد.
چه چالشی در مورد نان در حال حاضر مطرح است؟
وی در ادامه افزود: چالش جدی و مهم ندادن نرخ در مورد قیمت جدید نان است. کارگاه تولیدی که احتیاج به حدود ۵ کارگر داشته باشد و نوع کار به مهارت دستی ربط داشته باشد و کارگر حرفه‌ای نیاز داشته باشد، معمولا مستلزم این است که هزینه بالایی را بطلبد. اگر از سال ۱۴۰۰ بگوییم نرخ جدید نان نمی‌دهیم با توجه به افزایش روز افزون هزینه‌ها حرف درستی به حساب نمی‌آید. بنابراین یا باید هزینه‌ها توسط دولت پوشش پیدا کند و یا نرخ جدید اعلام شود.
رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی یادآور شد: از قدیم این طور تصور می‌شده است که نانواها آرد دولتی دریافت می‌کنند و این تصور درست هم است اما غافل از اینکه حتی اگر آرد به صورت رایگان به نانواها داده شود، حدود ۵ درصد فقط بر قیمت نان موثر است. دولت فقط یک آرد یارانه‌ای به نانوایی‌ها می‌دهد که تاثیر آن بر نرخ‌گذاری فقط ۵ درصد است و ۹۵ درصد هزینه‌های دیگر با بازار آزاد توسط نانوایی تامین می‌شود. ما نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که نانوایی‌ها نان را گران نکنند چون هزینه‌هایشان با نرخ قدیم پوشش دهی نمی‌شود. بنابراین در صورتیکه نان گران نشود یا نانوا دچار کم فروشی می‌شود و یا دچار گران فروشی خواهد شد و حتی ممکن است کارگر غیر ماهر به استخدام بگیرد.
سلیمانی: نانوا را بر مبنای ۱۴۰۰ جریمه می‌کنند در صورتیکه نرخ جدیدی را برای سال جاری اعلام نکرده‌اند.
جریمه نانوایان به دلیل گران فروشی عادلانه نیست
سلیمانی در ادامه اشاره کرد: در سال ۱۴۰۱ یک آنالیزی به کار گروه آرد و نان ارسال کردیم و هزینه‌ها را مشخص و قیمت را پیشنهاد دادیم اما به جایی نرسیدیم و در سال ۱۴۰۲ نیز همین اتفاق تکرار شد. جالب است که می‌آیند و نانوا را بر مبنای ۱۴۰۰ جریمه می‌کنند در صورتیکه نرخ جدیدی را برای سال جاری اعلام نکرده‌اند و مبنا را بر قیمت سال ۱۴۰۰ گذاشته اند. هزینه‌ها در سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰ سرسام‌آور بوده است و در سال جاری نیز همان شرایط بدتر وجود دارد اما تغییری در این زمینه به وجود نیامده است.
وی افزود: معمولا در همه صنوف اول سال نرخ جدید اعلام می‌شود ولی درست مطابق صنف‌های دیگر در صورت فروش گران می‌آیند و تا ۱۰ برابر جریمه می‌کنند و حتی ممکن است بعد از این اتفاق تخلفش بیشتر هم شود! باید ریشه دار این مشکل حل شود و باید محاسبات درآمد و هزینه‌های نانوا دربیاید تا به یک قیمت منطقی در مورد نان برسند به این دلیل که نانوا قادر نیست از جیب هزینه‌هایش را بپردازد. اگر ما اتحادیه نانوایان سنگکی هستیم و به عنوان کارشناس شناخته می‌شویم، وقتی آنالیز جدید در مورد قیمت نان تحویل کارگروه آرد و نان می‌دهیم باید گفته شود که این قسمت آنالیز ایراد دارد تا اشکال کار برطرف شود نه اینکه به صورت کلی بررسی آن حذف شود.
دولت باید هزینه‌ها را پوشش دهد
رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی ادامه داد: وقتی ادعای ثابت ماندن قیمت نان مطرح می‌شود باید هزینه‌ها از جایی پوشش پیدا کند وگرنه جریمه کردن نانواها و معرفی به رسانه‌ها درشان فعالان این صنف نیست. نانوایی که از ۴ صبح تا ۱۰ شب روبروی تنور بالای ۲۰۰ درجه مخصوصا در فصل گرما فعالیت دارد، مستحق دریافت چنین جریمه‌هایی نیست آن هم در وضعیتی که هزینه‌هایش سر به فلک کشیده است. یعنی هم نرخ جدید نمی‌دهند و هم مبلغی بابت جریمه از نانوا دریافت می‌شود و واقعا این جریان به هیچ وجه درست نیست. اصل مطلب این است که اول باید محاسبه دقیق انجام شود و بعد مواخذه صورت بگیرد نه اینکه بدون آنالیز نانواها را مشمول جریمه کنند.
باید یک نفر متولی نان معرفی شود
سلیمانی در پایان به گسترش نیوز گفت: از سال گذشته از دولت درخواست داشتیم که یک نفر متولی نان به ما معرفی شود تا در تصمیم گیری‌ها کمک کننده باشد نه اینکه نانواها طبق نظرات غیر متخصص فعالیت داشته باشند. گفته شد از طریق کار گروه آرد و نان هر استانی قیمت نان مشخص می‌شود و ما نیز به کارگروه آنالیز فرستادیم، سازمان حمایت از مصرف کننده تایید کرد اما مورد قبول وزارت کشور قرار نگرفت. از طرفی گفته شد به عنوان کمک هزینه ۴۰ درصد به نانواها پرداخت می‌شود ولی این ۴۰ درصد قانونا در نوع ۲ آرد یارانه‌ای ۲۷ درصد می‌شود و مبلغ ناچیزی است که داده می‌شود. از برج ۶ دستمزد کارگران اضافه شد و اگر صنف نانوایی‌ها حمایت نشوند وضعیت حال حاضر از گذشته بدتر هم می‌شود. بنابراین باید مشکلات موجود به صورت دقیق شناسایی و ریشه‌یابی شود.
