تجربه گردشگری فضایی در آینده‌ای نزدیک - افق اقتصادی

فضای بی‌کران کیهان همواره جزئی از اسرارآمیزترین مخلوقاتی بوده که بشر برای کشف آن از گذشته تا کنون دست به اقدامات پیچیده زده است، از فتح ماه تا ساخت تلسکوپ جیمز وب که ارسال آن به فضا تا چند ماه آینده یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای انسان عصر حاضر خواهد بود. فناوری‌های فضایی امکانات زیادی به زندگی انسان روی زمین داده؛ بی‌شک ماهواره‌های فضایی نظیر ماهواره‌های مخابراتی و هواشناسی و…، کمک شایانی به انسان در توسعه فعالیت‌هایش کرده است.

نزدیک به ۲ دهه می‌شود که اصطلاح گردشگر فضایی یا Space Tourist در علوم فضایی مطرح شده است و گردشگر فضایی به کسانی اطلاق می‌شود که در کنار فضانوردان حرفه‌ای و آموزش‌دیده به فضا می‌روند. گفتنی است، فضانوردان به ۲ دسته فضانوردان حرفه‌ای و گردشگران فضایی تقسیم می‌شوند. فضانوردان حرفه‌ای برمبنای آموزش‌هایی که دیده‌اند، برای ماموریت‌های خاص در فضا و به ایستگاه فضایی ارسال می‌شوند و مدت‌ها به پژوهش و آزمایش‌های مختلف می‌پردازند. در واقع، کاوش در فضا شغل و حرفه آنها است. اما گردشگران فضایی که با هزینه شخصی به فضا یا ایستگاه فضایی می‌روند، نیاز به آموزش‌های سخت و طاقت‌فرسا ندارند و تنها با یک‌سری آموزش‌های اولیه در حد چند روز یا چند ماه آمادگی لازم را برای رفتن به فضا را پیدا می‌کنند. اما بنا بر تعریف فدراسیون هوانوردی امریکا، اگر فردی در پرواز خود، ۱۰۰ کیلومتر از زمین ارتفاع بگیرد یا از مرز ۱۰۰ کیلومتری اتمسفر عبور کند، فضانورد خطاب می‌شود، اما گردشگر فضایی به فردی اطلاق می‌شود که بتواند در پرواز بیش از ۱۰۰ کیلومتری خود در مدار یا زیرمدار سیاره زمین قرار گیرد. تقریبا از سال ۲۰۰۱ بود که عبارت گردشگری فضایی در آژانس فضایی روسیه مطرح شد و ایده آن از صندلی خالی کنار فضانوردان برآمد و در نهایت، این ایده مطرح شد که علاقه‌مندان به فضا می‌توانند با گذراندن آموزش‌هایی، روی این صندلی‌های خالی بنشینند و به‌عنوان گردشگر فضایی به آسمان پرتاب شوند. در نتیجه، از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰، ۸گردشگر فضایی از طریق فضاپیماهای سایوز به ایستگاه فضایی رفتند. لازم به یادآوری است که انوشه انصاری (نخستین بانوی فضانورد ایرانی) سال ۲۰۰۶ جزو همین دسته از گردشگران فضایی بود که به مدت ۱۱ روز به ایستگاه فضایی رفت و ۲۰میلیون دلار هزینه این پرواز را پرداخت کرد. چند سالی پیش، از سوی سازمان جهانی فضا روزی به‌عنوان «اقامتگاه‌های آینده و گردشگری فضایی» نام‌گذاری شد. علت این نام‌گذاری پیشرفت روزافزون و چشمگیر فناوری‌ها در عرصه گردشگری و اقامتگاه‌های فضایی است و نسل امروز بشر در آینده‌ای نزدیک می‌تواند شاهد گردشگری و اقامت در فضا باشد.به‌دلیل بازنشسته شدن فضاپیمای شاتل، مدتی گردشگری فضایی مسکوت ماند؛ اما از سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، ۳ شرکت خصوصی اسپیس‌ایکس، بلو ارجین و ویرجین گلکتیک و شرکت‌های دیگری مانند بوئینگ برنامه‌های خود را برای اعزام توریست فضایی اعلام کردند که قیمت‌های مختلف از ۲۵۰ هزار دلار تا ۵۰ الی ۶۰ میلیون دلار به‌ازای هر نفر دریافت می‌کنند تا گردشگران را به فضا بفرستند.