نمایشگاهها فرقی نمیکند کجا باشند یا در چه ابعاد و اندازهای برگزار شوند، هرکدام برای خودشان میتوانند هویتی داشته باشند، بازدیدکننده جذب کنند و با توجه به مخاطبان، شرکتکنندگانشان و حوزه فعالیتشان ماحصلی برای برگزارکنندگان داشته باشند، این نفس نمایشگاهداری است، حالا اگر جایی، شهری یا کشوری بتواند برای خودش در این میان برندی به هم بزند، چهبهتر، آنوقت میشود نمایشگاه موفق!
اینجا در اصفهان هم سیوسه سال میشود که صنعت نمایشگاهداری کار خود را آغاز کرده و حالا آرامآرام در حالگذار به دوره بلوغ است، اگر از سازه و ساختمان بگذریم (که آنهم بهجای خود اهمیت بسیار دارد) مفهوم و کانسپت نمایشگاهی در اصفهان برای حضور پررنگ در اقتصاد شهری و تکمیل حلقههای تودرتوی اقتصادی از درجه اهمیت بالایی برخوردار است و میتواند در مقام یکی از ارکان توسعه پایدار ظاهر شود.
برای بررسی بیشتر نقش نمایشگاه بینالمللی اصفهان در اقتصاد شهری و توسعه مفهوم نمایشگاهداری، گفتوگویی با احمدرضا طحانیان، مدیرعامل نمایشگاه اصفهان انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
اثرگذاری سایت جدید نمایشگاه بینالمللی اصفهان بر اقتصاد شهر را چگونه ارزیابی میکنید؟
صنعت نمایشگاهی مستقیما منافع اقتصادی به همراه دارد و منجر به جریان یافتن استعدادها، کالاها، اطلاعات و سرمایهها میشود، ازاینرو پژوهشگران مربوطه در سطح بینالمللی صنعت نمایشگاهی را «نان شهر» مینامند. به این معنا که بازتاب تحولات این صنعت و رشد آن بهطور قطعی در کیفیت معیشت مردم یک منطقه تاثیرگذار است. طی سالهای اخیر نیز از زمان آغاز به کار سایت جدید نمایشگاه اصفهان به استثنای دو سال فترتی که در نتیجه کرونا تجربه شد، این اثرگذاری را بهطور ملموس میتوان در زیست شهر و استان اصفهان دنبال کرد.
برگزاری موفق هر نمایشگاه چه تاثیراتی را بهطور مستقیم بر اقتصاد استان، به جای میگذارد؟
بهطور کلی با برگزاری موفق نمایشگاهها چهار اثر عمده را میتوان در استان مورد ارزیابی قرار داد. اولین مورد، اثرات اقتصادی مستقیم فعالیتهای نمایشگاهی است که شامل برگزارکنندگان نمایشگاه، شرکتکنندگان، خدمات مرتبط، هزینههای رسانهای و شرکتهای وابسته میشود. دوم منافع اقتصادی حاصل از آن، مانند هتلها، پذیرایی، حملونقل و گردشگری است. سوم، معاملات اقتصادی و تجاری است که توسط خود نمایشگاه تولید میشود، مانند تجارت کالا، سرمایهگذاری در استان و سایر سرمایهگذاری و مذاکرات اقتصادی و تجاری دیگر که ممکن است در حاشیه یک نمایشگاه حاصل شود و چهارم اثرات اقتصادی و اجتماعی نمایشگاه بر استان است. از آنجایی که فعالیتهای نمایشگاهی را نمیتوان از حمایت صنایع و زیرساختهای مرتبط جدا کرد، فعالیتهای نمایشگاهی نفوذ، شهرت، ساختوساز زیرساختها، خدمات مرتبط و گردشگری را در بلندمدت برای استان توسعه خواهد داد. به این ترتیب تحریک تقاضاهای اقتصادی غیرمستقیم از طریق برگزاری نمایشگاه لازم است که مورد توجه جدی قرار گیرد.
همزمان با سرعتگیری تحولات در دنیای کسب و کار، نمایشگاه اصفهان چه رویکردی را در دستور کار خود قرار داد؟
نمایشگاه اصفهان در آستانه تحولات سریع دنیای کسب و کار، تلاش کرد در گام نخست به لحاظ فیزیکی زیرساخت قدرتمندی متناسب با ظرفیتهای روبه رشد در این حوزه پدید آورد ولی به یقین این تنها نخستین گام بود، ظرف دو سال گذشته تغییرات راهبردی و تاکتیکی نیز در دستور کار قرارگرفته است که استراتژی جدیدی را تدوین و اجرای آن آغاز کردهایم. در این رویکرد نمایشگاه تبادل ایدهها، نظرها و برندها آشنایی بازدیدکنندگان با کالاها، خدمات و تکنولوژیهای ممالک مختلف را مورد نظر قرار داده بهعلاوه بر گسترش مبادلات تجاری، جلب سرمایهگذاری و بسترسازی جهت تبادل تجربیات اقتصادی و اجتماعی، محصولات گوناگون در حوزههای مختلف کسب و کار و رشد و توسعه اقتصادی کشور، بهویژه استان اصفهان با استفاده از نیروهای مجرب و شیوههای نوین و خلاقانه تاکید بوده است.
نمایشگاه اصفهان در زمینه فروش و بازاریابی محصولات ارائهشده چه نگاه متفاوتی نسبت به گذشته داشته است؟
روندهای اقتصادی کلان در سطح بینالمللی و به تبع آن در کشور ما نشان میدهد که در دهههای آتی با تغییرات عمدهای در حوزههای بازاریابی و فروش مواجه خواهیم بود. بنابراین نگاه به نمایشگاه صرفا از دریچه ارائه محصول و خدمات میتواند این صنعت را در آینده با خمودگی و از کارافتادگی مواجه کند. نمایشگاه امروز یک صنعت مستقل تلقی میشود که بر فراز تحولات حوزه کسب و کار قادر است خود ارائهدهنده مسیرهای رشد و تحول کسب و کارها باشد. بر این اساس باز کردن چنین دریچههای جدید رسالتی است که این صنعت باید به دنبال آن باشد. البته نمایشگاه از گذشته نیز بهمثابه یک نهاد فعالیت داشته است. نهادی که محل گردهمایی صاحبان کسب و کار و شخصیتهای اقتصادی بوده و پیرامون آن ادبیات و دانش منحصربهفردی شکلگرفته است. اما گاهی در کشور از اهمیت نهادی این مجموعه غافل میشویم و نمایشگاه را صرفا به یک فضای فیزیکی برای اجاره دادن به کسب و کارها یا شرکتهای نمایشگاهی تلقی میکنیم. درصورتیکه نمایشگاه نهتنها نهاد است بلکه این ظرفیت را دارد که اقدام به نهادسازی در پیرامون خود برای رونق گرفتن ادبیات توسعه و پیشبرد اهداف کلان اقتصادی در کشور کند. این ظرفیت آنجا اهمیت مییابد که به تحولات نوین حوزه کسب و کار نظر داشته باشیم.
نقش نمایشگاه بینالمللی اصفهان برای ارتقای اصفهان از یک کلانشهر مفهومی به بازیگر فعال در اکوسیستمهای نوظهور بهمثابه هاب صنایع مبتنی بر فناوریهای هایتک را چگونه ارزیابی میکنید؟
امروز نمایشگاه اصفهان با توجه به رویکردهای نوینی که طی سالهای اخیر در این نمایشگاه با تدوین سند استراتژی جدید و مشخص کردن چشماندازهای فعالیت، اتخاذ کرده است، به یک ظرفیت بینظیر مبدل شده که میتوان از آن بهعنوان هاب صنایع مبتنی بر هایتک نیز بهرهبرداری کرد. یکی از ارکان بااهمیت در صنایع پیشرفته، نقش فناوری در تولید محصول نهایی است. یعنی ارزشافزوده فناوری در محصول نهایی نسبت به عوامل دیگر تولید بسیار بالاست و فناوری پیشرفته در سطح وسیعی برای تولید به کار گرفته میشود. نکته قابلتوجه آنجاست که استفاده این فناوری تنها در صنایع خاصی نیست و برخلاف تصور عمومی با زندگی روزمره مردم گره خورده است. یعنی توسعه هایتک قطعا به بهبود کیفیت زندگی روزمره شهروندان منجر خواهد شد. با اینحال یکی از مهمترین ویژگیهایی که به توسعه این صنایع منجر خواهد شد، افزایش تعامل در سطوح مختلف است. این صنایع نیاز مبرم دارند که بتوانند خود را به بازارهای جهانی متصل کنند و از سوی دیگر به دنبال جذب سرمایههای داخلی و خارجی هستند. نقش نمایشگاه در این رابطه بسیار تعیینکننده خواهد بود. ازآنجا که اصفهان بهعنوان یک شهر صنعتی از گذشتههای دور شناخته میشود، امروز لازم است به تحریک فعالیتهای مبتنی بر تکنولوژیهای جدید در این صنایع اقدام شود و به آنان کمک شود که بتوانند از طریق فناوری و نوآوری ظرفیتهای صنعتی شهر را توسعه دهند.
چه دلایلی برای رکود صنعت نمایشگاهی در کشور و استان در سالیان اخیر وجود داشته که آسیبهایی را هم براین حوزه وارد آورده است؟
طیف گوناگونی از دلایل طی سالهای اخیر صنعت نمایشگاهی را از یک بازیگر اصلی اقتصادی به یک فضای حاشیهای مبدل کرده است. برخی از این عوامل جنبه بینالمللی دارند. بر اساس برخی از یافتههای اخیر بهطور کلی سهم نمایشگاههای تجاری در ابزارهای بازاریابی کاهش پیدا کرده است. جنبه عمدتا فیزیکی این نمایشگاهها یکی از دلایل عمده این کاهش ارزیابی میشود. با توجه به همهگیری ویروس کرونا به شکل قابلملاحظهای کارکرد این ابزار در بازاریابی مختل شد. در سطح ملی نیز عوامل گوناگونی را میتوان شناسایی کرد. سیطره نگاه سنتی به این صنعت که لازم است مقارن با تحولات جدید دنیای کسب و کار بهروز شود و البته به نمونهها و پیشرفتهای بینالمللی نیز نظر داشته باشد از یکسو و از سوی دیگر مشکلات اقتصادی کشور ناشی از افزایش تحریمهای ناعادلانه بینالمللی علیه ایران، نوسانات مداوم نرخ ارز بهطور قابلملاحظهای به توسعه چشمانداز صنعت نمایشگاه در کشور آسیبزده است.
با وجود مشکلات اشاره شده از چه مسیرهایی برای رونق دهی به صنعت نمایشگاهی میتوان استفاده کرد؟
برخی از چالشهایی که به آنها اشاره شد برای تحولآفرینی در وضعیت رکود کنونی ساختاری محسوب میشوند و امکان تغییر در آن از رهگذر تلاش در این صنعت ممتنع است اما شمار دیگری بهطور مستقیم به بازیگران این عرصه مربوط میشود که میتوانند با نگاه بهروز و نوین به صنعت نمایشگاهی زمینهساز تغییرات کلان در این بخش شوند و حتی تقاضا را در سطح منطقهای و بینالمللی تحریک کنند. برای مثال ما در نمایشگاه اصفهان بر اساس رویکرد نوینی که در دستور کار داریم از یک بنگاه اقتصادی سنتی نمایشگاه محور در حال عبور هستیم و با نگاه توسعهای به صنعت به یک مجموعه رویداد محور مبدل خواهیم شد. بهاینترتیب طیف گستردهتری از خدمات را در این مجموعه ارائه خواهیم داد و نمایشگاه را به یک میدان آزمایش برای نوآوری، خلاقیت و ارائه رویکردهای نوین تبدیل میکنیم. همچنین نگاه غیرمتمرکز به نمایشگاه و استفاده از تکنولوژی و فناوریهای نوین به منظور افزایش تنوع بهرهبرداری از زیرساختهای موجود رویکرد دیگری است که امید میرود با بهرهبرداری از آن بتوانیم شیوه دیگری از ارائه خدمات نمایشگاهی را ارائه کنیم.در پایان اینکه نباید فراموش شود صنعت نمایشگاهی بهعنوان بخش مهمی از فعالیتهای تجاری دارای اثر تراکم و انتشار قوی اقتصادی است که میتواند بهطور موثر رشد اقتصادی و تجاری در استان را ارتقا بخشد و تحولات مثبت دامنهداری را برای تولید و عوامل تولید استان به ارمغان آورد.