مدیریت خط تولید کارخانه چگونه صورت می‌گیرد؟ - افق اقتصادی

کارخانه و شرکتی که محصول تولید می‌کند در نهایت با فروش آن به سود می‌رسد. برای این‌که کالایی در کارخانه تولید شود فرایندهای مختلفی باید روی آن صورت گیرد. به مسیر و روندی که در طی آن در کارخانه کالایی به تولید نهایی می‌رسد؛ خط تولید گفته می‌شود.

با توجه به تاثیر مستقیمی که این فرایند بر روی سود و زبان نهایی دارد؛ باید به دقت مدیریت این بخش صورت گیرد. در این مقاله قصد داریم شما را با مدیریت خط تولید کارخانه آشنا کنیم.

خط تولید چیست؟

خط تولید در واقع مسیری است که در طی آن مواد اولیه به کالای نهایی تبدیل می‌شوند. با توجه به نحوه فعالیت کارخانه، خط تولید نیز در جزئیات خود تفاوت‌هایی خواهد داشت. در خط تولید صرفا تولید کالا صورت نمی‌گیرد و ممکن است مونتاژ و سرهم بندی در کارخانه‌ای به این منظور صورت گیرد. مرحله بسته بندی و آماده کردن برای فروش و مرحله نهایی هم جزو اقدامات لازم در خط تولید به حساب می‌آیند.

وجود برنامه ریزی دقیق در مدیریت خط تولید کارخانه می‌تواند بر روی روند کلی کاری تاثیر گذار باشد. با توجه به همه این موارد وجود مدیریتی درست در خط تولید کارخانه یک امر اجتناب ناپذیر و الزامی است.

انواع خطوط تولید

به منظور انجام درست مدیریت خط تولید کارخانه، باید در ابتدا با انواع خطوط تولید آشنا شوید. با توجه به عملکرد و فعالیت کارخانه و واحد تولیدی، می‌توان انواع خط تولید را در ۵ دسته زیر طبقه بندی کرد:

·خط تولید تکراری

در خط تولید تکراری تولید محصولات تکراری و یا محصولاتی با شباهت بالا به هم رخ می‌دهد. سرعت تولید این محصولات بسیار بالاست و در تمامی روزهای هفته، این خط تولید مشغول به کار می‌باشد. عمده مدیریتی که در خط تولید تکراری مد نظر است مربوط به بررسی عملکرد دستگاه‌ها و ربات‌ها می‌شود. محصول نهایی که در این خط تولید حاصل می‌شود معمولا تقاضای ثابتی است که مشتریان در زمانی طولانی دارند.

·خط تولید مجزا

خط تولید مجزا وجه تشابه زیادی با خط تولید تکراری دارد. اصلی‌ترین تفاوت بین این دو خط تولید به محصول نهایی بر می‌گردد. در خط تولید مجزا محصولات تولید شده متفاوت از هم هستند.

·خط تولید پیوسته

خط تولید پیوسته همان‌طور که از اسمش پیداست به طور پیوسته در طول هفته محصولاتی تولید می‌کند. تفاوت این نوع خط تولید با خط تولید تکراری در مواد اولیه است. مواد اولیه خط تولید پیوسته اغلب مایع، آبکی و گاز می‌باشند. مدیریت خط تولید کارخانه به طور مجزا اغلب در کارخانه‌های داروسازی رخ می‌دهد.

·خط تولید انبوه

خط تولید انبوه نیز حجم بالایی از محصولات را تولید می‌کند. مدیریت خط تولید کارخانه از نوع انبوه کاملا بستگی به نیاز بازار و مشتری دارد. برای مثال حالتی پیش می‌آید که کارخانه توانایی تولید انواع مختلف مربا را دارد؛ ولی مشتری صرفا یک نوع مربا سیب را سفارش داده‌است.

در چنین شرایطی صرفا یک نوع محصول در تعداد بالا تولید می‎شود. بعد از اتمام تولید هم خط تولید پاکسازی و خاموش می‌شود تا زمانی که دوباره سفارش تولید باشد.

·خط تولید کارگاهی

خط تولید کارگاهی، به حالتی گفته می‌شود که در آن تولید محصولات سفارشی صورت می‌گیرد. با توجه به این موضوع به طور معمول سرعت در چنین خط تولیدهایی پایین است. مدیریت خط تولید کارخانه در این شرایط به بررسی کار هر یک از افراد و رساندن محصول به مرحله بعد خلاصه می‌شود.

نحوه راه اندازی خط تولید جدید

برای این‌که بتوان بهترین استفاده را از خط تولید در کارخانه برد، باید از همان مراحل ابتدایی برنامه ریزی‌های لازم را انجام داد. اقدامات زیر در راه اندازی خط تولید جدید کارخانه مورد نیاز هستند:

• طراحی و برنامه ریزی های اولیه
• در نظر گرفتن فضای فیزیکی مورد نیاز و فراهم کردن آن
• خریداری و تجهیز تمامی دستگاه‌های مورد نیاز
• ارائه طرح توجیهی
• مشخص کردن اهداف و نتایج احداث خط تولید جدید
• ایجاد ایستگاه‌های کوچک در هر بخش
• استخدام و تقسیم کاری نیروی انسانی مورد نیاز
• تخمین دقیق سود و زیان حاصل از این کار

بررسی هزینه‌ها در این مرحله یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید به دقت انجام شود. در واقع با در نظر گرفتن مخارج و در نهایت درآمدی که از تاسیس خط تولید جدید در کارخانه برآورد می‌شود. در این حالت بحث بهای تمام شده پیش می‌آید که نقش مهمی در قیمت گذاری کالا ایفا می‌کند.

با محاسبه دقیق تمامی هزینه‌ها می‌توان بهای تمام شده هر کالا و خدمت را به طور جداگانه در نظر گرفت. در نظر گرفتن بهای تمام شده در مدیریت خط تولید کارخانه نقش مهمی ایفا می‌کند. شما از روی سودی که در نهایت از فروش به دست می‌آید؛ می‌توانید تعداد نیروی انسانی و حقوق هر یک را معین کنید.

اهمیت وجود خط تولید کارخانه

خط تولید از مهم‌ترین مراحلی است که باید در هر کارخانه و شرکت تولیدی طراحی شود. وجود خط تولید مزایای مختلفی دارد و به عنوان پل ارتباطی بین بخش‌های مختلف هر کارخانه محسوب می‌شود. از دلایل اهمیت وجود خط تولید کارخانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش سوددهی کارخانه
• افزایش میزان تولیدات و تولید در حجم انبوه
• امکان تخمین و براورد درست از میزان تولیدات حتی در مرحله طراحی خط تولید
• افزایش ارتباطات صحیح بین افراد مشغول به کار در بخش‌های مختلف
• افزایش بازدهی و کارایی دستگاه‌های مختلف
• صرفه جویی در هزینه‌ها و اطلاع یافتن سریع از وجود خرابی در دستگاه‌ها
• توزیع اصولی نیروی انسانی در بخش‌های مختلف
• امکان استفاده از جدیدترین متد های و دستگاه‌های به روز دنیا

نحوه مدیریت خط تولید کارخانه

مسئولیت مدیریت خط تولید کارخانه بر عهده مدیر تولید است. مدیر تولید نقش نظارت بر فرایند تولید را در کارخانه ایفا می‌کند. این شخص تمامی هماهنگی‌ها و برنامه ریزی‌ها قبل و در حین تولید کالا انجام می‌دهد؛ هم‌چنین به مشکلات احتمالی نیز رسیدگی می‌کند. نتیجه فعالیت‎های مدیر تولید باید به این صورت باشد که خط تولید با حداقل مشکل به فعالیت خود ادامه دهد.

این کار مسئولیتی دشوار است که برای ساده‌تر کردن آن می‌توان از نرم افزارهای مختلف مالی استفاده کرد. نرم افزار مالی انجام وظایف را برای مدیر تولید راحت‌تر میکند؛ هم‌چنین دقت کار را بالاتر می‌برد.

سخن پایانی

مدیریت خط تولید در کارخانه یکی از وظایف خطیر و مهم است. در دست داشتن آمار و اطلاعات به منظور مدیریت درست آن از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. استفاده از نرم افزارهای مالی و حسابداری صدگان می‌تواند فرایند مدیریتی خط تولید را آسان‌تر کند.