برای اینکه به نقش تیرآهن هاش برای جلوگیری از آسیب زلزله مورد بررسی قرار دهیم، در مرحله اول لازم است شناخت نسبی از تیرآهن و انواع آن پیدا کنیم. البته تیرآهن‌ها معمولا با چند استاندارد مختلف تولید می‌شوند، اما به طور کلی‌تر آنها به دو بخش تیرآهن معمولی(I) و تیرآهن هاش(H) تقسیم می‌شوند که هر کدام دارای کاربردهای متفاوتی هستند.
در تیرآهن‌های معمولی، بال‌ها نسبت به جان، چندان بزرگ نیستند و در کشورمان معمولا برای ساختمان‌سازی از این نوع تیرآهن استفاده می‌شود. در ایران بیشتر در بخش کفی‌ستون، اسکلت‌بندی، ستون و خرپا از تیرآهن‌های معمولی استفاده می‌کنند. این نوع تیرآهن در قالب دو استاندارد تولید می‌شود و به دلیل استقبال فعالان بازار از این محصول، امروز کارخانه‌های بسیاری مشغول تولید آن هستند. البته بخشی از نیاز بازار داخل توسط سایر کشورها وارد می‌شود تا از این طریق میزان ساخت و ساز با قدرت بیشتری به سمت جلو حرکت کند.
مطالب مرتبط: فولاد ضدزنگ یا ورق گالوانیزه؟ بهترین جایگزین برای آهن کدامند؟
اما در مورد تیرآهن‌های هاش باید بگوییم که به آنها تیرآهن بال پهن نیز می‌گویند. این محصولات دارای بال‌های عریض‌تری بوده و در نتیجه نسبت بال به جان بیشتر از تیرآهن‌های معمولی است. این نوع تیرآهن‌ها نیز در کشورمان کاربردهای فراوانی دارد. البته با وجود تمامی تقاضاهایی که وجود دارد در کشورمان تیرآهن H آنطور که باید از طرف تولیدکنندگان مورد توجه قرار نگرفته است که به عقیده کارشناسان تنها دلیل این موضوع عدم شناخت نسبت به این محصول کلیدی و کاربردی است که البته واردات تیرآهن هاش نیز زیاد مورد توجه فعالان بازار نیست. بدون تردید اگر اطلاع‌رسانی در مورد این نوع تیرآهن افزایش پیدا کند، حتما در آینده ای نزدیک بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از مهم‌ترین مزایای تیرآهن‌های هاش می‌توان به جوشکاری بهتر، طول بیشتر آنها، استفاده بهتر در ارتفاع، حجم کمتر استفاده از آهن و در نهایت مقاومت بیشتر اشاره کرد. با این برتری تیرآهن‌های هاش نسبت به سایر محصولات، اکثر فعالان بازار معمولا به دنبال قیمت تیرآهن هاش برای ساختی به صرفه و اقتصادی هستند.
تیرآهن های بال پهن یا IPB برای نخستین بار در سال ۱۹۰۷ در شرکت Bethlehem و با روش نورد خلاقانه ای تهیه شد که این کار را در ابتدا Henry Grey انجام داد. این نوع تیرآهن نسبت به قبلی‌ها قوی‌تر، ارزان‌تر و بلندتر بودند، به همین دلیل بعد از مدت کوتاهی مورد توجه مهندسان قرار گرفت. این محصول به دلیل داشتن استحکام بالا و همچنین مقاومت در برابر فشارهای زیاد افقی و عمودی و قابلیت تطبیق به خوبی می‌تواند در مناطق زلزله خیز مورد استفاده قرار گیرد.
طبق بررسی‌های بعمل آمده ایران در یکی از مناطق زلزله خیز جهان واقع شده است، به نحوی که کشورمان بر روی چندین گسل فعال خطرناک قرار گرفته که تمامی این شرایط مهندسان ساخت و ساز را ملزم می‌کند تا بناهایی مقاوم را در دستور کار قرار دهند. به گفته کارشناسان و متخصصان زلزله برای جلوگیری از خسارات در مرحله نخست باید ساختمان‌ها را مقاوم سازی کرد و در این مسیر بکارگیری مصالح ضدزلزله از اهمیت زیادی برخوردار است.
امروزه مهندسان ساختمان، تیرآهن هاش را یکی از اجزای اصلی در ساخت و ساز می‌دانند، به همین دلیل تلاش می‌کنند با رعایت استانداردهای تعریف شده و بکارگیری تیرآهن هاش الگوی ایده‌آلی را برای شهرها ارائه نمایند. با بررسی زلزله‌ها و میزان خرابی‌های ایجاد شده دانشمندان دریافتند که اگر تیرآهن از مقاومت لازم برخوردار نباشد، بدون تردید از طول عمر سازه کاسته خواهد شد. تیر آهن هاش به عنوان پروفیل نورد شده یکی از مصالح مقاوم در برابر تکان‌های شدید زمین محسوب می‌شود، به همین دلیل معمولا در سایزهای ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیمتر و با طول ۱۲ متر تولید می‌شوند و کارشناسان امیدوار هستند تا در آینده‌ای نزدیک با استفاده از این سازه میزان تخریب ساختمان‌ها در زلزله کاهش یابد.
در پایان
به عقیده کارشناسان تیرآهن هاش باید بتواند ضمن تحمل وزن سازه، فشارهای به ستون و دیوار را به خوبی به سطح زمین منتقل نماید که برای این ماموریت مهم تیرآهن هاش، استانداردهای مشخصی تعریف شده است. لازم به ذکر است اگر تیرآهن هاش از استانداردهای لازم برخوردار باشد، حتما در برابر حوادثی مانند زلزله و یا طوفان‌های شدید مقاومت خواهد کرد. شرکت پیوان ضمن ارائه تیرآهن هاش به خریداران این پتانسیل را نیز دارد که قیمت لحظه‌ای آهن‌آلات را در اختیار مشتریان وفادار خود قرار دهد.
