محمود راشدی- کارشناس حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی
چندین ماه از فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی در ایران می‌گذرد و هنوز استقبالی از پلتفرم‌های داخلی نشده است. البته اگر این اتفاق در شرایط بهتری و بدون اجبار رخ می‌داد، شاید وضعیت از الان بهتر بود. در هر صورت با این اقدام آسیب‌های زیادی به کسب‌وکارها وارد شده که متاسفانه آمار دقیقی از آنها نیست یا نمی‌خواهند که آماری باشد! پلتفرم غالب در کشور اینستاگرام است و اقتصاد ۱۱ میلیون نفر به اینستاگرام گره خورده که عدد کوچکی نیست. با کاهش موج کرونا بسیاری از کسب‌وکارهای آفلاین نیز وارد اینستاگرام شدند و هرگونه اختلال و قطعی در اینترنت تاثیر مستقیم بر این کسب‌وکارها دارد. اینکه به‌دلیل مسائل امنیتی اینترنت را قطع کنیم چه کسی بهای آن را می‌دهد؟ چه کسی پاسخگوی ضرر صفحه‌ای در فضای مجازی که حدود ۵۰ پرسنل دارد، است؟ این نکته مهمی است که بسیاری از افراد در اینستاگرام امرارمعاش می‌کنند و ذی‌نفعان هر شغل در این فضا اغلب بین ۱ تا ۵ نفر هستند. بیشتر فعالیت این افراد نیز در حوزه خوراک، پوشاک و صنایع دستی است. این افراد دارای کسب‌وکارهای بزرگ نیستند و از این طریق زندگی روزمره خود را می‌گذرانند. متاسفانه کج‌فهمی‌ها در برخی تصمیم‌گیری‌ها از یک سو و متخصص نبودن برخی از این افراد در زمینه کسب‌وکار و کارآفرینی ازسوی دیگر، ضرر زیادی به مشاغل وارد می‌کند. نخستین اقدام دولت در برخورد با هر اتفاقی قطع اینترنت است، در حالی که بیشترین آسیب این اقدام شامل حال صاحبان کسب‌وکار در فضای مجازی می‌شود. اختلال در اینترنت بی‌اعتمادی دوطرفه را بین فعالان کسب‌وکار و مشتری ایجاد می‌کند. در اختلال اینترنتی که هرازگاهی ایجاد می‌شود بسیاری از مردم سفارش‌هایی دارند که کنسل می‌شود یا خبری از وضعیت فعلی آن ندارند. در مجموع این عملکرد درست نیست و به اقتصاد کشور آسیب زیادی وارد می‌کند. این موارد در حالی است که جایگزینی برای اینستاگرام در کشور وجود ندارد. زمانی که یک برنامه موجود است از نظر علمی نمی‌توان یک برنامه مانند آن را ساخت. با علم و دانش فعلی مبارزه در این جهات امکان‌پذیر نیست و اشتباه است، زیرا کشور را عقب می‌اندازد.
کشور ما از نظر زیرساخت مشکلاتی دارد که امکان ساخت یک برنامه مشابه برای فعالیت صاحبان مشاغل در اینستاگرام وجود ندارد. چندین بار برای ساخت برنامه‌های مشابه تلاش و هزینه‌های سنگینی در این راه صرف شده، اما در نهایت موفقیت‌آمیز نبود. همچنین هزینه‌های زیادی صرف برنامه‌های جدید جایگزین اپلیکیشن‌های اینستاگرام یا واتس‌آپ شده که به نتیجه مثبتی ختم نشد. هیچ کس مخالف شبکه‌های اجتماعی داخلی نیست. در کشور ما افراد نخبه‌ای هستند که ساختن پلتفرم‌هایی شبیهاینستاگرام برای آنها کار ساده‌ای است، اما شرایط برای راه‌اندازی شبکه اجتماعی مشابه به‌دلیل مشکلات زیرساختی و بحث‌های حقوقی مهیا نیست. همچنین این تصور که با بستن یک شبکه اجتماعی غالب می‌توانیم یک شبکه اجتماعی داخلی را ایجاد کنیم اشتباه است. باید دولت بررسی کند که چرا مردم تاکنون از اپلیکشن‌های داخلی استفاده نکردند؟ ازسوی دیگر تجمعی که در اینستاگرام است در هیچ کدام از شبکه‌های اجتماعی داخلی وجود ندارد. البته می‌توان از اپلیکیشن‌های داخلی در کنار اینستاگرام استفاده کرد. متاسفانه شاهدیم که هرازگاهی برخی از رسانه‌های وابسته به ارگان‌های خاص برای مسدود شدن اینستاگرام و واتس‌آپ موج راه می‌اندازند که این سیاست نه‌تنها باعث بهبود اوضاع نمی‌شود، بلکه ممکن است نمک روی زخم باشد! راهکار این است که در مرحله اول مشکلات ایجادشده، حل شود. همچنین باید اینترنت کشور دارای ساختاری منظم باشد تا دیگر شاهد قطع آن نباشیم. / روزنامه صمت
