اکوایران: طبق داده‌های رسمی افغانستان بیش از ۸۰ درصد نیازهای بازار خود را از طریق واردات تأمین میکند. اما ایران هنوز سهمی بیش از ۲۵ درصدی از این بازار را در اختیار بگیرد. بیش از یک دهه است که سهم ایران در بازار افغانستان ۲۵ درصد مانده است.
به گزارش اکوایران؛ در آخرین نشست فعالان اقتصادی بخش خصوصی در اتاق بازرگانی ایران با موضوع افغانستان چالشهای تجارت تهران و کابل مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
در این نشست مطرح شد، اولویت‌های افغانستان برای واردات مواد غذایی، کشاورزی، سوخت، کالاهای اساسی مانند آرد، روغن، تخم‌مرغ، جوجه یک‌روزه، دارو، تجهیزات پزشکی و تجهیزات ساختمانی است. طبق داده‌های گمرک ایران در چهارماهه اول امسال بیش از ۷۲۴ میلیون دلار صادرات به افغانستان داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۸ درصد افزایش داشته است.
اما سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری معادن، خدمات فنی و مهندسی، مکانیزاسیون کشاورزی و کشاورزی هوشمند، احداث زیرساخت‌های حمل‌ونقل، انرژی‌ها نو و تجدیدپذیر از جمله زمینه‌های جدید همکاری دو کشور است.
اکنون افغانستان هم بهره‌برداری از معادن را در اولویت خود قرار داده است. بنابراین داد و ستد سنتی ایران با افغانستان باید وارد مدل‌های جدیدتر همکاری شود.
البته طبق اظهارات حسین روستایی رایزن ایران در افغانستان، برقراری امنیت سراسری و استقرار حاکمیت مرکزی در افغانستان طی دو سال گذشته، شرایط تجارت با این کشور را بهبود بخشیده است.
او با اشاره به مناقشات اخیر افغانستان و پاکستان می‌گوید: افغانستان می‌خواهد از فرصت بندر چابهار به بهترین نحو استفاده کند. ایران تواند نقش ترانزیتی خود را در واردات و صادرات افغانستان از ۵۰ درصد فعلی، افزایش دهد.
طبق اعلام اتاق بازرگانی ایران، روستایی بر این باور است که بخش خصوص باید، پیشتاز فعالیت‌های اقتصادی در افغانستان باشد. موافقت‌نامه‌های افغانستان با برخی از کشورها از جمله موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با هند و یا موافقت‌نامه تجارت جنوب با ۸ کشور از جمله بنگلادش، هند، بنگال، میانمار و … فرصتی برای صادرات مجدد برخی کالاهای ایرانی از جمله میوه‌هایی مانند کیوی است.
رایزن ایران در افغانستان معتقد است اگر ایران برای حضور در بازار افغانستان برنامه‌ریزی نکند، خیلی زود رقبایی مانند قطر، امارات، ترکیه، پاکستان و چین جایگزینان خواهند شد.
طبق داده‌های موجود، سرمایه‌گذاری در گروه‌های کالایی شامل شوینده‌ها، مواد غذایی، مصالح ساختمانی از جمله سیمان، کاشی و شیرآلات، دارو و تجهیزات پزشکی، پلاستیک شامل انواع ظروف پلاستیکی، انواع سوخت، فرش و موکت برای ایران می‌تواند دارای مزیت باشد.
معین خافی رایزن تجاری افغانستان در ایران نیز با تأکید بر اینکه کالای ایرانی در اولویت خرید مردم افغانستان است و نیازی به تبلیغ ندارد، می‌گوید: افغانستان امروز، ازبکستان ۲۰ سال قبل است و ۲۰ سال بعد سرمایه‌گذاری و تجارت با افغانستان به راحتی امروز نخواهد بود.
او می‌افزاید: ما می‌خواهیم در تولید مواد غذایی و کشاورزی، احداث شبکه آب‌رسانی، تولید مواد نفتی، تأسیس پالایشگاه و … خودکفا شویم. در این مسیر افغانستان کار با ایران را به کار با هند و چین ترجیح می‌دهد.
خافی با تأکید بر اینکه افغانستان در زمینه اکتشاف و استخراج مواد نفتی ظرفیت‌های زیادی دارد، ادامه می‌دهد: چینی‌ها در حال حاضر روزانه در افغانستان هزار تن نفت خام استخراج می‌کنند. ایران تا دو سال قبل اولین تأمین‌کننده سوخت و فرآورده‌های نفتی افغانستان بود اما متأسفانه الان ترکمنستان و روسیه جای آن را گرفته‌اند.
او با بیان اینکه ایران و افغانستان در زمینه کشت فراسرزمینی می‌توانند همکاری‌های خوبی با یکدیگر داشته باشند، می‌گوید: افغانستان منابع آبی خوب و خاک حاصلخیز دارد. به علاوه یکی از اهداف مهم دولت اسلامی افغانستان توسعه کشاورزی است.
از نگاه طرف عراقی در حال حاضر مشوق‌های خوبی از سوی دولت افغانستان برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در نظر گرفته شده است که فعالان اقتصادی ایران می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.
خافی با اشاره به وجود مشکلات نقل و انتقالات مالی، می‌افزاید: با این حال راه‌های جایگزین خوبی هم میان دو کشور ایجاد شده است. هدف دولت افغانستان دستیابی به تجارت ۱۰ میلیارد دلاری میان دو کشور است.
رایزن افغانستان در ایران تأکید میکند: فعال کردن کریدور چابهار با هدف دسترسی افغانستان به آب‌های آزاد، می‌تواند سطح تجارت دو کشور را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. اکتشاف و استخراج و فراوری معادن و مواد معدنی، احداث پالایشگاه و تولید فراورده‌های نفتی در افغانستان از دیگر زمینه‌های بسیار خوب برای همکاری دو طرف است.
