جلیل سبحانی: دانش سولفورزدایی از نفت کوره درایران بومی شده است

جلیل سبحانی از بومی سازی کامل دانش گوگوردزدایی از نفت کوره در داخل ایران خبر داد.

جلیل سبحانی که از او به پدر صنعت کاتالیست ایران یاد می‌شود در این باره می‌گوید: سولفورزدایی از نفت کوره، یکی از نیازهای مبرم صنعت نفت ماست که قادر است افق‌های تازه‌ای پیش چشم این صنعت باز کند. با این حال سولفورزدایی یا حذف گوگرد از فرآورده‌های نفتی نیازمند دانش ویژه‌ای است که تنها در اختیار برخی کشورهای جهان است.

این فعال صنعت نفت و گاز و پتروشیمی در تشریح بیشتر دانش بکاررفته در فرآیند سولفورزدایی به فرآیندی اشاره می‌کند که در آن عوامل اکسید کننده، اکسیژن فعال خود را در اختیار ترکیبات گوگردی برای تولید سولفون‌ها قرار می‌دهند و بدین ترتیب امکان جداسازی گوگرد از ترکیبات نفتی فراهم می‌شود. اما موفقیت در این فرآیند در گرو اکسیداسیون انتخاب‌گر نسبت به گوگرد و جلوگیری از اکسید شدن ترکیبات اولفینی است، به همین دلیل کاتالیست‌های مورد نیاز این فرآیند اهمیت ویژه‌ای می‌یابند.

جلیل سبحانی با بیان اینکه دانش تولید کاتالیست‌های مورد نیاز در فرآیند سولفورزدایی در داخل کشور بومی سازی شده است می‌گوید: امروز شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی نه تنها کاتالیست‌های مورد نیاز در فرآیندها را تامین کرده‌اند بلکه امکان صادرات آنها به دیگر کشورها هم فراهم شده است.

جلیل سبحانی درباره اهمیت سولفور‌زدایی معتقد است: از ابتدای سال ۲۰۲۰ تحول بزرگی در حمل‌و‌نقل دریایی جهان برای کاهش آلودگی رخ داد و براساس کنوانسیون محیط زیستی مارپل سوخت کشتی‌ها دیگر نمی‌تواند با سولفور بالا باشد و کشتی‌هایی که سولفور بالا دارند یا جریمه می‌شوند یا متوقف. همین مسئله باعث شده تا کشورهایی که تأسیسات قدیمی دارند یا نفت کوره با گوگرد بالا تولید می‌کنند، از بازار این فراورده حذف شوند.

این کارآفرین و صنعتگر ادامه می‌دهد: ایران با تولید بیش از ۲۰ میلیون لیتر در روز از مهم‌ترین تولیدکننده‌های نفت کوره در جهان است و به دلیل فرسوده بودن پالایشگاه‌های کشور میزان گوگرد موجود در مازوت تولیدی ایران بالاست. به همین دلیل برای حفظ جایگاه خود در بازارچاره‌ای جزء کاهش میزان گوگرد موجود در مازوت تولیدی پالایشگاه‌ها ندارد.

سبحانی با بیان اینکه سولفورزدایی از مازوت دو راهکار دارد، یکی ارتقاء فناوری پالایشگاه‌ها و دیگری استفاده از روش‌های سولفورزدایی می‌گوید: راهکار اول یعنی ارتقاء فناوری پالایشگاه‌های موجود نیازمند صرف زمان و هزینه زیاد است و اگر همین امروز تصمیم بگیریم که به سرعت تکنولوژی پالایشگاه‌ها را ارتقاء دهد، نمی‌تواند همه این نفت‌کوره را از بین برد یا گوگرد آن را کم کرد، زیرا از روزی که تصمیم‌گیری شود و منابع مالی تخصیص پیدا کند، به‌ثمر ‌نشستن این طرح‌‌ها حدود پنج سال طول می‌کشد. ضمن آنکه این طرح‌ها دست کم ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که بعید می‌رسد در تنگناهای موجود ارزی کشور، بتوان چنین بودجه‌ای را برای این کار تخصیص داد.

جلیل سبحانی یکی دیگر از را‌هکارهای حذف گوگرد از نفت کوره را پالایش دوباره مازوت تولیدی عنوان می‌کند و می‌گوید: می‌توان نفت‌کوره تولیدشده در پالایشگاه‌ها را به بازیگران میانی داد تا پالایشگاه‌هایشان فراوری کنند یا به صورت تلفیق و امتزاج با سایر فرآورده‌های نفتی با گوگرد پایین، میزان گوگرد را کم کنند که این روش از نظر اقتصادی به ضرر ایران بوده و خواهد بود.

پدر صنعت کاتالیست ایران معتقد است: روش مقرون به صرفه‌تر و اجرایی‌تر استفاده از روش‌های مرسوم سولفورزدایی از مازوت است که این روش‌ها نیازمند دانش پیچیده‌ای است و خوشبختانه امروز کشور ما به این دانش دست یافته و آن را بومی سازی کرده است.

جلیل سبحانی در پایان تصریح می‌کند: رسیدن به فناوری سولفور‌زدایی در این روزگار تحریمی واقعا یک قدم تحول‌آفرین برای کشور است که از تنگنای عدم تولید و صادرات نفت‌کوره می‌تواند کشور را رهایی بخشد.