اقتصاد ایران: لارستان، سرزمین نخل و آفتاب، صاحب فرهنگ و تمدن اصیل و کهن در کنار همه جاذبههای طبیعی و تاریخی این بار با حلوایِ مسقطی معروف و خوراکهای سنتیاش میزبان یک رویدادِ فرهنگی ملّی است. به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، غذا علاوه بر آن یک نیاز ضروری در زندگی است یک نوع از تفریح هم محسوب می […]
اقتصاد ایران: لارستان، سرزمین نخل و آفتاب، صاحب فرهنگ و تمدن اصیل و کهن در کنار همه جاذبههای طبیعی و تاریخی این بار با حلوایِ مسقطی معروف و خوراکهای سنتیاش میزبان یک رویدادِ فرهنگی ملّی است.
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، غذا علاوه بر آن یک نیاز ضروری در زندگی است یک نوع از تفریح هم محسوب می شود، بخش عمده ای از خاطرات آدم ها در سفرهایشان با یادآوری طعم یک غذا مرور می شود و از همین روست که معمولا به هر سفری که می رویم غذاهای محلی آنها برایمان جذاب است و دوست داریم طعم آن ها را مزه کنیم. مثلا در سفر به کیش و جنوب قلیه ماهی غذایی است که حتما آن را امتحان می کنیم و یا در اصفهان قطعأ به دنبال سرو بریونی خواهیم بود، یا در سفر به منطقه لارستان با سابقه تمدنی و فرهنگی کهن و غنی از تست کردن حلوای مسقطی، قیمه لاری و دیگر غذاها نخواهیم گذشت.
همین غذاها و خوراکی های محلی تبدیل به معیاری برای معرفی آداب و رسوم و فرهنگ مناطق شده است و راهی مناسب برای رونق صنعت گردشگری و جذب توریست است و بر اساس همین اهمیت پدیده ای به نام«گردشگری خوراک» رونق گرفته است.
تاریخچهی گردشگری خوراک (گردشگری غذا) به دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی برمیگردد که مسافران برای خوردن یک غذای مشخص به یک منطقهی خاص سفر میکردند اما چیزی که در صنعت گردشگری خوراک امروز گستردگی پیدا کرده، علاقهمندی به فرهنگ و عادتهای غذایی و شیوهی مصرف است.
سفر به طعم و مزه با حلوا مسقطی لاری
لارستان منطقه ای با قدمت فرهنگی و تمدنی کهن، بهرهمند از مواهب الهی، مردمانی با تاریخ و تمدن چندین هزارساله کانونی از جاذبههای گردشگری تاریخی و طبیعی است و اینک در نخستین روزهای بهاری با غذاها و خوراکی های سنتی، در قالب جشنواره ملی حلوا مسقطی به استقبال نوروز می رود.
لارستان را علاوه بر آنکه به آثار و بناهای تاریخی همچون قلعه اژدها پیکر، برج ننه نادر، کاروانسراهای قدیمی، ساباط ها، چشم اندازهای طبیعی چون غار بنوو، کوه های نمکی می شناسند، در کنار همه اینها برندِ «حلوا مسقطی لاری» یک نام آشنا و از ظرفیت های مناسب گردشگری است که می توان گفت از نظر سایر ایرانیان و حتی در عرصه بین المللی دور نمانده است.
سبک زندگی تاریخی مردم لارستان،مردمان سرزمین نخل و آفتاب، می تواند توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب کند و در این میان گردشگری خوراک یکی از حوزه های غنی است که لارستان با برپایی نمایشگاه و جشنواره ملی حلوای مسقطی مشتاقان و علاقه مندان فراوان را به خود جلب می کند.
مردم دیار لارستان به واسطه بهره مندی از تاریخ و تمدن کهن در حوزه خوراک هم آداب و رسوم منحصر به فردی دارند که با گذشت زمان در مناسبات و سنت های کنونی هم پایبند به آنها هستند.
پیش به سوی یک رویداد گردشگریِ ملی
مسئول کمیسیون فرهنگی شورای شهر لار در گفتگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: جشنواره حلوامسقطی و گردشگری خوراک لارستان به عنوان یک رویداد گردشگری تلاشی است تا ضمن معرفی بهتر و بیشتر قابلیتهای فرهنگیِ زیستبوم لارستان نوعی از الگوی توسعه را نیز تبیین کند. الگویی که باتوجه به هویت و پیشینه فرهنگی ما میتواند مبتنی بر «تجارت و گردشگری» باشد. نوعی از توسعه که هم پاک است و سازگار با محیط زیست، هم منطبق با فرهنگ مهماننوازی و تجارتپیشگی ما و هم پولساز و اشتغالآفرین.
حمید منشی در خصوص اهمیت جشنواره حلوا مسقطی و گردشگری خوراک در معرفی فرهنگِ لارستان عنوان داشت: این قبیل رویدادها درصورت استمرار و اجرای باکیفیت، بیشک میتوانند باعث جلب توجهات داخلی و خارجی و پیشران توسعه مورد نظر باشد. صدالبته که برای نیل به اهداف مورد اشاره به تنهایی کافی نیست اما بستری مناسباند تا فرهنگ غنی مردمان منطقه در این قالب بهتر و بیشتر معرفی شود.
عضو شورای شهر لار با اشاره به برگزاری دومین دوره جشنواره حلوا مسقطی گفت: نخستین دوره این جشنواره به همت مدیران شهری لار در سال ۱۳۹۸ برگزار شد و پس از چند سال وقفه امسال در سطحی بزرگتر و بهصورت ملی برگزار میشود و البته که تا رسیدن به استاندارد یک رویداد ملی فاصله زیادی داریم اما درتلاشیم با این هدفگذاری رویداد مذکور را در تقویم سالانه فعالیتهای فرهنگی شورا و شهرداری لار وارد کنیم.
منشی در تشریح جزئیات جشنواره ملی حلوا مسقطی و گردشگری خوراک لارستان بیان داشت: این جشنواره از ۷ فروردین آغاز شده و تا ۱۰ فروردین ادامه خواهد داشت.
۴ شب نمایشگاه حلوامسقطی لاری، اغذیه و شیرینیهای محلی و صنایع دستی، ۲ شب جشن عیدانه با حضور هنرمندان لارستان در پارک شهر لار و ۳ کارگاه آموزشی و نشست تخصصی با موضوع توسعه گردشگریِ خوراک و برندسازی حلوامسقطیلاری نیز در سالن اجتماعات برج علموفناری لارستان درحال برگزاری است.
توسعه پایدار لارستان از مسیر توسعه گردشگری میگذرد
مدیر دبیرخانه دائمی جشنواره ملی حلوا مسقطی لاری درباره ضرورت برگزاری جشنواره حلوا مسقطی لاری گفت: لارستان به عنوان سرزمینی تاریخی و فرهنگی، تنها با معرفی ظرفیتهای گردشگری خود میتواند به جایگاه واقعیاش برسد، توسعه پایدار لارستان از مسیر توسعه گردشگری میگذرد و یکی از راههای معرفی ظرفیتهای گردشگری لارستان هم برگزاری چنین رویدادهایی است.
محمدعلی جمشیدی افزود: مزیت رقابتی لارستان در بخش گردشگری، خوراک و سوغات لارستان از جمله حلوا مسقطی لاری، کباب لاری، نانهای سنتی لاری (مهیاوه لاری) و شیرینیجات سنتی لاری است که ما را از تمام نقاط کشور متمایز میکند و میتواند باعث جذب گردشگران به لارستان شود، این جشنواره میتواند لارستان را به عنوان مقصد سفر در کشور معرفی کند و رونق اقتصادی منطقه را به همراه بیاورد.
وی درباره عدم توجه کافی به این قابلیت لارستان گفت: متاسفانه سیاستگذاران شهرستان بیشتر از اینکه به داشته خود نگاه کنند به دنبال تکرار تجربههای دیگران هستند و از ظرفیتهای فراوان لارستان در حوزه گردشگری غافل شدهاند.
به نظر من پس از ۱۰ سال مطالعه و تحقیق در زمینه توسعه پایدار، تنها راه توسعه لارستان استفاده از ظرفیتهای بیشمار گردشگری و به ویژه گردشگری خوراک و سوغات است.
جمشیدی درباره تفاوت این جشنواره با دور اول آن گفت: در این دوره از جشنواره با ارتباطی که با فدراسیونِ گردشگریِ خوراک وزارت میراث فرهنگی برقرار کردیم جشنواره در سطح ملی برگزار میشود و مهمانانی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواهیم داشت، از جمله دکتر فاطمی مدیرکل دفتر توسعه گردشگری وزارت میراث فرهنگی و دکتر علیرضا دژبد رییس فدراسیون گردشکری خوراک ایران.
تلاش میکنیم که میزبان شالبافیان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی نیز باشیم، قول حضور در مراسمِ اختتامیه را از ایشان گرفتهایم، امیدواریم که محقق شود.
وی افزود: علاوه بر مهمانان کشوری، کارگاهها و نشستهای تخصصی با هدف تبیین ظرفیتهای لارستان در حوزه گردشگری خوراک و سوغات نیز برنامهریزی شده است و اساتیدی از تهران و شیراز به این منظور دعوت شدهاند که روز سهشنبه ۸ فروردین، ساعت ۱۰ صبح، میزبان آقای پرهامی از شیراز خواهیم بود و روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۹ و ۱۰ فروردینماه ساعت ۱۶ نیز در خدمت آقای دکتر آقایی از تهران هستیم.
مدیر دبیرخانه دائمی جشنواره ملی حلوا مسقطی لاری درباره تداوم این جشنواره در سالهای آتی عنوان داشت: با حمایتهای خوبی که امسال از طرف کمیسیون فرهنگی شورای شهر و آقای منشی صورت گرفت و دبیرخانه دایمی جشنواره ملی حلوا مسقطی لاری و رویدادهای گردشگری لارستان ایجاد شد، مذاکرات خوبی با فعالان گردشگری در کشور داشتهایم و سعی خواهیم کرد که برنامههای مختلفی را نیز با دعوت از چهرههای مطرح کشور در طول سال اجرایی کنیم و با برنامهریزی بهتر به استقبال جشنواره سال بعد برویم.
رسانهی جهانی لار
سروش پرهامی بهرهبردار اقامتگاه سنتی پرهامی در شیراز و پژوهشگر برتر خوراک ایرانی در کارگاه «خوراک، رسانه گردشگری» که در سالن اجتماعات برج علم و فناوری لارستان برگزار شد اظهار داشت: ما ایرانیها حلوا را به عنوان خوراک مصرف میکردیم، حلوا برای ما توشه سفر بوده است، چون ماندگار بوده و انرژی خوبی را تامین میکرده است.
وی افزود: برندسازی در صنعت شیرینی، شکلات و دسر مهم است، وقتی مسقطی در جعبههای کوچک بستهبندی شود همچون جواهر است و به آن ارزش دادهایم. توریستها در دنیا، مسقطی را جزو سوغات کشور سریلانکا میدانند، چون هویتش را در آنجا پیدا کرده بودند و سریلانکا خیلی روی آن کار کرده است؛ متاسفانه ریشه در بیزینس (تجارت) مهم نیست، به عنوان نمونه باقلوا اصالت ترکیهای ندارد ولی اصالت مهم نیست، کسی که روی آن کار کرده، بُرده است.
مدرس کارگاه خوراک رسانه گردشگری گفت: باید از تورهای آشپزی استفاده کنیم، آدمهایی که شیفته چشیدن مزهها هستند و دوست دارند در کارگاههایی که این محصولات در آنجا تولید میشوند شرکت کنند، شاید یکی باشد که بخواهد تمام مسقطیهای دنیا را بچشد، باید اطلسی درست کنیم و بگوییم ما هم جزو این اطلس هستیم، اگر بگوییم فقط ما هستیم و بقیه نیستند یعنی تعصب به خرج دهیم، باختهایم، اما اگر بگوییم ما هم هستیم خیلی جذاب میشود، چون آن موقع لارستان برنده خواهد بود، مزه همه جا را میچشند و وقتی به لار بیایند میگویند اینجا بهشت دیگری است.
سروش پرهامی افزود: اتفاقی که این اطلس میتواند رقم بزند، کم و زیاد کردن مواد اولیه و نشان دادن مزههای متفاوت است که این موضوع برای کسانی که خودشان قناد هستند بسیار جذاب است، این اطلس توریست به همراه خواهد آورد؛ وقتی تمام عناصر فرهنگی در کنار هم قرار بگیرند جذاب است. جذابیت اطلس به این است که به ما نشان میدهد فلان محصول در چه کشورهایی وجود دارد.
وی با اشاره به عبور از رویکرد صنعتی به خوراکی ها و رسیدن به رویکرد هویتی گفت: خوراکهای تخمیری همچون شکلات و مَهیاوه جزو خوراکهای هویتی هستند، از نظر من، فقط صنعتی کردن مزیت نیست، بلکه بهتر است فرآیند جعبهها و دستگاههایی که در گذشته برای تهیه مسقطی و مقراضی استفاده میشد را هم نشان دهیم، آن موقع میتوانیم بگوییم که گردشگری خوراک داریم، در غیر این صورت صرفا خواستهایم یک طعم را به بقیه بچشانیم.
پرهامی از ضرورت تبدیل خوراک به یک رسانه برای معرفی فرهنگ لار گفت: خوراکهایی که برای آنها مسیر تعریف شود میتوانند رسانه شوند؛ در حال حاضر، هنوز رسانهای از لار برای معرفی مسقطی در کشور و سطح بینالمللی وجود ندارد.
وی افزود: خوراکهایی که آیینی و هویتی هستند، همیاری ایجاد میکنند (همچون سمنو پزون)، به سایر عناصر فرهنگی همچون موسیقی و معماری گره زده میشوند و به آن خوراک ارزش افزوده داده میشود میتوانند رسانه شوند. خیلی راحت میتوان مسقطی را رسانه کرد، با مسقطی میتوان لار را نشان داد، چون تمام این شرطها را دارد.
بهرهبردار اقامتگاه سنتی پرهامی در شیراز و پژوهشگر برتر خوراک ایرانی عنوان داشت: اگر میخواهیم حذف نشویم باید تغییر کنیم، ادعای ما در «خانه پرهامی» این است که فقط یک اقامتگاه و محلی برای درست کردن خوراک و سیر شدن نیستیم، تمام تلاش ما بر این است که تعامل ایجاد کنیم، ما شرط اقامت را بر این مبنا گذاشته بودیم که کسی که مهمان ما میشود به آشپزخانه برود و غذایش را درست کند، آن غذا فردا ظهر منوی خانه پرهامی میشد و مراسمی را با آن برگزار میکردیم، چون معتقدیم این غذا یک رسانه و بستر است.
پرهامی با اشاره به میزبانی ویژه لارستانی ها اظهار کرد: برای من که در عرصه گردشگری فعالیت میکنم و از سال ۸۵ تورگاید (راهنمای تور) هستم و جاهای مختلفی در ایران و جهان را گشتهام، شما (لارستانیها) واقعا فقط تاجر و فقط شریف نیستید، شما جاذبهای دارید که شاید فقط خودتان نمیدانید، اما میزبانیتان خیلی خاص است، شما فرهنگی دارید که خیلی قصه دارد، درست است که شما مسقطی، مقراضی، مهیاوه و… دارید، اما اگر خواستید لارستان را معرفی کنید وارد فاز میزبانی شوید.
وی افزود: شما میتوانید یک محصول محلی خاص را هم به صورت انبوه تولید کنید، اما آیا همچون شرکت پپسی که در استانداردسازیاش هر ساله چندین میلیون دلار خرج میکند که طعم پپسیای که در ایران یا امارات عرضه میشود با کارخانهای که در میامی است یکی باشد، میتوانید برای استانداردسازی اینقدر خرج کنید؟ بعید میدانم. یا وقتی میخواهیم وارد تولید انبوه شویم، تامین کنندههای متعددی داریم که قیمتهای متفاوتی را برای شرکتهای مختلف مسقطی عرضه میکنند، آیا همه ما میتوانیم جمع شویم و خرید سازمانی کنیم (به عنوان نمونه در مورد یوخه در شیراز) به هیچ عنوان؛ برای همین محصولاتمان با قیمتهای متفاوت و کیفیتهای بسیار مختلف عرضه میشوند و این اصلا خوب نیست. بدترین آفت تعصب است، وقتی به تعصب دچار میشویم فکر میکنیم که ما چیزی را داریم که هیچ کسی ندارد.
گزارش از: سیاوش ستاری