امارات یکی از رقیب های جدی ایران در بحث صادرات گاز به هند است.
مدت زیادی است که ایران گاز خود را به عمان و سپس به هند صادر می کند اما اکنون شنیده می شود که امارات یکی از جدید ترین رقبای ایران در بحث صادرات گاز است.
یکی از پروژه های مهم صادرات گاز ایران مربوط به خط لوله زیردریایی به عمان و هند است که بخشی از طرح دهلی برای تامین نیاز گازی از خلیج فارس است. اما با وجود گذشت بیش از یکدهه، این طرح قربانی تحریمها و کمبود منابع مالی شده که در صورت تحقق میتواند نفوذ ایران در بازار بزرگ هند را تثبیت کند.
در سالهای اخیر همواره انتقال گاز ایران به عمان و سپس به هند، از طریق خط لوله زیردریا مطرح شده است. اما عوامل مختلفی مانند تحریمهای ایران و هزینه بالای این پروژه مانع از اجرای آن شد. رضا نوشادی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران دو هفته پیش از آغاز احداث خط لوله میناب تا کوه مبارک در نزدیکی جاسک با هدف صادرات گاز ایران به عمان در سال ۱۴۰۲ خبر داده بود. این خط لوله که قرارداد آن در سال ۲۰۱۳ امضا شد با طول ۴۰۰ کیلومتر مربع، قرار است برای مدت ۱۵ سال حدود ۲۸ میلیون متر مکعب گاز از ایران به عمان پمپاژ کند.
سالم العوفی، وزیر انرژی عمان نیز در گفتوگو با روزنامه أثیر این کشور گفته بود که تهران و مسقط در تشکیل یک تیم فنی به منظور بررسی پیشرفت پروژه خط لوله انتقال گاز ایران به عمان به توافق رسیدهاند. این پروژه چیز تازهای نیست و مذاکرات در خصوص آن دیرزمانی است که جریان دارد و در سفر اخیرش به ایران نیز به طور جدی به این موضوع پرداخته و درباره شیوه فروش گاز ایران صحبت شده است. ایرانیها در تکمیل پروژه احداث این خط لوله، پیش رفته و دستاورد خوبی داشتهاند.
خط لوله ایران و عمان
خط لوله گاز ایران و عمان یک پروژه بزرگ انرژی و مهندسی است. بر اساس اعلام شرکت ملی گاز ایران، این خط لوله با هزینه تخمینی ۱.۲ میلیارد دلار، روزانه ۲۸ میلیون متر مکعب گاز طبیعی ایران را از طریق بندر کوه مبارک در جنوب ایران به عمان ارسال خواهد کرد.
کوه مبارک در دریای عمان و خارج از تنگه استراتژیک حیاتی هرمز قرار دارد که حدود ۳۰ درصد نفت و گاز روزانه کل جهان از طریق دریا از آن عبور میکند. این خط لوله از آبهایی به عمق ۱۰۰۰ متر گذاشته و به بندر صحار در شمال عمان میرسد.
سپس این گاز برای صادرات به LNG تبدیل میشود یا میتواند در عمان مورد استفاده قرار گیرد، و در سالهای اخیر ذخایر آن کاهش یافته که مانع رشد اقتصادی آن میشود. به باور کارشناسان، خط لوله صادرات گاز از ایران برای حمایت از پروژه تنوع اقتصادی عمان طراحی شده است. مصرف گاز عمان به دلیل این تنوع و همچنین تولید برق به سرعت در حال افزایش بوده است و طی سالهای اخیر آنها با کمبود جدی گاز مواجه بودهاند.
البته مدیران نفت و گاز به طور خصوصی پیشنهاد میکنند که اکتشافات اخیر گاز در عمان ممکن است در میانمدت و بلندمدت موارد تجاری این خط لوله را کاهش دهد. اما انگیزههای قوی برای تحقق این پروژه وجود دارد. زیرا ایران را به دو طرف خلیج فارس متصل میکند. عامل دیگری نیز در پشت خط لوله وجود دارد. عمان میخواهد از موقعیت خود در آن سوی تنگه هرمز استفاده و خود را به عنوان خروجی نفت و گاز سایر کشورها معرفی کند.
نیاز شدید هند
با توجه به سرعت رشد اقتصادی هند، این کشور تشنه واردات نفت و گاز است. از همین روی، شکاف بین مصرف و تولید گاز هند از ۱۲.۲ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۰ به ۳۱.۳ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۱ درحال افزایش است، درحالیکه انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ به ۹۲ میلیارد مترمکعب افزایش یابد. انتظار میرود صادرات گاز طبیعی مایع خاورمیانه از ۱۲۸ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۱ به ۲۴۸ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۵۰ افزایش یابد، و در مقابل واردات هند از ۳۲.۴ میلیارد مترمکعب به ۱۵۵ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید. این یک فرصت عالی برای صادرات نفت و گاز کشورهای حوزه خلیج فارس مااند ایران و عمان برای گسترش و بهرهمندی از کسری کشورهای بزرگ آسیایی است.
منبع:
انرژی پرس