رشد صادرات نفت / خروج از برجام تاثیرگذار نبود - افق اقتصادی

تولید و صادرات نفت بعد از خروج آمریکا از برجام افزایش یافت و آنطور که مسئولان گفته اند، برجام نتوانست صادرات را تحت تاثیر قرار دهد.

سید ابراهیم رئیسی در حالی توشه کار را زمین گذاشت که شاهد شکوفایی و آمارهای مثبت در حوزه و صنعت نفت در طول دولت سیزدهم بودیم؛ به طوری که میزان صادرات نفت به عدد پیش از خروج آمریکا از برجام رسید و در سال گذشته، صادرات ۳۵ میلیارد دلاری نفت رقم خورد.

حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی، مرد خدمت بود، هرچند که خدمتش به پایان نرسید و این پرونده در نیمه راه بسته شد اما به اذعان شواهد کارنامه خوبی از اقدام و عمل در حوزه انرژی به ثبت رسیده است؛ در آغاز به‌کار دولت مردمی سیزدهم مقدار تولید و صادرات نفت کشور اوضاع مطلوبی نداشت اما امروز در این حوزه به اعداد و ارقامی دست یافته‌ایم که باور آن برای بسیاری از اشخاص سخت است.

بر این اساس، در طول عمر دو و نیم ساله دولت مردمی سیزدهم تولید گاز ۵۴ میلیون مترمکعب گاز، ظرفیت فرآورشی کشور ۲۲۰ هزار بشکه‌ای و تولید پتروشیمی ۱۰ میلیون تن افزایش یافت، بخش زیادی از این دستاوردها با بهره‌برداری از پروژه‌های نیمه‌تمام صنعت نفت که بعضی تا بیش از ۱۰ سال معطل مانده بودند، به‌ دست آمده است.

توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی که ۲۰ سال در شرکت‌های مختلف دست به دست می‌شد هم از دستاوردهای مهم دولت سیزدهم است، هم‌اکنون ۱۲ میلیون مترمکعب گاز از آن تولید می‌شود، باید گفت که این دولت در اجرای طرح‌ها و توسعه معطل خارجی‌ها نشد و اقدامات گسترده‌ای در بخش‌های مختلف صنعت نفت به همت بخش داخلی به ثمر نشست.

در این بین  بیش از ۵ میلیارد دلار برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت در دولت سیزدهم برای گازهای همراه میدان‌های غرب و شرق کارون و میدان‌های غرب کشور قرارداد امضا شده است. هم‌اکنون ۱۱.۵ میلیون مترمکعب گازهای همراه جمع‌آوری می‌شود، متان حاصل از فرآورش این گازها به شبکه سراسری گاز تزریق و ترکیبات سنگین‌ به‌منظور ایجاد ارزش افزوده، خوراک مجتمع‌های پتروشیمی می‌شود.

 تکمیل پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی پس از یک دهه از دستاوردهای دیگر این دولت بود، با تکمیل این مجتمع، روزانه بیش از ۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت پالایش گاز ایران اضافه شد.

اما در حوزه ذخیره‌سازی گاز نیز گام‌ها بلندی برداشته شد، سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱ بیش از یک میلیارد مترمکعب ذخیره‌سازی گاز بیشتری انجام شد. همچنین در حوزه کیفی‌سازی فرآورده‌های نفتی در پالایشگاه‌ها نیز شاهد بویم که تولید فرآورده یورو ۵ در پالایشگاه اصفهان محقق شد و براساس برنامه، کیفی‌سازی فرآورده‌های نفتی در همه پالایشگاه‌ها با اتکا به توان داخلی در حد یورو ۵ انجام می‌شود.

 اجرای بیش از هزار کیلومتر خط لوله گاز در کشور و بهره‌برداری از  ۵ ایستگاه تقویت فشار گاز به بهره‌برداری رسید و بیش از ۶۰۰۰ روستا گازرسانی شد.

اتکا به توان داخل

در همین راستا، پنج طرح پتروشیمی در مرحله پایانی قرار داشت که قرار بود به‌زودی توسط سید ابراهیم رئیسی افتتاح شود که متاسفانه این اتفاق نیفتاد اما نمی‌توان ارزش این کار را در دولت مردمی نادیده گرفت چراکه با بهره‌برداری طرح‌های تازه پتروشیمی ظرفیت صنعت پتروشیمی ۱۰ میلیون تن افزوده می‌شود.

صنعت نفت ایران هم‌اکنون در همه بخش‌ها ازجمله توسعه میدان‌های نفت و گاز در خشکی و دریا، سازه‌های دریایی، احداث پتروپالایشگاه‌ها، جمع‌آوری گازهای همراه و حفاری چاه‌های افقی و عمودی، با اتکا به فعالان و سازندگان داخلی این صنعت به خودکفایی رسیده است.

طبق اعلام مرکز آمار و بانک مرکزی، وزارت نفت در سال ۱۴۰۲ کارنامه درخشانی داشته است، رشد اقتصادی گروه نفت و گاز پارسال بالای ۲۰درصد بوده که تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی کشور داشته و البته بخش اعظم آن متأثر از گروه نفت و گاز بوده است.

صادرات ۳۵ میلیارد دلاری در سال ۱۴۰۲

وزارت نفت همچنین از موضوع بهینه‌سازی مصرف انرژی غافل نشد؛ به‌طوری‌که نزدیک به ۴۰ میلیارد دلار پروژه در شورای اقتصاد در حوزه‌های حمل‌ونقل، افزایش بازدهی نیروگاهی و بهینه‌سازی مصرف در صنایع، ساختمان و ریلی مصوب شد و  امسال با ابتکار مجلس شورای اسلامی، حساب بهینه‌سازی از منابع قابل تأمین برای حداقل ۳۰ هزار میلیارد تومان هزینه، به‌منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی ایجاد شده است.

در حوزه دیپلماسی انرژی این دولت را می‌توان مظهر شکوفایی اعلام کرد، امروز  با وجود همه محدودیت‌ها نسبت به سال ۱۳۹۷ بالاترین مقدار صادرات انجام می‌شود. زمینه همکاری‌های نفتی با کشورهای خارجی با سفرهای سید ابراهیم رئیسی به کشورهای مختلف مهیا شد؛ همکاری‌های نفتی خارجی در زمینه صادرات نفت، فرآورده‌های نفتی، محصولات پتروشیمی و صدور خدمات فنی و مهندسی روز به روز افزایش یافت.

نفت در سال گذشته صادرات ۳۵ میلیارد دلاری را با وجود همه محدودیت‌ها رقم زد، در این دوره دشمنان تلاش کردند که کشتی‌های صادراتی ایران را متوقف کنند، اما نتوانستند. همچنین در زمستان شاهد انفجار در خط لوله گاز بودیم که در کمتر از ۲۴ ساعت خط لوله عملیاتی شد و هیچ مشکلی برای گازرسانی به مردم پیش نیامد.

در این دولت چهار قرارداد با پیمانکاران داخلی به ارزش ۲۰ میلیارد دلار برای پروژه فشارافزایی در میدان مشترک پارس جنوبی و ۱۳ میلیارد دلار قرارداد برای توسعه هفت میدان نفتی امضا شده همچنین اسناد مهمی با ۱۳ پتروشیمی برای تأمین خوراک گازی خود از ۲۰ میدان گازی امضا شد.

دولت آقای رئیسی برنامه داشت که امسال ۷۹ پروژه به ارزش ۲۵ میلیارد دلار در بخش بالادست و پایین‌دست به بهره‌برداری برساند و استارت  ۵۰ پروژه جدید نیز زده شد که با تکمیل پروژه‌های جدید صنعت نفت، قرار بود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه به تولید نفت، ۳۵ میلیون مترمکعب به تولید گاز خام، ۵۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایشی و ۳ تا ۵ میلیون میلیون تن به ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی کشور افزوده شود.

هرچند که تا پایان سال ۱۴۰۲ حدود ۱۳۲ طرح نیمه‌تمام به ارزش ۲۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار تکمیل شده اما برنامه‌های جدید به پایان نرسید، اما دولت سیزدهم نه تنها در زمان فعالیت توانست اقدامات خوبی را به ثمر برساند بلکه راه را برای آیندگان نیز هموار کرد که ثمرات آن را در آینده خواهیم دید.

منبع:

ایسنا