خطر بزرگ برای بنزین / واردات چقدر جدی است؟ - افق اقتصادی

واردات بنزین برای کشوری که خود صادر کننده انرژی است، اتفاق خوشایندی نیست و واردات بنزین بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.

با افزایش مصرف بنزین و عدم وظایف دولت گذشته در پالایشگاه سازی و اجرای برنامه های کاهش مصرف سوخت، از صادر کننده بنزین به وارد کننده بنزین تبدیل شده ایم؛ بزودی حجم واردات روزانه به ۱۸ میلیون لیتر می رسد.

بر اساس اظهار نظر و گزارشات مسئولین در حال حاظر میزان بنزین مصرفی کشور از میزان تولید آن بیشتر می باشد و این امر باعث شده است که کشورمان تبدیل به واردکننده شود درحالی که در گذشته صادرکننده بنزین بوده است بنابراین شایسته است مسئولین به بررسی بروز این پدیده بپردازند و تصمیمات لازم برای حل مشکل رو اتخاذ کند.

طبق بررسی های صورت گرفته در راستای افزایش مصرف بنزین حداقل در ۳ سال گذشته شاهد رشد حداقل ۱۵ درصدی مصرف بنزین در کشور هستیم و براساس مصرف ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین در سال گذشته و بافرض افزایش ۱۰ درصدی ، میزان مصرف بنزین در سال جاری به ۱۳۲ میلیون لیتر در روز خواهد رسید .

طبق آمار اعلامی توسط وزیر نفت شاهد رشد ۲۰ درصدی تولید بنزین در ۳ سال گذشته بوده ایم که میزان تولید به ۱۱۴ میلیون لیتر در روز رسیده است و شایان ذکر است که در دوران پیک مصرف وزارت نفت به بهترین نحو تامین بنزین را مدیریت کرده و کشور دچار هیچگونه مشکل نشده است.

دولت تمام تلاش خود را در زمینه تامین بنزین کرده ولی متاسفانه پیش بینی می شود که در سال جاری با ناترازی حدود ۱۶ میلیون لیتری بنزین در روز مواجهه شود که در جهت حل این معضل سه راهکار پیشنهاد می گردد که عبارتند از : ساخت پالایشگاه ، واردات بنزین و مدیریت مصرف که در ادامه به اختصار به بررسی هر یک از راهکارها پرداخته می شود.

بررسی راهکار اول : ساخت پالایشگاه زمان‌بر و هزینه بر می باشد و اگر دلت بخواهد پالایشگاهی همچون پالایشگاه اصفهان تاسیس کند زمانی ح ۵ ساله و حدود ۱۰ میلیارد دلار هزینه برآورد می‌گردد که این راهکار برای حل ناترازی بنزین در کوتاه مدت پیشنهاد نمی گردد ولی در دراز مدت ارزش سرمایه گذاری دارد.

بررسی راهکار دوم : واردات بنزین برای کشور تبعات همچون ارزبری ، کسری بودجه و تورم را به دنبال دارد و اگر دولت بخواهد ناترازی ۱۶ میلیون لیتری بنزین را با این راهکار جبران کند باید سالانه ۴ میلیارد دلار برای بنزین هزینه کند .

بررسی راهکار سوم : مدیریت مصرف یعنی اسقاط خودروها، تولید و واردات سالانه یک میلیون خودرو باکیفیت، ارتقای پالایشگاه‌های موجود، توسعه سوخت‌های جایگزین CNG و جلوگیری از قاچاق بنزین که در این پرونده به بررسی موارد ذکر شده در ادامه خواهیم پرداخت.

حال می خواهیم به بررسی یکی از سوالات پر تکرار که چرا تا به حال پالایشگاه سازی صورت نگرفته است بپردازیم.

همانطور که قبل تر اشاره شد امر پالایشگاه سازی سناریویی است که در بلند مدت می‌تواند منجر به حل ناترازی بنزین شود اما یکی از دلایلی که تا به حال این راهکار عملی نشده است وزیر اسبق نفت جناب آقای بیژن زنگنه است که اساسا پالایشگاه سازی را کثافت کاری می خواند و مجدد اخیرا به این موضوع اشاره کرده است و آن را غیر اقتصادی خوانده است
حال می‌خواهیم به بررسی ساخت پالایشگاه در یکی از کشور های آسیایی بپردازیم.

طبق تحقیقات صورت گرفته کشور چین با واردات ۱۱.۴ میلیون بشکه در روز و پالایش بالای ۱۷ میلیون بشکه جز کشورهای پیشرو در حوزه توسعه زنجیره ارزش نفت خام است که بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ با سرمایه گذاری بیش از ۵۸ میلیارد دلاری به منظور ساخت پالایشگاه توانسته حدود ۲.۴ میلیون بشکه در روز به طرفیت پالایشی خود اضافه نماید و قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ ظرفیت پالایشی خود را به ۲۰ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

منبع:

برنا