احتمال کمبود گاز در زمستان وجود دارد؟ - افق اقتصادی

ناترازی، موضوع مهمی که همواره در حوزه انرژی، حضورش احساس می‌شود و گاز و برق را به شدت درگیر خود کرده است. هرساله با آمدن فصل سرما، صحبت از ناترازی در حوزه گاز می‌شود و کارشناسان بسیاری در این مورد راهکارهایی را ارائه می‌کنند.

بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که ما در بخش تولید انرژی با مشکلات بسیاری مواجه هستیم که از جمله این مشکلات، فرسودگی سیستم تولید است. گفته می‌شود، این امکان وجود دارد تا در زمستان امسال نیز، شاهد کمبود گاز باشیم.

صحبت‌های دیگر کارشناسان اما کمی متفاوت است. بسیار دیگری از کارشناسان در حوزه انرژی عقیده دارند که نبود سرمایه‌گذار مناسب هم درکنار فرسودگی نقش بسیار مهمی دارد. نبود امنیت برای سرمایه‌گذار نکته بسیار حائز اهمیتی است که این کارشناسان به آن اشاره دارند و می‌گویند که باید برای سرمایه‌گذار یک حاشیه امن ایجاد کرد.

پیش از بحران باید فکری کرد

فرزین سوادکوهی، کارشناس انرژی، درباه امکان کمبود گاز در فصل سرما و ایجاد ناترازی در بخش گاز، به گسترش نیوز گفت: این امکان وجود دارد که در زمستان امسال، درگیر کمبود گاز و ناترازی در این حوزه شویم. البته این احتمال در شرایطی بیشتر خواهد شد که برودت هوا افزایش پیدا کند. مانند پارسال که موج سرما به طور ناگهانی وارد کشور شد و تدابیر لازم برای ایمن تر شدن نسبت به این مسئله پیش‌بینی نشده بود.

سوادکوهی ادامه داد: موج سرما در سال گذشته، سبب شد تا مصرف گاز به طور ناگهانی و به شدت افزایش پیدا کند. این امکان وجود دارد که در زمستان امسال هم، شاهد یک موج ناگهانی سرما باشیم و مصرف گاز در این مدت افزایش چشمگیری پیدا کند و لازم است پیش از وجود بحران برای پیشگیری کردن از شرایط وخیم ناترازی گاز در فضل سرما، تدابیری را اندیشید.

وی افزود: واقعیت امر این است که اساسا ما تفکر گاز رسانی به کل کشور را که سال‌ها پیش به عنوان یک شعار مد نظر قرار داده بودیم و تلاش بر این بود که این مسئله را اجرایی کنیم، هیچ آینده نگری درباره این تصمیم صورت نگرفت و همانطور که شاهد بودید با آمدن فصل سرما و ورود یک موج ناگهانی به کشور، گازرسانی با مشکل مواجه شد.

وی افزود: ما باید به انرژی‌های تجدید پذیر، یک اقبال بیشتری نشان می‌دادیم و استفاده از این انرژی هارا در دستور کار قرار می‌دادیم تا بتوانیم حداقل جلوی پیش آمدن بحران‌های احتمالی را بگیریم. ما باید در راستای توسعه انرژی‌های تجدید پذیر استقبال بیشتری انجام می‌دادیم و همچنین باید سرمایه گذاری‌های خوبی در این بخش انجام می‌شد. اما شاهد آن هستیم که انرژی‌های تجدید پذیر، چندان مورد توجه قرار نگرفت.

این کارشناس انرژی در ادامه این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: متسفانه، ما به این موضوع فکر نکرده‌ایم که اگر، میادین گازی که در اختیار داریم، طی سال‌های آینده توسعه چشمگیری پیدا نکند، دچار کسری گاز خواهیم شد. درحال‌حاضر در ارتباط با بحث تولید گاز باید گفت که میدان گازی پارس جنوبی، نزدیک به ۷۰۰ میلیون متر مکعب تولید دارد و با مجموع تولیدات دیگر میادین، گفته می‌شود که مجموع تولید گاز به ۱ میلیارد متر مکعب رسیده است.

هرمقدار تولید می شود را مصرف می کنیم

سوادکوهی عنوان کرد: اما این نکته را باید گفت که ما به عنوان دومین دارنده ذخایر بزرگ گازی جهان، متسفانه هر مقدار که تولید می‌شود را مصرف می‌کنیم. درواقع یک ناترازی تولید و مصرف ایجاد می‌شود و باید گفت که سهم ایران در ارتباط با صادرات گاز به دنیا، زیر ۲ درصد است. چنین آماری را می‌توان یک آمار تاسف بار برای کشوری دانست که دارنده ذخایر بزرگ گازی جهان است. دلیل این امر کاملا واضح است؛ ما بخش زیادی از گاز تولیدی را در داخل مصرف کرده و صرف گازرسانی به نقاط مختلف کشور می‌کنیم.

وی افزود: یکی دیگر از مشکلاتی که در این راستا وجود دارد، قرار نگرفتن توسعه میادین گازی در دستور کار است. ما به دلایل شرایط خاص سیاسی که داریم، هیچ کشوری با ما همکاری نمی‌کند و شاهد آن هستیم که به دلایل همین شرایط سیاسی خاص، هیچ شرکت و کشوری، حاضر نیست تا در ایران سرمایه‌گذاری کند. کارشناسان، اعتقاد دارند که تا سال ۱۴۰۴، تولیدات میدان گازی پارس جنوبی، نصف خواهد شد. یعنی این تولیدات از ۷۰۰ میلیون متر مکعب در روز به ۳۵۰ میلیون متر مکعب خواهد رسید.

وی گفت: کاملا مشخص است که ما طی سال‌های آینده، وضعیت بدتری پیدا خواهیم کرد. ما همچنان شاهد میزان مصرف در کشور هستیم و از طرف دیگر، تولیدات ما کاهش پیدا کرده است. چون میادین گازی ما توسعه پیدا نمی‌کنند و همچنین چاه‌های ‌ما، درحال از دست دادن بازدهی خود هستند و افت فشار، مشکلات بساری را ایجاد کرده است، باید گفت که درگیر یک بحران اساسی خواهیم شد.

سوادکوهی خاطرنشان کرد: ناترازی تولید و مصرف، تنها در بخش گاز خلاصه نمی‌شود و درحوزه برق هم، شاهد ایجاد یک ناترازی هستیم. ما روابط بسیار محدودی را با کشور‌های صاحب تکنولوژی داریم و قطعا این دست روی دست گذاشتن می‌تواند مشکلات بسیاری را برای ما ایجاد کند.

وی گفت: راهی که برای رهایی و جلوگیری از بحران می‌تواند مناسب باشد این است که با کشورهای صاحب تکنولوژی تعامل بسیار خوب و مفیدی داشته باشیم تا بحث ناترازی و همچنین اورهال و نوسازی در بخش تولید، صورت گیرد. با وجود چنین امکانی، حوزه انرژی به سمت و سوی ناترازی مثبت پیش می‌رود.

این کارشناس انرژی در پایان گفت: باید اجازه دهیم در حوزه انرژی سرمایه گذاری‌های موثر و خوبی صورت گیرد. سرمایه‌گذاری در شرایطی صورت می‌گیرد و بسیار موثر خواهد بود که امنیت برای سرمایه‌گذار فراهم باشد. اگر نتوانیم این امنیت را برقرار کنیم و ارتباطمان با کشورهای خارجی قطع باشد، باید گفت که در برهمان پاشنه قبل می‌چرخد و همچنان شاهد یک ناترازی منفی در حوزه انرژی خواهیم بود.