گران کردن بنزین تبعات اجتماعی دارد / انحصار از صنعت خودرو باید برداشته شود - افق اقتصادی

کمبود بنزین و احتمال گران شدن این سوخت مهم، مدتی است که در بسیاری از رسانه‌ها، جز خبرهای پر بازدید است. این نگرانی برای مردم ایجاد شده است که احتمال گران شدن بنزین وجود دارد. مسئولان کشور، بارها اعلام کرده‌اند که قرار نیست بنزین گران شود و امسال تغییری در نرخ این سوخت مهم نداریم. بسیاری از کارشناسان انرژی بر این باور هستند که با توجه به وجود ناترازی بنزین، دولت چاره‌ای ندارد و مجبور است بنزین را گران کند.

با کمبود تولید مواجه هستیم

فرزین سوادکوهی، کارشناس انرژی، در ارتباط با بحث وضعیت بنزین در کشور به خبرنگار گسترش نیوز گفت:  در ۲ سال اخیر، ما با کمبود تولید مواجه بوده‌ایم. این کمبود تولید به دلیل، مشکلات صنعت پالایش، اورهال‌های پالایشگاهی و هزینه‌های بالای سرمایه و نگهداری، شکل گرفت و این عوامل توجیه تولید را از بین برده است.

سوادکوهی ادامه داد: بنابراین باتوجه به آنکه پالایشگاه‌ها تلاش بسیاری در راستای تولید می‌کنند، در بسیاری از مواقع نمی‌توانند به میزانی که در گذشته تولید می‌کردند برسند. پس درواقع باید گفت چنین عاملی، یک چالش بسیار بزرگ برای پالایشگاه‌ها به شمار می‌رود.

وی افزود: موضوع دیگری که در ارتباط با بحث بنزین مطرح می‌شود، افزایش مصرف است. مصرف بنزین، به صورت روزانه درحال افزایش است. روزانه، خودروهای ساخت داخل بسیاری وارد ناوگان حمل‌ونقل کشور می‌شود و این تولید، نیازمند سوخت است. ساخت خودروها در داخل کشور، با تکنولوژی قدیمی همراه است و مصرف بالایی دارند.

این کارشناس انرژی گفت: به طور متوسط، خودروهای تولید داخل که بخش عمده‌ای از ناوگان حمل‌ونقل ما را تشکیل می‌دهند، معمولا در هر ۱۰۰ کیلومتر ۹ الی ۱۱ لیتر، بنزین مصرف می‌کنند. درحالی که خودروهای خارجی که نرخ چندانی در سطح جهان ندارند، در هر ۱۰۰ کیلومتر ۴ الی ۵ لیتر، مصرف بنزین دارند. این خودروها یا وارد کشور نمی‌شوند یا با ۱۰ برابر نرخ به کشور وارد می‌شوند. بنابراین مردم توانایی خرید این خودروها را ندارند و مجبور می‌شوند خودروهای تولید داخل خریداری کنند.

سوادکوهی ادامه داد: بنابراین چنین امری سبب می‌شود تا تراز تولید و مصرف از بین برود و کشور در شرایط کمبود بنزین قرار گیرد. در صورت پیش آمدن چنین وضعیتی و کمبود بنزین در کشور، دولت مجبور می‌شود تا واردات بنزین را انجام دهد. بنابراین باید گفت که دولت توانایی چنین هزینه بری را ندارد و راهی به جز گران کردن بنزین برای دولت نمی‌ماند.

وی افزود: باید گفت که گران کردن سوخت استراتژیکی مانند بنزین، می‌تواند تبعات اجتماعی ناگواری برای کشور داشته باشد. همانطور که تجربه سال‌های گذشته ثابت کرد که افزایش نرخ بنزین، چه اتفاقاتی را در پی داشت و نا آرامی هایی شکل گرفت. بنابراین دست به ترکیب نرخ بنزین زدن، درواقع یک خطر کردن برای دولت به حساب می‌آید.

باید بهینه سازی در مصرف سوخت شکل گیرد

این کارشناس انرژی در ادامه این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: بنابراین راهی برای دولت به جز آنکه اجازه دهد انحصار در صنعت خودرو از بین برود و همچنین خودروهای خارجی وارد کشور شوند، باقی نمی‌ماند. از طرفی باید بهینه‌سازی در مصرف سوخت شکل گیرد و از این حالت تشریفاتی که سازمان‌ها برایش تشکیل داده‌اند خارج شود. چون این سازمان‌ها و شرکت‌هایی که با عنوان بهینه‌سازی برای سیستم تدارک داده شدند، کار خاصی را انجام نداده‌اند.

سوادکوهی گفت: مردم این آمادگی را دارند و مردم ۴۰ سال قبل نیستند و می‌دانند که اگر مصرف کم‌تری داشته باشند به نفع خودشان است. اگر مصرف بنزین در کشور کاهش پیدا کند، به همان میزان آلایندگی در کشور کم تر خواهد شد اما باید گفت که مردم حق انتخاب ندارند و قدرت انتخابشان بسیار محدود بوده و مجبور هستند با همین شرایطی که وجود دارد پیش بروند.

وی خاطرنشان کرد: دولت باید فکری اساسی در ارتباط با موضوع کند و تا انحصار از صنعت خودروسازی برداشته شود. همچنین اجازه دهد تا تکنولوژی‌های جدید وارد کشور شود و صنعت خودروسازی ما از این تکنولوژی‌ها استفاده کند.

این کارشناس انرژی در پاسخ به این سوال که آیا واردات بنزین انجام می‌شود یا خیر گفت: متسفانه این مشکل را در رسانه‌ها داریم و اطلاعات به آن شکل که مطلوب نظر است، برای جلب افکار عمومی منتشر نمی‌شود. بنابراین گمانه زنی‌ها و گفتار‌های رسانه‌ای در شبکه‌های مجازی بیشتر خواهد شد و بازار گرمی پیدا خواهد کرد.

سوادکوهی در پایان گفت: بدون تردید با توجه به مشکلاتی که در صنعت پالایش داریم، شکی نیست که بنزین به کشور وارد می‌شود. این که چه میزان و از کدام کشور، بنزین وارد کشور می‌شود، مشخص نیست و اطلاع رسانی نمی‌شود. فقط این دلگرمی داده می‌شود که مخازن ما تکمیل است. چندی پیش برای جبران کمبود بنزین، از مخازن استراتژیک استفاده شد، اما این کار بسیار اشتباه بود. مخازن استراتژیک ما برای شرایط خاص پیش‌بینی شده است و در صورت امکان نباید به آن دست زد، اما چندین بار این اتفاق افتاد. این ابهام وجود دارد که ما بنزین وارد می‌کنیم اما آقایان در وزارت نفت و حوزه صنعت پالایش، باید اطلاع رسانی شفاف‌تری در زمینه داشته باشند.