کیف پول حضانتی و غیرحضانتی چیست؟ بررسی کامل کاربردها و تفاوت ها

اگر در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت کرده باشید، حتماً با مفهوم کیف پول ارز دیجیتال آشنایی دارید. در واقع برای فعالیت در زمینه خرید و فروش یا سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال به یک کیف پول ارز دیجیتال مناسب نیاز دارید برای مثال زمانی که شما قصد خرید ارز دیجیتال بیت کوین را دارید، پس از اینکه اقدام به معامله BTC می‌کنید نیاز است که آن را در یک فضایی به اسم کیف پول رمزارزها نگه داری کنید. کیف پول‌های دیجیتالی دارای انواع مختلفی هستند. در یک دسته‌بندی کلی می‌توان کیف پول‌های رمزارزی را به دو بخش کیف پول حضانتی و غیرحضانتی تقسیم کرد. در این مطلب قصد داریم به بررسی ویژگی‌ها، شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نوع کیف پول بپردازیم. بنابراین اگر شما نیز کنجکاو هستید بدانید کیف پول حضانتی و غیرحضانتی چیست و بکدام یک از آن‌ها بهتر هستند، با ما همراه شوید.

منظور از کیف پول حضانتی و غیرحضانتی چیست؟

کیف پول حضانتی و غیرحضانتی مفاهیمی شبیه به امور مالی متمرکز و غیرمتمرکز دارند. در کیف پول‌های حضانتی (Custodial)، مسئولیت مراقبت از دارایی‌ کاربران برعهده کیف پول است. کیف پول‌های حضانتی را می‌توان به بانک‌هایی تشبیه کرد که از دارایی افراد مراقبت می‌کنند. یک فرد وقتی بخواهد پول خود را از بانک برداشت کند، باید به بانک درخواست بدهد. آن‌گاه بانک برحسب قوانین می‌تواند در شرایط خاصی از برداشت وجه کاربران جلوگیری کرده یا مقدار برداشت آن‌ها را محدود کند. این در حالی است که کیف پول‌های غیرحضانتی (Non-Custodial) سیستم متفاوتی دارند. در کیف پول‌های غیرحضانتی، مسئولیت مراقبت از دارایی کاربران برعهده خود کاربران است. بنابراین کاربران هیچ محدودیتی برای استفاده یا برداشت دارایی‌های خود ندارند. می‌توان گفت که کیف پول‌های حضانتی ساختاری متمرکز دارند، اما کیف پول‌های غیرحضانتی، غیرمتمرکز هستند.

ویژگی‌های یک کیف پول حضانتی

در قسمت قبل به ارائه یک تعریف کلی از کیف پول حضانتی و غیرحضانتی پرداختیم. حالا اگر در اینجا بخواهیم ویژگی‌های مربوط به یک کیف پول ارز دیجیتال حضانتی را بررسی کنیم، موارد زیر قابل بیان است:

• کنترل دارایی‌ها

در کیف پول‌های حضانتی، کنترل دارایی‌های کاربران به‌صورت کامل در دست سازنده کیف پول است. البته کیف پول نباید خلاف خواسته مالک دارایی‌ها دست به اقدام خاصی بزند؛ اما همین که مسئولیت حفظ و نگهداری دارایی‌ها برعهده سازنده کیف پل است، کاربران استرسی برای سرقت گوشی، گم کردن عبارت بازیابی یا هک شدن ندارند؛ چراکه در صوت وقوع هریک از این اتفاقات، سازنده یا تیم پشتیبانی کیف پول حضانتی باید پاسخگوی کاربران باشند.

• امنیت

یک کیف پول حضانتی، کلیدهای خصوصی مربوط به دارایی‌های دیجیتالی (ارزهای دیجیتال) را نزد توسعه‌دهنده آن نگه‌می‌دارد؛ یعنی توسعه دهندگان امانت‌دار کلید خصوصی کاربران هستند. بنابراین این سازندگان کیف پول هستند که امنیت دارایی کاربران را تأمین می‌کنند. در حال عادی، اکثر کاربران نسبت به مسائل امنیتی بی‌توجه هستند. برای مثال، آن‌ها اپلیکیشن‌ها یا نرم‌افزارها را از منابع غیر رسمی دانلود می‌کنند. این رفتار و رفتارهای مشابه، گوشی یا کامپیوتر آن‌ها را در معرض خطر هک قرار می‌دهد. سازندگان کیف پول‌های حضانتی از این رفتار کاربران آگاهی کامل دارند؛ به همین خاطر است که به تمام نکات امنیتی توجه می‌کنند.

• قابلیت بازیابی

یک نگرانی مهم کاربران در استفاده از هر نوع کیف پول ارز دیجیتال ، از دست دادن عبارت بازیابی یا رمز کیف پول‌ها است. در کیف پول‌های حضانتی، حتی اگر کاربر رمزهای ورود خود را فراموش کرد، می‌تواند دوباره آن‌ها را از طریق ایمیل دریافت کند؛ چراکه برای استفاده از کیف‌پول‌های حضانتی باید کاربران اطلاعات شخصی خود را ثبت کنند. بعدها بازیابی اطلاعات از طریق داده‌هایی که کاربر ثبت کرده، امکان‌پذیر خواهد بود.

• سرعت و کارایی

کار با کیف پول‌های حضانتی بسیار آسان و سریع است؛ به طوری‌که در مقایسه با کیف پول‌های غیر حضانتی با سرعت بیشتری قادر به مبادله ارزهای دیجیتال هستند. کیف پول‌های حضانتی رابط کاربری آسانی دارند و با استفاده از سرورهای خود می‌توانند بلافاصله مبادلات را به نتیجه برسانند.

موارد فوق، ویژگی‌های اصلی یک کیف پول حضانتی هستند. این کیف پول‌ها در انحصار نهادهای متمرکز قرار دارند. برای استفاده از کیف پول‌های حضانتی باید تمام اطلاعات هویتی خود را ثبت کنید. در ادامه به بررسی ویژگی‌های کیف پول‌های غیرحضانتی می‌پردازیم.

ویژگی‌های یک کیف پول غیرحضانتی

کیف پول‌های حضانتی ساختار متفاوتی به نسبت کیف پول‌های حضانتی دارند که آن‌ها را متفاوت می‌کند. اگر بخواهیم از ویژگی‌های این نوع از کیف پول‌ها نیز آگاهی داشته باشیم، باید به موارد زیر توجه کنیم:

• دادن اختیار به کاربر

کیف پول‌های غیر حضانتی کنترل دارایی‌ها را به خود کاربر می‌دهند؛ بنابراین دارایی‌های کاربران برعهده یک شخص ثالث قرار نمی‌گیرد و کاربر مجبور نیست برای برخورداری از خدمات کیف پول، اطلاعات شخصی خود را ارائه دهد. این کیف پول‌ها نمی‌توانند ارزهای دیجیتال یک کاربر را مسدود کرده یا گوشه‌ای از آن را بدون اجازه کسر کنند. استفاده از این کیف پول‌ها اگرچه به کاربران اختیار کامل دارایی‌های خودشان را می‌دهد، اما با مسئولیت سنگینی برای کاربران همراه است؛ چراکه در صورت از دست دادن کلید خصوصی یا عبارت بازیابی، کاربر دیگر قادر به اثبات مالیکت خود نیست و راه برگشتی هم وجود ندارد.

• کیف پول‌های سرد و گرم

کیف پول‌های حضانتی خود بر دو نوع سرد (Cold) و گرم (Hot) هستند. کیف‌پول‌های سرد بر دو نوع کیف پول‌های سخت‌افزاری یا کاغذی هستند. این کیف پول‌ها امکان اتصال به اینترنت را ندارند. به کیف پول‌های گرم، کیف پول‌های نرم‌افزاری نیز گفته می‌شود که به‌صورت مستقیم به اینترنت متصل می‌شوند و در اتصال به اینترنت قابل به ارائه خدمات هستند.

• وجود تأخیر

یکی از مشکلات کیف پول‌های حضانتی، تأخیر در انجام مبادلات است. دلیل تأخیر این کیف پول‌ها بخاطر این است که آن‌ها برای ترید مجبور هستند ارزهای دیجیتال را به یک صرافی (غیر متمرکز) بفرستند؛ آن‌گاه بعد از انجام تراکنش نتیجه را روی کیف پول پیاده کنند. این در حالی است که سرعت کیف پول‌های حضانتی به آن دلیل بالاتر است که مستقیم در صرافی مبادله صورت می‌گیرد، اما کیف پول‌های حضانتی مجبور هستند مبادلات را به صرافی منتقل کرده و دوباره به کیف پول بازگردانند!

• رابط کاربری پیچیده

رابط کاربری کیف پول‌ها غیرحضانتی کمی پیچیده‌ است؛ به همین خاطر کاربرانی که با دانش اولیه کریپتو و ترید آشنایی دارند، می‌توانند به خوبی از آن‌ها استفاده کنند، اما کاربران تازه وارد ممکن است با چالش روبه‌رو شوند. همین موضوع سبب شده که دارایی بسیاری از کاربران مبتدی به دلیل گم کردن کلید خصوصی افزایش پیدا کند. در کیف پول‌های غیرحضانتی، شخص ثالث یا سیستم پشتیبانی وجود ندارد تا با مراجعه به آن و ارائه مدارک شناسایی بتوان درخواست صدور رمز عبور جدید یا یازیابی دارایی‌ها را داد. بنابراین کاربری که می‌خواهد از این نوع کیف پول استفاده کند، باید به خوبی از شیوه استفاده از آن آگاهی داشته باشد.

با توجه به آن‌چه که گفته شد، مشخص است که کیف پول‌های غیر حضانتی در مقایسه با کیف پول حضانتی، همخوانی بیشتری با مهم‌ترین اصل دنیای کریپتو دارند. دنیای کریپتو یک دنیای غیرمتمرکز است و کیف پول‌های غیرحضانتی نیز غیرمتمرکز هستند. هم کرپیتو و هم کیف پول‌های غیرحضانتی، هویت کاربر را مخفی نگه‌می‌دارند؛ اما کیف پول‌های حضانتی مانند بانک‌ها و صرافی‌های متمرکز، برای ارائه خدمات خود، هویت کاربران را شناسایی می‌کنند.

نمونه کیف پول حضانتی و غیرحضانتی

حالا که با ویژگی‌های کیف پول حضانتی و غیرحضانتی آشنا شدیم، بهتر است ببینیم که کدام کیف پول‌ها حضانتی و کدام کیف پول‌ها غیرحضانتی هستند. از جمله بهترین کیف پول‌های حضانتی می‌توان موارد زیر را نام برد:

• Free Wallet
• Binance
• BitMex
• Bitgo
• Blockchain.com

معمولاً کیف پول اختصاصی صرافی‌های متمرکز، از نوع حضانتی هستند. وقتی شما از طریق یک صرافی متمرکز معاملات خود را انجام می‌دهید و دارایی‌های خود را در کیف پول صرافی نگهداری می‌کنید، در حال استفاده از یک کیف پول حضانتی هستید. اما بهترین کیف پول‌های حضانتی نیز می‌توان موارد زیر را نام برد:

• Trust Wallet
• MetaMask
• Atomic Wallet
• Exodus
• Trezor

با توجه به اینکه کیف پول‌های حضانتی در سطح بین المللی ممکن است به دلیل تحریم‌ها برای کاربران ایرانی مشکل ایجاد کنند، استفاده از صرافی‌های غیرحضانتی برای کاربران ایرانی با چالش‌های کمتری همراه است. البته افرادی که به استفاده از کیف پول‌های غیرحضانتی علاقه ندارند، می‌توانند از کیف پول‌های حضانتی داخلی مانند کیف پول اختصاصی صرافی‌های ایرانی استفاده کنند.