بانک مرکزی درحالی بدنبال ارائه کارت رفاهی به جوانان برای تهیه جهیزه است که به گفته کارشناسان اجرای سیاست انقباضی موجب شده بانکها در پرداخت وام ازدواج با محدودیت منابع مواجه شوند.
بازار؛ گروه بانک و بیمه: دریافت وام ازدواج به دلیل صف شلوغ و کمبود منابع در حالی به آسانی پرداخت نمی شود که بانک مرکزی در تلاش است با سیاست گذاری های جدید تهیه جهیزه را برای زوجین با ارائه کارت رفاهی آنطور که آنها بتوانند کالاهای ایران را خریداری کنند، فراهم نماید. صفوف طولانی متقاضیان وام ازدواج و فرزندآوری گواه این موضوع است که روایت ها حکایت از بیش از ۹۰۰ هزار نفر در انتظار دریافت این نوع وام ها دارد. وامی که بخش عمده منابع آن تامین شده است اما اینکه چرا بانک ها در پرداخت به موقع آن تعلل می کنند، جایی بس تعجب است. وام های تکلیفی که بانک ها موظف به پرداخت آن هستند ولی طبق اظهارات متقاضیان دو وام فرزندآوری و ازدواج دستیابی به چنین وامهایی به سختی انجام شده و نباید روی آن در زمانی مثلا ۶ ماهه تا یکساله حساب باز کرد.
ثبت نام این وام ها که از طریق بانک ها انجام می شود آسان است اما فرایند پیچیده و اذیت کننده آن باعث می شود که خیلی ها به چنین وامهایی دل خوش نکنند. به طور مثال افراد در یک بانک برای دریافت وام ازدواج یا فرزندآوری نام نویسی می کنند، اما مدیر بانک می گوید؛ تا زمانی که منابع تامین نشود و یا تضامین مورد تائید قرار نگیرد نباید منتظر دریافت سربع آن بود. از طرفی وقتی بانکی برای دریافت این نوع وامها از سوی مشمولان انتخاب می شود، چنانچه آن بانک در پرداخت به موقع وام ازدواج یا فرزند آوری تعلل زیاد کند، سیستم به گونه ای تعریف شده است که شخص نمی تواند بانک خود را برای دریافت وام تغییر و یا عوض کند.
برای تامین اعتبار وام های تکلیفی چون وام ازدواج و فرزندآوری در بودجه سالجاری مبالغ مناسبی در نظر گرفته شد ولی بانک مرکزی تلاش کرد تا این میزان بودجه را کم کند، همین مسئله باعث شده است وامهای تکلیفی به دلیل کاهش اعتبارات با سرعت به مشمولانی که برای این نوع وامها ثبت نام کرده اند پرداخت نشود
محدودیت بانکها در عدم پرداخت وام های تکلیفی به دلیل کمبود منابع
حال از آنجایی که توجه به رشد جوانی جمعیت در اولویت سیاست های اجرایی دولت قرار گرفته و در کنار آن قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در کشور درحال اجراست، بنابراین بی توجهی در تامین منابع وام ازدواج و فرزندآوری مسئولان را زیر سئوال می برد که چرا شعار رشد جوانی جمعیت و تاکید بر فرزندآوری سر داده می شود ولی در پرداخت وام و تسهیلات تکلیفی نظارت و کنترلی بر سیستم بانکی به چشم نمی خورد، یا اینکه تصمیم گیری قاطعی برای حمایت از جوانان و تشویق و ترغیب آنها به سنت تشکیل خانواده همچنین ازدیاد فرزندان چون پرداخت به موقع وام های تکلیفی اتخاذ نمی شود.
طبق گفته نمایندگان مجلس، برای تامین اعتبار وام های تکلیفی چون وام ازدواج و فرزندآوری در بودجه سالجاری مبالغ مناسبی در نظر گرفته شد ولی بانک مرکزی تلاش کرد تا این میزان بودجه را کم کند، همین مسئله باعث شده است وامهای تکلیفی به دلیل کاهش اعتبارات با سرعت به مشمولانی که برای این نوع وامها ثبت نام کرده اند پرداخت نشود، موضوعی که بعضا بانک ها را با محدودیت منابع و افزایش متقاضی مواجه کرده است. این در حالی است که به گفته کارشناسان بانک مرکزی تا حدی مقصر بوده زیرا منابع و مصارف بانک ها در پرداخت وامهای تکلیفی، همخوانی چندانی با هم ندارند. به عبارتی منابع بانکی و تخصیص‌های بودجه‌ای، پاسخگوی نیاز گسترده مردم در این بخش نیست.
بانک مرکزی قصد دارد با شیوه ای جدید منابع وام ازدواج را تامین و دریافت این نوع وام را با رویکرد خاص تغییر دهد، تغییری که هر چند نباید گفت؛ مبلغ نقدی وام ازدواج به ذوجین تعلق نمی گیرد اما آنها به جای دریافت بخشی از پول نقد وام ازدواج از کارت رفاهی برای تهیه جهیزه استفاده می کنند
استفاده از کارت رفاهی برای تهیه جهیزه و خرید کالاهای ایرانی!
در این میان اکنون بانک مرکزی قصد دارد با شیوه ای جدید منابع وام ازدواج را تامین و دریافت وام ازدواج را با رویکرد خاص تغییر دهد. تغییری که هر چند نباید گفت؛ مبلغ نقدی وام ازدواج به زوجین تعلق نمی گیرد اما آنها به جای دریافت بخشی از پول نقد وام ازدواج از کارت رفاهی برای تهیه جهیزه استفاده می کنند. این اقدام بانک مرکزی که در راستای کاهش صف وام ازدواج بوده اخیرا از سوی رئیس کل بانک مرکزی اعلام شد تا طبق آن جوانان بتوانند از گزینه کارت رفاهی استفاده و به جای دریافت مبلغ نقدی وام ازدواج‌شان، با دریافت این کارت، نسبت به خرید جهیزیه کالاهای ایرانی اقدام کنند. به گفته فرزین رئیس کل بانک مرکزی، «درحال فکر روی این طرح هستیم و قرار است با مشورت مجلس در این زمینه به جمع بندی نهایی برسیم».
توجه به این موضوع در حالی است که طبق گزارش های موجود هم اکنون حدود ۵۵۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج و ۵۵۰ هزار نفر نیز در انتظار وام فرزندآوری هستند. همچنین پرونده ۳۰۰ هزار نفر دیگر از متقاضیان این دو نوع وام در حال حاضر وارد فاز عملیاتی شده و این افراد به شعب بانکی معرفی شده‌اند تا فرآیند دریافت تسهیلات خود را تکمیل کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای صفر شدن صف وام ازدواج و فرزند آوری، نظام بانکی به حدود ۳۶۰ همت منابع مالی نیاز دارد؛ این در حالی است که اعتبار مصوب سال ۱۴۰۴ برای پرداخت این تسهیلات تنها ۲۷۵ همت است که با احتساب مبلغ متوسط وامها، پاسخگوی تنها بخشی از متقاضیان خواهد بود.
با آنکه بانک مرکزی برای دسترسی آسان زوج هایی که در صف شلوغ دریافت وام هستند برنامه ریزی کرده و تصمیم گرفته است در ارایه وام ازدواج مشابه کارت رفاهی مبتنی بر اوراق گام که الان در یکی از بانکها در حال‌اجراست؛ در کنار گزینه نقدی، جوانان بتوانند از کارت رفاهی برای خرید کالای ایرانی با نرخ سود بسیار پایین اقدام کنند ولی از طرفی نیز اعلام کرده است؛ تسهیلاتی مانند ازدواج و فرزندآوری که به شبکه بانکی کشور تکلیف می‌شوند، بانکها نیز مکلف هستد اعطای تسهیلات را به خوبی انجام دهند.
وقتی بانک ها پول ندارند نمی توانند وام ازدواج و فزندآوری پرداخت کنند به همین دلیل است که یک زوج باید یکسال و حتی بیشتر صبر کند تا به این نوع وام برسد این در حالی است که بانک مرکزی نیز سیاست انقباضی را در پیش گرفته و همین مسئله باعث می شود که بانک ها همراهی لازم را با متقاضیان وام های تکلیفی نداشته باشند
کمبود منابع بانک ها در پی اجرای سیاست انقباضی بانک مرکزی
برزو حق شناس، پزوهشگر و کارشناس بازار در گفت و گو با خبرگزاری «بازار» راجع به تاخیر بانک ها در پرداخت وام های تکلیفی بخصوص ازدواج و فرزندآوری، اظهارداشت: بانک مرکزی و سیستم قانون گذار برای تامین منابع و پرداخت این نوع وامها با مشکلاتی روبه رو است که با وجود این مشکلات، نباید تاخیر در پرداخت وام های تکلیفی را به گردن بانک ها گذاشت زیرا بانک ها منابع زیادی ندارند که به متقاضیان وام ارایه کنند. این مسئله به دلیل آن است که بانک مرکزی و سیاست گذاران سیاستی را پیش گرفته اند که بانک ها ملزم به پرداخت وام شوند در حالی که بانک ها نیز با محدودیت منابع مواجه اند.
وی با بیان اینکه دولت و شرکت های آن بدهکار بانک ها هستند و در حالی که هنوز بدهی های خود را به بانک ها تسویه نکرده اند، به بانک ها فشار می آورند که تسهیلات تکلیفی اعطا کند، افزود: وقتی بانک ها پول ندارند نمی توانند وام ازدواج و فزندآوری پرداخت کنند به همین دلیل است که یک زوج باید یکسال و حتی بیشتر صبر کند تا به این نوع وام برسد این در حالی است که بانک مرکزی نیز سیاست انقباضی را در پیش گرفته و همین مسئله باعث می شود که بانک ها همراهی لازم را با متقاضیان وام های تکلیفی به دلیل عدم منابع لازم نداشته باشند.
