بازار، گروه استانها: نشر و کتاب، مطبوعات و چاپ بخش بزرگی از اقتصاد کشورمان را شامل می شود از تامین کاغذ تا صنعت چاپ و همچنین تبلیغات همگی بخشی از یک بازار عظیم هستند اما این بازار متاثر از عوامل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و … سال ها است که با تلاطم روبرو شده است.
صنفی که بیش از همه اصناف دیگر در تلاطم های ارزی و گرفتاری های اقتصادی، بار سنگینی را بر دوش خودشان حس می کنند زیرا فعالان عرصه فرهنگ و کتاب و هنر و … عقیده دارند که مانند دیگر اصناف نمی توانند به راحتی شغل شان را عوض و یا در رسته دیگری فعال باشند و این امر به مشکلات شان افزوده است.
عدم توانمندی در تغییر شغل
یک فرهنگی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه شاید اگر هزینه ساخت کابینت چوبی افزایش یابد و یک نجار به سراغ ام دی سازی برود یا اصلا کار خود را به در و پنجره و تزئینات تغییر دهد ولی یک کتاب فروش اگر مغازه خودش را ببندد باید چه کار کند؟ گفت: کار فرهنگی اولین و آخرین شغل شما است و لذا نه به لحاظ عدم مهارت بلکه به لحاظ فرهنگ حاکم بر این شغل ها، شما دیگر نمی توانید به راحتی هر کار دیگری را صورت دهید.
یک کارشناس: سیستم اقتصادی و برنامه ریزی، آموزشی و فرهنگی و تبلیغی ما اهمیت کتاب را نمی داند
محمد حسین کریمی با بیان اینکه کسی که دست به قلم می زند نمی تواند در بنگاه خانه ای با سود چندین درصدی بفروشد در نتیجه فروشنده و دلال و حتی تولید گر خوبی از یک کتابفروش در نمی آید، بیان کرد: نهایت یک فرهنگی بتواند به همان کارهای فرهنگی خودش بپردازد که امروز همه شان دستخوش تغییرات گسترده و متاسفانه زوال شده اند.
وی با بیان اینکه ما در همین استان سمنان کتابفروش هایی داریم که حتی عقیده دارند کتاب آموزشی هم نباید فروخت زیرا آن اصالت کتابفروشی را زیر سوال می برد، افزود: این افراد متاسفانه به جای اینکه دارایی ما باشند، روز به روز رو به زوال می روند و مغازه هایشان بسته می شود تعطیلی دو کتابفروشی در خیابان ایستگاه و پاساژ هخامنش شاهرود در همین چند سال اخیر نمونه همین امر بود.
جایگاه از دست رفته
از این فعال فرهنگی و اهل مطالعه درباره اینکه چه باید کرد می پرسیم و او می گوید: باید اقتصاد نشر و صنعت چاپ به جایگاه اصلی خودش برگردد که در این زمینه باید دو کار را صورت داد نخست اینکه دولت ها و مسئولان به لحاظ کاهش قیمت تمام شده چاپ کمک کنند و از طرف دیگر ناشران هم کیفیت کتابهای خود را بالا ببرند.
یک کتابفروش: بزرگترین محبت دولت ها در حق کتاب خوان ها این است که دست از سرشان بردارند
کریمی با اشاره به اینکه کاهش قیمت نشر به افزایش مشتری و خریدار کتاب کمک خواهد کرد زیرا بسیاری هستند که می خواهند کتاب هایی را بخرند و بخوانند اما پول آن را ندارند امروز یک مثنوی معنوی ساده ترین جلد و از یک چاپ معمولی ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد و این در توان هرکسی نیست، بیان کرد: در وهله دوم باید حمایت هایی از ناشران و کتابفروشان و … صورت داد تا بتواند سرپا بمانند.
دولت ها کمکی نمی کنند
یک کتابفروش که البته اکنون در بستر مجازی فعالیت دارد در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه بهترین کمک دولت ها کنار ایستادن و عدم دخالت در صنعت چاپ است، تاکید کرد: هر زمان دولت برای صنعت چاپ تصمیمی گرفت در زیر شش ماه همه چیز کن فیکن شد و یک رج دیوار بدبختی فعالان صنعت چاپ کشور بالاتر رفت.
او که ترجیح می دهد با نام کوچک خودش یعنی علی معرفی شود می افزاید: بزرگترین محبت دولت ها در حق کتاب خوان ها این است که دست از سرشان بردارند زیرا دخالت های دولتی جز ضرر هیچی برای این قشرو صنف نداشته است امروز گرانی کتاب سبب شده تا کتابفروش ها از هر کتاب یک جلد بیاورند و سه سال در مغازه هایشان همان یک جلد را هم نگه دارند و دست آخر هم ندانند که باید با آن چه کنند.
وی با اشاره به گرانی کتابطی سال های اخیر، می افزاید: سه سال قبل ۵۰ صفحه کتاب با ساده ترین جلد و طراحی ۱۶ هزار تومان قیمت داشت امروز ۷۰ هزار تومان قیمت تمام شده آن برای ناشر است و باید ۹۰ هزار تومان بفروشد تا بصرفد این چه بلایی است که بر سر اقتصاد نشر و کتاب کشورمان آمده است؟ آیا جز این است که این گرانی ها به سبب تصمیمات دولت ها گرفته بوده است؟ مگر مردم و کتابخوان ها و کتابدار ها و کتابفروش ها کتاب را گران کرده اند؟
محکوم به تعطیلی هستیم
یک کتابفروش که عقیده دارد با روند کنونی نهایتا پنج سال دیگر بتواند مغازه خود را باز نگه دارد، به خبرنگار بازار می گوید: اگر فقط درآمد میانگین من را از کتابفروشی بخواهید بدانید و نه لوازم التحریر، کاغذ کادو، دفتر و مداد و کاغذ و … حتی ماهی دو الی سه میلیون تومان هم نمی شود زیرا فروش کتاب به شدت کاهش یافته است.
صفایی با بیان اینکه بنده ماهی را شاهد بوده ام که فقط دو کتاب فروخته ام که یکی آلن دوباتن بود و یکی معروفی می توانید تمام دفاتر فروش من را حتی نگاه کنید این در حالی است که در یکی از پر رفت و آمد ترین معابر شهری هم هستم، تاکید کرد: من اگر کتاب ها را بیرون بریزم و مغازه را اجاره دهم امروز ۵۰۰ میلیون پیش و ۴۰ میلیون تومان اجاره خواهند داد و این یعنی هر ۳۰ روز درامد ۹۰ روز کتابفروشی ام را صاحب می شود لذا یک نفر به من بگوید که من چرا نباید این کار را کنم؟ مگر من زن و بچه ندارم؟ مگر زن و بچه من از هوا تغذیه می کنند؟
یک کتابفروش: ما در مغازهای ۱۲ میلیون تومان درآمد داریم که اگر آن را اجاره دهیم ۵۰ میلیون به ما میدهند
وی با بیان اینکه بدبختی ما این است که ما در مغازه ای ۱۲ میلیون تومان درآمد داریم که اجاره آن ۵۰ میلیون تومان است، افزود: این مشت نمونه خروار از همه ان چیزی است که تحت عنوان بازار نشر و کتابفروشی و … به آن اشاره داریم یک اقتصاد بسیار مشکل دار و مسئولانی که اصلا توان حل مسائل و مشکلات را ندارند.
فرهنگیها کوچکتر شدند!
این کتابفروش با بیان اینکه دولت ها در این دو دهه اخیر به خصوص از دولت احمدی نژاد به این سو کمر همت بستند تا مشاغل فرهنگی را نابود کنند، تاکید کرد: امروز سهم نشریات و کتاب و روزنامه و … از سبد خانوار کجا است؟ زمانی کتاب و فرهنگی ها در زوره اولویت های ۹ گانه خانواده ها بودند امروز اولویت چندم یک خانواده خرید کتاب است؟ مقصر این امر چیست؟ آیا جز دولت ها و آموزش و پرورش بی سواد پرور و مسئولان فرهنگی ما کس دیگر هم مقصر است؟
محسن صفایی که پدرش نیز کتابفروشی داشته است، می گوید: مشکل اینجا است که ما فروش درست و حسابی کتاب نداریم وگرنه کتاب های خوبی در کشورمان تولید شده است مردم امروز به واسطه مشکلات اقتصادی که دارند اصلا به کتاب و محصولات فرهنگی و … فکر هم نمی کنند چه برسد به اینکه بخواهند هزینه ای را برای کتاب خریدن داشته باشند در نتیجه تا وضعیت اقتصادی کشورمان درست نشود، این اتفاقات رخ نمی دهد.
وی با بیان اینکه امروز پیتزا فروشی ها مملو از آدم هستند و مشتری هایشان گاهی صف می ایستند و این یعنی علیرغم تمام مشکلات اقتصادی، هنوز فست فود ها در سبد خانوار قرار دارد و حتی اگر ۳۰ درصد دیگر هم گران شود باز هم استقبال وجود دارد، افزود: مشکل اینجا است که ما نتوانسته ایم کتاب را در این راستا نگه داریم چرا که اصلا سیستم اقتصادی و برنامه ریزی، آموزشی و فرهنگی و تبلیغی ما اهمیت کتاب را نمی داند و لذا نمی تواند تبیین هم کند مهمترین دلیل آن هم بی سوادی مدیران تصمیم ساز در عرصه فرهنگی طی دو دهه اخیر بوده است.