اکوتوریسم صنعت دیرپا و ناشناخته| بی مهری به ناجی اقتصاد ایران - افق اقتصادی

بازار؛ گروه استان ها: طبیعت مازندران با آبشارها، کوهساران، ییلاق های زیبا و دل انگیز، جنگل های رویایی، دریای خروشان و دلپذیر، موزه ها، بنادر و غیره ناجی صنعت گردشگری ایران در دوره های مختلف بوده است.
در روزگارانی که کرونا با اپیدمی منحوسش اقتصاد ایراون و جهان را تا قدمی ورشکستگی و تعطیلی کشانده بود، باز گردشگری و طبیعت زیبای ایران زمین و شمال ایران به عنوان ناجی اقتصاد وارد میدان شد و بار سنگینی این حوزه رابه دوش کشید تا به دوران سلامت رسد.
اکوتوریسم یا طبیعت گردی صنعت دیرپا اما نوشناخته ای است که قدمتش به دوران ازل و پیدایش زمین و آسمان برمی گردد و محصولات گردشگری نظیر منابع طبیعی و فضاهای بیرونی آن همواره ناجی اقتصاد و صنعت گردشگری بوده است.
اگرچه اکوتوریسم یا طبیعت گردی شاخه جدیدی از گردشگری به شمار می رود اما این صنعت در تحقق اقتصاد سبز نقش بسزایی دارد. به رغم جاذبه های فراوان مازندران در صنعت اکوتوریسم هنوز شناخت جامعی از این استعدادهای طبیعی برای توسعه گردشگری وجود ندارد.
به تاکید کارشناسان، گردشگری و طبیعت گردی به عنوان اقتصاد نوظهور در سال های اخیر روند روبه رشد و جهشی داشته است.

فعال حوزه گردشگری: جنگل های هیرکانی به عنوان آثار ثبت شده میراث طبیعی در جهان به شمار می رود و مردم مازندران توانسته اند این میراث طبیعی و منحصربفرد را که در همه جای جهانی از بین رفته است، را حفظ کنند

محمد اکبری فعال حوزه گردشگری در مازندردان با اظهار این که مازندران جاذبه های بی نظیری مانند جنگل های چندمیلیون ساله دارد، افزود: این جنگل های هیرکانی به عنوان آثار ثبت شده میراث طبیعی در جهان به شمار می رود و مردم مازندران توانسته اند این میراث طبیعی و منحصربفرد را که در همه جای جهانی از بین رفته است، را حفظ کنند.

وی در گفت وگو با خبرنگار بازار با اظهار این که هیچ شهری و استانی با صنعت به توسعه نخواهد رسید، گردشگری را ناجی اقتصاد بیان کرد و گفت: مازندران با طبیعت بی نظیر و بکر قطب مهم گردشگری به شمار می رود و باید به عنوان اقتصاد مهم و درجه اول استان محسوب شود زیرا در حل مشکل اشتغال تاثیر بسزایی دارد.
وی با بیان این که زیرساخت های گردشگری خوبی در استان ایجاد شده است، گفت: گردشگری مازندران به تنهایی می تواند باری از مشکلات استان بردارد و این استان را از درآمدهای عمومی کشور بی نیاز کند به شراط آن که نقشه راه مناسبی برای این بخش ترسیم شود.
رودخانه ها از مهمترین جاذبه های اکوتوریسم و منابع کسب درآمد به شمار می رود و بیش از هفت هزار کیلومتر رودخانه در مازندران جریان دارد که سرمایه گذاری روی آن می تواند، زیباترین مسیرهای گردشگری را در حاشیه این عرصه ها ایجاد کنند.

غفلت از اکوتوریسم رودخانه ای
در حال حاضر مازندران کمترین درآمد زایی را از گردشگری رودخانه ای و طبیعت گردی دارد در حالی که رودخانه های زیبایی نظیر هراز، تجن، بابلرود، ماشلک، چالوس، چشمه کیله و غیره در استان جریان دارد و در بسیاری از مواقع این رودخانه ها به جای موهبت با سیلاب های خانمان سوز، به بلایی فراروی استان مبدل می شوند.
به گفته صاحبنظران در حال حاضر رودخانه های مازندران با محدودیت جدی برای نقش آفرینی در توسعه اکوتوریسم روبرو هستند درحالی که باید از این ظرفیت با تمهیدات مناسب برای جذب بیشتر گردشگران استفاده شود.
هر ساله سالانه میلیون های مسافر به صورت انبوه به مازندران سفر می کند و درصد بالایی از آن ها نیز طبیعت رابرای سفر انتخاب می کنند و از این رو مدیریت مقاصد گردشگری در صنعت اکوتوریسم ضرورتی جتناب ناپذیر است.

فرید جواهرزاده رییس انجمن ملی طبیعت گردی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار بازار بر لزوم ایجاد پارک های ملی در ابعاد گسترده و سایت موزه های تفریحی در دل جنگل های هیرکانی را امری لازم برشمرد و گفت: این مساله کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
وی با اظهار این که معیشت بهره برداران هیرکانی باید مورد توجه قرار گیرد، افزود: وقتی شاهد بیکاری باشیم جنگل خواری به شکل عجیبی رشد خواهد کرد و تخریب جنگل ها نیز بیشتر می شود و اگر به فکر معیشت جامعه محلی باشیم به پایداری منطقه کمک می کند.

رییس انجمن ملی طبیعت گردی ایران: متاسفانه ظرفیت تحمل مقاصد گردشگری مورد توجه قرار نمی گیرد و در دهه های اخیر شاهد عدم تناسب بین تعداد گردشگران ورودی به یک منطقه و ظرفیت های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی آن منطقه مواجه هستیم

رییس انجمن ملی طبیعت گردی ایران، توسعه گردشگری انبوه را از جمله مشکلات برشمرد و گفت: متاسفانه ظرفیت تحمل مقاصد گردشگری مورد توجه قرار نمی گیرد و در دهه های اخیر شاهد عدم تناسب بین تعداد گردشگران ورودی به یک منطقه و ظرفیت های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی آن منطقه مواجه هستیم.
وی با بیان این که حوزه طبیعت گردی به صورت غیرمجاز، غیرحرفه ای و غیراستاندارد صورت می گیرد که دارای عوارض و تبعات فراوانی است، گفت: بخشی از این تبعات و پیامدها متوجه تخریب آثار و عرصه های طبیعی است.
وی ادامه داد: بخشی از مسائل به ساختارهای طبیعی و حفاظت از عرصه ها برمی گردد و اکنون پارادایم حفاظت محیط زیست به شکل جلوگیری از ورود انسان به عرصه ها و محیط زیست تبدیل شده است و باید این پارادایم را به حضور انسان در طبیعت و حفظ محیط زیست تغییر دهیم.
جواهرزاده تصریح کرد: قبلا سعی می شد با دیوارکشی از ورود به عرصه جلوگیری شود اما اکنون بایدد این نگاه را تغییر هیم زیرا مشکلاتی را برای معیشت جوامع محلی ایجاد می کند.
رئیس انجمن طبیعت گردی ایران یادآور شد: شیوه ورود به طبیعت و حفاظت از عرصه ها نیازمند قوانین جدید و هم افزایی بین دستگاه های مختلف نظیر میراث فرهنگی، سازمان جنگل ها و غیره ها است.

اکوتوریسم با اقتصاد مازندران پیوند خورده است
مهرداد خزایی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران – نوشهر جنگل هیرکانی و دریای کاسپین را از جاذبه های مهم استان بیان کرد و گفت: قدمت ۵۰ میلیون ساله جنگل هیرکانی با تنوع بالای زیستی و رشته کوه البرز اقلیم خاص و منحصر به فردی را در استان ایجاد کرده است.
وی با بیان این که طبیعت استان هنواره مورد توجه گردشگران و طبیعت گردان است، افزود: اکوتوریسم با گردشگری و اقتصاد استان پیوند خورده است و باید تلفیقی درست در این زمینه برنامه ریزی کنیم.
وی تصریح کرد: طبیعت گردی و اکوتوریسم بدون جنگل های هیرکانی و دریای کاسپین در مازندران معنا نمی دهد، گفت: جنگل های شمال به وسعت دو میلیون هکتاری و گونه ها خاص و ذخایر ژنتیکی و ارزشی نقش مهمی در رونق اکوتوریسم دارد و باید استفاده از این عرصه ها درست و علمی صورت گیرد.
سالانه میلیون ها مسافر برای بهره مندی از طبیعت به مازندران سفر می کنند.