گرگان- بانوان کارآفرین معتقدند علی رغم وجود مشکلات بسیار پیش روی فعالیت اقتصادی بانوان، با استمرار و کسب دانش تخصصی در حوزه کاری می توان از پس مشکلات برآمد.
بازار؛ گروه استان ها: فضای اقتصادی عصر حاضر بخصوص در بخش تولید و تجارت خارجی محدودیت ها را برای بانوان کنار زده و زنان کارآفرین به عنوان یک عضو کلیدی در رشد اقتصادی شناخته می شوند.
در کشور ما نیز بانوان هم مسیر توسعه اقتصاد هستند و با کارآفرینی و کمک به تجارت، فضای اقتصادی را متحول کرده اند با این حال همچنان مشکلاتی پیش روی آن هاست که برای رفع آن باید تلاش های بیشتری شود.
خبرنگار بازار برای آشنایی با وضعیت زنان کارآفرین در کشور و به ویژه استان گلستان با یکی از بانوان کارآفرین و فعال کشور به گفتوگو نشست. «فرشته سلیمانی» رئیس دفتر نمایندگی انجمن ملی زنان کارآفرین گلستان، دبیر بازنشسته و مدیر عامل سابق خانه هزار دستان است.
سلیمانی سال ها مدیریت موسسه فرهنگی هنری نماکارنگ را برعهده داشته و همچنین موسسه آموزشگاه فنی حرفه ای و کاردانش و یک مرکز علمی کاربردی در تهران بوده است. او پس از دوران بازنشستگی و مهاجرت به گرگان اقدام به راه اندازی چهار مجموعه دیگر کرد که بزرگترین آن خانه صنایع دستی هزار دستان نام دارد. مشروح گفتگو را در ادامه می خوانید.
* درباره «خانه هزاردستان» توضیح دهید.
زمانی که برای زندگی به گرگان مهاجرت کردم متوجه شدم هنرمندان زیادی در گوشه و کنار خیابان هنرهای خود مانند سیاه دوزی، بخارادوزی و غیره را به فروش می رساندند، از این موضوع بسیار ناراحت شدم. فرق یک هنرمند که هنری اصیل را ماندگار می کند با یک پزشک چیست؟ به این فکر افتادم که یک چتر حمایتی برای کارآفرینان و هنرمندان زن استان گلستان تشکیل دهم و بدین ترتیب خانه هزاردستان در سال ۱۳۹۶ تشکیل شد.
با اینکه تبلیغ خاصی انجام ندادیم اما هنرمندان از خانه هزاردستان استقبال خوبی کردند و علاوه بر برپایی نمایشگاه ثابت و ماهانه، جشنواره هایی در سطح ملی هم برگزار میشد.
خانه صنایع دستی برای ما و برای هنرمندان مکان بسیار خوبی بود زیرا بدون تبلیغات محیطی با استقبال خوبی مواجه شد. با افزایش چند برابری اجاره مکان متاسفانه از روی ناچاری به فعالیت خانه صنایع دستی هزاردستان پایان دادیم.
* انجمن ملی زنان کارآفرین چه نقشی در توسعه فعالیت زنان بازرگان و کارآفرین داشته است؟
دفتر انجمن ملی زنان کارآفرین از سال ۱۳۸۳ با مجوز استانداری تهران شروع به کار کرد و این انجمن در حال حاضر چندین شعبه در استان های کرمانشاه، گیلان و گلستان دارد و به زودی نمایندگی آن در استان زنجان هم تاسیس خواهد شد.
فعالیت ما در راستای توانمند سازی زنان، همگن و هم صنف کردن، همچنین ارتقای زنان به لحاظ حرفه ای و شبکه سازی است. چرا که در یک شبکه و تیم افراد در جریان مشکلات یکدیگر قرار می گیرند و می توانند یاری رسان هم باشند، همچنین این شبکه و تیم در راستای توانمند سازی زنان حرفه ای و نیمه حرفه ای تلاش می کند.
در این انجمن نیازهای بانوان کارآفرین احصا و مرتفع شده و همچنین آموزش در حوزه های مختلف برای آنان برگزار می شود. چنانچه بانوان با مشکلات مالیاتی، چالش حقوقی و یا مدیریت منابع انسانی مواجه باشند، بر اساس تشخیص هیئت مدیره و بر اساس نیازهای بانوان برای برگزاری کارگاه اقدام می شود.
از طرفی این انجمن که یک شبکه ایرانی و ملی است در تمام استان ها، دانشگاه ها و سازمان هایی که دغدغه ارتقا و توانمندی زنان را دارند توافق نامه منعقد می کند.
توافق نامه توانمندسازی زنان کارآفرین و بانوانی که به این بخش علاقه مند بودند سال ۹۶ در گرگان به امضا رسید و این انجمن به مدت یک هفته مشکلات بومی را بررسی و پس از تشخیص نیازهای جامعه هدف، اقدام به برگزاری انواع کارگاه ها کرد.
بانوان کارآفرین هر استان چالش های مخصوص به خود را دارند و ما برای حل این چالش ها از اساتید متخصص دعوت می کنیم و همچنین فرم های نیازسنجی و ارزیابی به این افراد تحویل و بازخورد در مجلات داخلی ارائه می شود.
زمانی که یک بانو در کاری که انجام داده موفق می شود همه از او حمایت می کنند اما زمانی که به چالش بر می خورد متوجه می شود که دانش و حضور در نظام و حلقه سیاست گذاری های اقتصادی بسیار اهمیت دارد
* زنان بازرگان و کارآفرین در ایران با چه چالش هایی مواجه هستند؟
برای بانوان چالش های بسیار زیادی وجود دارد و معتقدم اگر چالش آقایان در این زمینه ۱۰ درصد باشد خانم ها ۹۰ درصد با چالش مواجه هستند اما پیگیری، تداوم و امید در زنان موجب می شود تقریبا به آن برابری برسند.
به عنوان مثال زمانی که قصد راه اندازی موسسه فرهنگی هنری داشته باشید در مسیر دریافت مجوز بین مرد و زن تفاوتی وجود ندارد و مهم استمرار و پیگیری فرد است، در واقع در مطالبه گری جنسیت مهم نیست اما زمانی که بانوان کار خود را راه اندازی می کنند در روند ماندگاری و تداوم به چالش های عظیمی بر می خورند. یعنی وقتی به نقطه مطلوب می رسند و می درخشند هزار چالش رو به روی آنها قرار می گیرد که چنانچه ارتباطات موثر و مفید، سرمایه، پشتوانه و مهمتر از همه دانش، مدیریت منابع انسانی و مدیریت پروژه به شکل فنی و استاندارد و به روز نداشته باشند بدون شک پسرفت خواهند کرد.
زمانی که یک بانو در کاری که انجام داده موفق می شود همه از او حمایت می کنند اما زمانی که به چالش بر می خورد متوجه می شود که دانش و حضور در نظام و حلقه سیاست گذاری های اقتصادی بسیار اهمیت دارد و اینجا تفاوت زن و مرد مشخص می شود.
شاید عمر فعالیت جدی بانوان در سراسر جهان به حدود ۱۰۰ سال و در ایران به حدود ۵۰ سال برسد و اکنون هم در جایگاه های مختلف مانند مجلس، بین رئیس جمهورها و زنان ثروتمند از نظر کمیتی مستضعف هستند.
طی ۱۰۰ سال گذشته بانوان وارد میدان اقتصاد و سیاست، عضو شورای شهر شدند، صادرات و واردات انجام دادند و دانشگاه تاسیس کردند که این توانمندی نشانه های خوبی محسوب می شوند اما به دلیل اینکه بانوان رزومه زمانی کمی دارند موفقیت آنها نیز به نسبت کمتر است. این قشر باید صد برابر یک مرد کار کنند و برای ماندگاری تلاش بیشتری داشته باشند.
* زنان کارآفرین یا بازرگان چقدر در مجامع اقتصادی کشور پذیرفته اند؟
پذیرش به لحاظ فرهنگی در این مجامع وجود دارد اما جدیت و توان فرد بسیار مهم است، چه دانش و مهارتی دارد، اصلا تیم سازی کرده یا خیر؟ متاسفانه ما ایرانی ها به خصوص برخی از بانوان تکرو هستیم، کار تیمی را از بچگی یاد نگرفته ایم و تا به مشکلی برخورد می کنیم تقصیر را به گردن سازمان ها و دیگران می اندازیم اما اصل موضوع این است که تیم سازی مناسبی انجام نشده و زیربنای کار ایراد دارد. داشتن دانش فنی، فرهنگی و محیطی نسبت به سوژه کار خود، موضوع مهمی است که متاسفانه از آن بی بهره هستیم و این عوامل مانع از رشد ما می شود.
از طرفی متاسفانه متولیان امر از اتاق بازرگانی گرفته و حتی وزارت فرهنگ و ارشاد، اداره مالیات وهر سازمانی که می خواهد مجوزی صادر کند در ابتدا آموزشی به متقاضیان ارائه نمی کند. به عنوان مثال برای مجوز موسسه فرهنگی و هنری به جز صلاحیت عمومی پروسه ای ساده طی می شود اما آیا متقاضی به اندازه کافی آگاهی در این زمینه دارد؟ اگر فردی بخواهد در اقیانوس صادرات شنا کند باید ببیند شناگر یک حوض کوچک است یا شناگر دریا؛ اتاق بازرگانی باید دوره ای برای آموزش صارات برگزار کند تا صادر کننده چند محصول خود را به کشورهای همسسایه صادر کند. صرفا داشتن مدرک تحصیلی مرتبط در این زمینه کافی نیست و در هر زمانی آموزش و توانایی مربوط به خودش را می طلبد.
زنان در هر جا، هر مکان و شغلی که هستند حتی زنان خانه دار، باید به زندگی خود کیفیت بخشی کنند. حتی اگر هیچ کاری هم انجام ندهند باید به دنبال معنای زندگی باشند
* بین زنان فعال اقتصادی و بازرگان در ایران و سایر کشورها تفاوتی وجود دارد؟
تربیت زنان کارآفرین در هر کشوری وابسته به فرهنگ و زیرساخت آن کشور است، در سایر کشورها فعالیت ها بر اساس نیازسنجی انجام می شود و اگر نیازی وجود داشت یک محصول یا کالا توسط تولیدکنندگان تولید می شود اما در ایران تولید بدون نیازسنجی سیستماتیک انجام شده و در نهایت روی دست تولید کننده باقی می ماند اما در سایر کشورها سازمان ها به صورت شبکه ای فعالیت می کنند و نیاز بازار در سازمان ثبت می شود تا این قشر متضرر نشود. در واقع منقطع کار کردن و یکپارچه نبودن سازمان ها این مشکلات را ایجاد می کند.
* چه توصیه ای به زنان کارآفرین دارید؟
زنان در هر جا، هر مکان و شغلی که هستند حتی زنان خانه دار، باید به زندگی خود کیفیت بخشی کنند. حتی اگر هیچ کاری هم انجام ندهند باید به دنبال معنای زندگی باشند.
درصد افسردگی در زنان بیش از مردان است زیرا مردان برای زندگی و کار معنا و هدف دارند اما برای بسیاری از زنان خانه دار این گونه نیست، تکرار مکررات موجب افسردگی می شود، ما زنان باید یکنواختگی را از بین ببریم و برای خرسندی در زندگی معنا بخشی کنیم.