نشست انقلاب صنعتی چهارم؛ از روایت تا تجربه برگزار شد - افق اقتصادی

به گزارش بازار، در ابتدای این برنامه فرهنگ فصیحی، انقلاب صنعت چهارم را تحولی در سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی، مبتنی بر فناوری دانست که در حال دگرگون کردن سریع صنایع در دنیاست و افزود: مواجهه اصولی شرکت‌ها با انقلاب صنعتی چهارم و بهره‌مندی از مزایای آن و همراه شدن با این موج، نیازمند آمادگی جدی است، ضمن انکه هر یک از بخش‌های اقتصادی کشور، با توجه به کاربرد انقلاب صنعتی چهارم و همچنین با توجه به سطح بلوغ شرکت‌ها، برای رویارویی با این تحول نیازمند حرکت‌های خاص آن بخش و صنعت است.
رئیس مدرسه کسب‌وکار تکاپو اظهار کرد: از این رو، مدرسه تکاپو، انقلاب صنعتی چهارم را مد نظر قرار داده است و در این راستا با مشارکت اتاق بازرگانی تهران خدمات آموزشی و پژوهشی را تعریف کرده است.
او، برگزاری دو دوره آموزشی و تور بازدید از صنایع پیشرفته آلمان را از جمله برنامه‌های اجرایی این مدرسه دانست و یادآور شد: برگزاری کنفرانس بین‌المللی تاب‌آوری، رقابت‌پذیری و انقلاب صنعتی چهارم از دیگر اقدامات ما بوده است و در سال جاری به دلیل تغییرات اتاق بازرگانی این کنفرانس برگزار نشد.
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر اضافه کرد: ما در حال برگزاری دومین دوره این کنفرانس در محورهای تحول دیجیتال، آینده‌پژوهی و هوشمندسازی هستیم.
لزوم پیاده‌سازی تحول دیجیتال در صنایع در ادامه این برنامه، علیرضا کلاهی با اشاره به اثرات انقلاب صنعتی چهارم، تاکید کرد: این روند به‌ویژه بر ابعاد مدیریتی اعم از رهبری تا حاکمیت، استراتژیک، صنایع اساسی، هوشمندسازی، پایداری و رقابت‌پذیری اثرگذار است.
رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران، این اثرات انقلاب صنعتی را ناشی از تغییر فناوری دانست و اظهار کرد: وقتی صحبت از انقلاب چهارم صنعتی می‌شود، منظور تنها فناوری‌های مربوط به ربات‌ها و هوش مصنوعی نیست، بلکه تحول دیجیتال را نیز شامل می‌شود.
او با بیان اینکه هیچ کدام از صنایع کشور در لبه نوآوری حرکت نمی‌کنند، یادآور شد: کارهایی که تاکنون در صنایع برای تحول دیجیتال شده، بیشتر مدل‌هایی است که با مدل‌های کسب و کار ایران سازگاری دارند. از آنجاکه، مواد اولیه کلید اصلی فعالیت در صنعت است، در تجربه‌ای که در صنعت کابل‌سازی به عنوان یکی از صنایع هزینه داشتیم، اقداماتی را اجرایی کردیم و توانستیم امسال جزء صنایع زیان‌ده نباشیم.
کلاهی با اشاره به فرایند کاهش هزینه‌ها و ارتقای بهره‌وری در یکی از صنایع کابل‌سازی از طریق تحولات دیجیتال، خاطر نشان کرد: برخی‌ها اعتراض می‌کنند مطرح کردن موضوعاتی چون تحول دیجیتال در ایران زود است، ولی من معتقدم اتفاقا این موضوع در ایران پاسخگو است. این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، یکپارچه‌سازی سیستم‌های تولید، ایجاد بیگ دیتا از دستگاه‌ها و اپراتورها و امکان پایش خط در لحظه را از اهداف تحول دیجیتال ذکر کرد و یادآور شد: ولی ما برای اجرای آن با چالش‌هایی چون نبود زیر ساخت‌های مناسب و عدم امکان ایجاد ارتباط صحیح سازمان‌ها با محیط بیرونی توسعه یافته مواجه هستیم.
عباس احمدی از دیگر سخنرانان این همایش بود که به موضوع داستان آینده انقلاب صنعتی چهارم پرداخته و گفت: استیو جابز در یک سخنرانی به داستان زندگی خود اشاره کرده و گفته «زندگی ما متصل کردن نقاط به یکدیگر است.» و به غایت زندگی ما چنین چیزی است. به همین ترتیب، انقلاب صنعتی چهارم نیز نقاط عطفی دارد که اولین آن پیدایش هوش مصنوعی است.
رئیس دانشکده مهندسی صنایع و سیستم های مدیریت دانشگاه امیر کبیر، با بیان اینکه، پیدایش هوش مصنوعی مراحلی دارد گفت: در سال ۱۹۸۴ استاد دانشگاه MIT نوبرت دنیر به معرفی سایبرنتیک، علم کنترل و ارتباط پرداخت و در سال ۱۹۵۰ کتاب Humans Use Of Human Beings را منتشر کرد. آلن تورینگ استاد دانشگاه منچستر که به عنوان بنیانگذار علوم کامپیوتر شناخته می‌شود در سال ۱۹۵۰ مقاله Computing Machinery And Intelligence را منتشر کرد.
این استاد دانشگاه صنعتی امیر کبیر در ادامه به «جان مکارتی» استاد دانشگاه استنفورد اشاره کرد که از پایه‌گذاران هوش مصنوعی در سال ۱۹۵۶ بود و از ای آی (AI) به مثابه توانایی ماشین‌ها و سیستم‌ها برای فکر و عمل مانند انسان نام برد. اینجا بود که داستان هوش مصنوعی شروع و پایه شبکه‌های عصبی مصنوعی بنیانگذاری شد.
احمدی در ادامه با اشاره به گوگل که در سال ۲۰۱۷، از مبدل ها (Transformers) رونمایی کرد، گفت: در سال ۲۰۱۸ نیز شرکت اپن ای آی (Open AI) نسخه اولیه (Generative Pretrained Transformer) GPT را رونمایی کرد که براساس مدل‌های زبانی بزرگ LLMS شکل گرفته بودند. با تمام این پیشرفت‌ها، استفان هاوکینگ در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که هوش مصنوعی ممکن است بدترین اتفاق در تاریخ تمدن بشر باشد.
داستان سلامت در سایه انقلاب صنعتی چهارم نریمان صدری نیز در این همایش به داستان سلامت در سایه انقلاب صنعتی چهارم پرداخت و گفت: بیوتکنولوژی و توسعه‌ای که در این صنعت اتفاق می‌افتد، باعث می‌شود در آینده طول عمر طولانی‌تری داشته باشیم. به عنوان مثال از هر دو فرد زیر ۵۰ سال حاضر در این همایش، یک نفر قطعاً ۱۰۰ سالگی را خواهد دید. باید دید که انسان با این طول عمر بالا چه می‌کند!؟ مدیرعامل شرکت درمان آرا، در ادامه به موضوع انسان بودن در سایه انقلاب صنعتی چهارم پرداخته و آثار بیوتکنولوژی در انقلاب صنعتی را به شکل زیر عنوان کرد: ۱-درک ما از انسان ۲-یکپارچه‌سازی تکنولوژی‌های دیجیتال با بافت‌های بیوتکنولوژیک ۳-افزایش طول عمر انسان ۴-بهبود سلامت فیزیکی و روانی انسان ۵-نابرابری‌های بیشتر بین انسان‌ها
رئیس هیات مدیره اتاق ایران و اتریش در ادامه صحبت‌هایش اذعان داشت: در دنیای کنونی، ربات «داوینچی» به عنوان دستیار جراح در بسیاری مناطق استفاده می‌شود. بسیاری از بافت‌ها در مرکز «رویان» بازسازی می‌شوند و خیلی از بیماران سوختگی از این خدمات برای جایگزینی بافت‌های سوخته بهره می‌برند. از سوی دیگر، پزشکی به این سمت حرکت می‌کند که برای هر فرد نسخه خاص و منحصر به فرد خود او را تجویز کنند.
او افزود: از دیگر کاربردهای بیوتکنولوژی می‌توان به مراقبت سلامت و پزشکی دقیق اشاره کرد. در دنیای کنونی تجویز داروی کلی برای یک بیماری مشخص، سنتی محسوب می‌شود؛ چرا که در حال حاضر برای هر بیمار نسخه مشخص بدن او در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، زمانی برای سوزش سر دل برای همه یک دارو تجویز می‌شد، بدون توجه به این موضوع که علت ریشه‌ای آن در این افراد متفاوت است و بنابراین برای برخی اصولاً این دارو پاسخگو نیست.
صدری با اشاره به کاربردهای بیوتکنولوژی در تولیدات کشاورزی، گفت: ۵۰ سال قبل تعداد گرسنگان چندین برابر حال حاضر بود. فرآورده‌های اصلاح شده توانسته شکم میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان سیر کند، چون کشاورزی سنتی قدرت زایش کمی داشته و پاسخگوی نیازهای جمعیتی نبود.
او افزود: این تکنولوژی بود که باعث شد، برداشت محصول افزایش یابد و انسان‌های بیشتری سیر شوند. فرآورده‌ای همچون گوشت مصنوعی در حال حاضر وارد چرخه غذایی شده و سرو می‌شود. صدری در پایان صحبت‌هایش به بحث باید و نبایدهای پیشرفت در بیوتکنولوژی پرداخته و عنوان کرد باید قوانینی فراگیر در این زمینه وجود داشته باشد.
مصطفی زمانیان نیز در این همایش به ایراد سخنرانی پرداخته و گفت: سال‌هاست که موضوع مورد بحث من مساله اصلاح ساختار حکمرانی بوده است و تصورم بر این بود که با اصلاح برنامه‌ها می‌توان ساختار و اداره کشور را اصلاح کرد، ولی مشاهده کردم که ۵۰ درصد از آب تصفیه شده از طریق لوله‌های انتقال آب به منازل به دلیل فرسودگی در کف شهر به هدر می‌روند. رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری ادامه داد: از این رو به این نتیجه رسیدم که ساختارها باید اصلاح شود و از سال ۹۵ به مفهوم رکن سوم حکمرانی رسیدم. حکمرانی دارای ۳ رکن بخش خصوصی، دولت و اجتماع است و تا بخش اجتماع را فعال نکنیم، چرخه حکمرانی ناکارآمد خواهد بود.
او با بیان اینکه تاکنون ۳ انقلاب صنعتی را پشت سر گذاشته‌ایم، یادآور شد: امروز در شرایطی تحولات جهانی را دنبال می‌کنیم که جهان، انقلاب صنعتی چهارم را تجربه می‌کند و با مفاهیمی چون اینترنت اشیاء، بیگ دیتا و فضای مجازی دست و پنجه نرم می‌کند.
زمانیان خاطر نشان کرد: ما هر چه به سمت صنعتی شدن پیش می‌رویم، با مسائلی چون محیط زیست و شخصی‌سازی و سفارشی‌سازی بیشتر مواجه می‌شویم و در انقلاب صنعتی چهارم از کار با ماشین و اتوماسیون کردن ابزارها به سمت فردی‌گرایی به پیش می‌رویم.
او با اشاره به مفهوم نوآوری اجتماعی در این انقلاب، افزود: شاخص‌های این مفهوم مواردی چون تفکر سیستمی، یادگیری و سازگاری، پایداری و تاب‌آوری است. از نمونه‌های این نوآوری‌های اجتماعی می‌توان به مواردی چون جایگزین شدن اوراق قرضه اثربخشی اجتماعی به طرح‌های خیریه و داوطلبانه و تامین مالی جمعی و پلتفرم‌های دیجیتالی اشاره کرد.