گرگان- فعالان حوزه صادرات بر این باورند که بازارهای صادراتی پیچیده اما قابل حل هستند و معتقدند اگر نگاه صادراتی در بنگاه ها حکم فرما نشود، اقتصاد با هزینه بیشتری گردانده می شود.
بازار؛ گروه استان ها: کشور ایران در سال های اخیر رشد فزاینده ای در کیفیت مصالح ساختمانی داشته است که این کیفیت می تواند زمینه ساز صادرات محصولات و خدمات فنی و مهندسی در این حوزه باشد.
کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشور ها بازار خوبی برای صادرات صنعت ساختمان ایران دارند اما علی رغم زبان زد بودن مصالح ساختمانی ایران در دنیا تا کنون نتوانسته ایم عملکرد مطلوبی در حوزه صادرات داشته باشیم. قطعا با همراهی دولت و مشارکت همه انجمن های صنعت ساختمان شاهد ارز آوری بیشتری نسبت به نفت از طریق این صنعت خواهیم بود.
برای بررسی بیشتر ابعاد این صنعت و آشنایی با باید ها و نباید های بازارهای صادراتی گفت و گویی را با «فرشید فرزانگان»، بازرگان و رئیس سابق اتاق ایران و امارات ترتیب دادیم. وی معتقد است بهره گیری از تجارب افراد با سابقه بازرگانی می تواند تا حدود زیادی حلال بخش مشکلات مربوط به صادرات مصالح ساختمانی باشد. مشروح این گفت و گو را در ادامه می خوانید.
* چالش های حوزه صادرات مصالح ساختمانی چیست؟
در گذشته کیفیت مصالح ساختمانی در ایران ضعیف بود و به مرور نواقص برطرف شد اما هنوز نقص هایی وجود دارد که مربوط به دانش نبوده و به قوانین وارداتی مرتبط است، به عنوان مثال برای ساخت شیرآلات آلمانی و غیره اگر برای واردات کارتریج سختگیری شود، در نهایت کیفیت جنس صادراتی با اختلال مواجه می شود.
تولید کنندگان و صادرکنندگان موفقی در کشور فعالیت می کنند که به واسطه نگاه ارزشمندی که به صادرات دارند در سعی و خطای بازار های صادراتی توانمند هستند
اگر همراهی قوانین و مقررات، تنظیم ثبت سفارش و دریافت کالا حاصل شود مشکل خاصی ایجاد نخواهد شد، به واسطه تنوع مصالح ساختمانی تولیدات نیز از نظر کیفی متفاوت هستند و می توانند کیفیت بالاتری هم داشته باشند.
* نظر شما درباره وضعیت تولیدکنندگان مصالح ساختمانی چیست و چه پیشنهادی برای آنها دارید؟
تولید کنندگان و صادرکنندگان موفقی در کشور فعالیت می کنند که به واسطه نگاه ارزشمندی که به صادرات دارند در سعی و خطای بازار های صادراتی توانمند هستند، موفق عمل کرده اند و می توانند با مشورت، عملکرد بهتری داشته باشند. بازارهای صادراتی به خصوص در کشور امارات بسیار پرهزینه هستند و چنانچه از نظر درآمد و هزینه تامین نشوند در دراز مدت دچار چالش جدی خواهند شد. پیشنهاد می کنم برای به حداقل رساندن سعی و خطا در بازارهای جهانی با افراد مجرب در این زمینه مشورت شود.
* از قوانین صادراتی کشور امارات بگویید.
اگر شما یک شرکت اماراتی ثبت کرده و کالایی را بر حسب فعالیت خود با همان مجوز ثبت کنید، این کالا برای شرکت اماراتی به صورت انحصاری قلمداد می شود. یعنی اگر شرکت تولیدکننده محصول را در اختیار یک شرکت پخش قرار دهد، ممکن است خود شرکت تولیدکننده در توزیع کالا با محدودیت هایی مواجه شود. برخی از مجوزهای این صنعت از نوع محدودکننده نیست اما برخی مجوزهای غذا و دارو وقتی برای شرکتی ثبت می شود، چنانچه این روحیه تعامل در آن شرکت وجود نداشته باشد، ممکن است اختلاف پیش بیاید و این بخشی از قوانین است.
* تولید کنندگان چگونه می توانند در صادرات موفق عمل کنند؟
برخی شرکت های تولیدکننده به دنبال کمترین ریسک و بیشترین بازدهی هستند، این نگاه به بازار صادراتی که تمام ریسک ها را به واسطه، دلال یا به یک شرکت بازرگانی موفق منتقل کنیم، جواب نخواهد داد زیرا شرکت بازرگانی تمام ریسک ها را قبول نکرده و برای تعامل می آید.
برخی شرکت های بازرگانی به شرکت تولید کننده مشاوره می دهند تا با تیمی که استخدام می کنند توانایی صادرات داشته باشند.
در روش دیگر اگر یک بازرگان شاخص در کنار تولیدکننده قرار گیرد و تمام همکاری های لازم را هم داشته باشد، اصولا ادامه کار میسر می شود.
عموما شرکت های بازرگانی بیم دارند که مبادا پس از تسهیل صادرات، تولید کننده به بهره برداری برسد و آنها صرفا به عنوان تسهیل گر این مسیر تلقی شوند.
تعاملات، ما را به راهی می رساند که این راه وجود دارد و جواب می دهد، شرکت های تولید کننده که بخش بازرگانی دارند این کار را با هزینه سنگین انجام می دهند.
رخ بازار ایران با سایر کشورها متفاوت است، یک واحد تولیدی نباید سریع تصمیم بگیرد. فرآیند بازارسنجی، تدوین استراتژی نوع ورود به بازار و سایر موارد که از نظر اقتصادی سبب عملکرد بهینه می شود، در بخش عمده ای از تولیدکنندگان وجود ندارد. تولیدکننده بایستی از افراد بازرگان در تیم خود استفاده کند و مشورت بگیرد.
اگر نگاه صادراتی در بنگاه ها حکم فرما نشود اقتصاد با هزینه بیشتری گردانده می شود
به عنوان مثال؛ من به عنوان ایرانی که رقیب هندی و چینی دارم و تولید شیرآلات انجام می دهم با چه کسی باید صحبت کنم؟ و مشتری هدف در کجا قرار دارد؟ مشاوره درست سبب می شود تولید کننده در مسیر خسته نشود.
در حوزه صنعت ساختمان با تعامل و توانمند سازی می توانیم به هم کمک کنیم. بازارهای صادراتی پیچیده اما قابل حل هستند. بزرگترین بازار مصرف مصالح ساختمانی منطقه در سال های آینده کشور عربستان خواهد بود.
فرهنگ مشارکت و همدلی باید بیشتر شود زیرا همه چیز را همه نمی دانند زیرا بخشی از مسائل مربوط به تولید و همچنین بخشی مربوط به بازرگانی است. اینکه شرکت تولیدکننده پوسته اماراتی داشته باشد و کار بازرگانی خود را انجام و نیاز بازار را بسنجد یک حُسن محسوب می شود.
* کار صادرات را از کجا می توان آغاز کرد؟
کار صادرات را باید از کم شروع کرد. سودده بودن نسبت به بازار ایران قابل بحث است زیرا هزینه های صادراتی بسیار زیاد است.
بازار در برخی مواقع دچار رکود شده و ممکن است کاهش قدرت خرید را هم تجربه کند. اگر نگاه صادراتی در بنگاه ها حکم فرما نشود اقتصاد با هزینه بیشتری گردانده می شود.
شرکت ها باید درآمد ارزی داشته باشند و با توجه به افت ریال، این درآمد یک مزیت محسوب می شود چرا که شرکت های تولیدکننده ایرانی قدرت تامین منطقه را دارند و حیف است که از این ظرفیت استفاده نشود.
* توصیه شما به تولیدکنندگان چیست؟
بازار صادراتی را به عنوان یک راهبرد استراتژیک حساس و نقطه حیاتی بدانند. این بازار نیازمند علم و تجربه است و به واسطه اینکه یک کار صنفی به حساب می آید باید به صورت مشارکتی انجام شود.
موفقیت هر ایرانی در خارج از کشور علاوه بر اینکه موجب حفظ اشتغال و بازگشت ارز می شود، موجب ارتقا هویت کشور ایران که در این سال ها آسیب دیده، خواهد شد.
