هیفاء پردل؛ بازار: با توجه به مشکلات اقتصادی که این روزها بسیاری از خانواده‌ها با آن دست به گریبان هستند و از سویی چالش‌هایی که برای ایجاد یک کسب و کار وجود دارد به نظر راه‌اندازی بازارچه‌هایی در مناطقی از شهر ایده مطلوبی است در حالی که دست اندرکاران مشاغل خانگی و صنایع خرد مدت‌ها است که چشم انتظار چنین بازارچه‌هایی هستند.
بازارچه‌های محلی به نام «ریحانه» به عنوان محرکی برای بهبود کسب و کار و حمایت از مشاغل خانگی و همچنین با هدف حمایت از تولیدکنندگان کوچک و متوسط و نیز فروشندگان کم سرمایه توسط مدیریت شهری قم و با همکاری دیگر دستگاه‌های اجرایی قرار است راه‌اندازی شود.
بازارچه دائمی نیاز مشاغل خانگی
این بازارچه‌ها می‌تواند محرکی برای اقتصاد زنان خودسرپرستی که در حوزه‌های مختلف مشاغل خانگی فعالیت دارند باشد و برای بالا بردن وضعیت اقتصادی آنها و حتی اقتصاد شهر قم و مناطق هشت گانه آن باشد. بخش مهم این چرخه حمایتی، تأمین بازار فروش است که با برپایی بازارچه دائمی و فصلی، این مسئله برای کارآفرینان، هنرمندان صنایع دستی، فعالان مشاغل خانگی و زنان سرپرست خانوار حل خواهد شد.
مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری قم: بازارچه‌هایی به نام «ریحانه» در محلات مختلف شهر قم ایجاد شده است
لیلا اسماعیلی زاده که بعد از فوت همسرش به حوزه صنایع دستی روی آورده تا اقتصاد خانواده را بچرخاند در ارتباط با مشکلات کسب و کار خود به خبرنگار بازار می‌گوید: در زمان شیوع کرونا و همچنین با توجه به محدودیت های ایجاد شده در اینترنت کسب و کار من با مشکلاتی روبرو شده و توانایی اجاره مکانی برای فروش ندارم از سویی مواد اولیه رشته زیورآلات هم بالا است لذا ایجاد بازارچه‌هایی برای بانوانی مانند من که اقتصاد خانواده بر دوش آنها است بسیار مهم است. وجود بازارچه‌های دائمی در هسته مرکزی شهری مانند قم که در طول سال گردشگران داخلی و خارجی دارد حتی برای اقتصاد شهر قم هم تأثیر مثبتی به همراه دارد.
تسهیلات برای مشاغل خانگی
محمدرضا بیطرفان که در زمینه انگشتر فعالیت دارد به دلیل این که اجاره مغازه او بالا رفته در خانه کسب و کار می‌کند. وی در ارتباط با راه‌اندازی چنین بازارچه‌هایی بیان می‌کند: اگر واقعاً مسئولان چنین بازارچه‌هایی راه‌اندازی کنند آن هم در محله‌های مختلف قم باعث توانمندسازی و ارتقای اقتصاد مردم محلی می‌شود. من کسب و کار خود را به دلیل افزایش اجاره‌بها از دست داده‌ام و این نوع بازارچه‌ها البته اگر برای غرفه‌ها تسهیلاتی ارائه شود گام مثبتی برای حمایت از کسب و کار و مشاغل خانگی است.
به گفته وی، نان آور بسیاری از خانواده‌ها به دلیل بالا رفتن اجاره مغازه و یا مشقات دریافت تسهیلات مشاغل خانگی بیکار شده‌اند اگر مسئولان در هر منطقه‌ای بازارچه دائمی ایجاد کنند محصولات با حذف واسطه و دلالان به دست مصرف کنندگان می‌رسد.
بازارچه‌هایی برای خودکفایی و افزایش کارکردهای اقتصادی و اجتماعی محلات
مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در پاسخ به این سئوال که این نوع بازارچه‌ها چه اهمیتی دارند، بیان می‌کند: اولاً شهرسازی اسلامی، بر محله محوری و مرکزیت مسجد در محله با اختلاط کاربری‌ها در اطراف آن، تأکید دارد. محله در اسلام، واحد پایه برنامه‌ریزی شهری است و باید خودکفا باشد. یکی از کارکردهای بازارچه‌های محله، همین خودکفایی محله است.
محسن صادقی امینی با اشاره به احداث بازارچه‌هایی به نام «ریحانه» در محلات مختلف شهر قم، می‌گوید: ریحانه، برند سازمان میادین شهرداری قم در حوزه مشاغل خانگی است که پس از پیگیری‌های فراوان، به فضل الهی اولین ریحانه در شرف افتتاح رسمی است و برنامه ما در فاز اول، افتتاح ریحانه در هر منطقه است و در دراز مدت هم هدفگذاری ما، برای هر محله یک فروشگاه محلی است که بسته به استقبال ساکنان محله و ابراز تمایل امام محله، تحقق خواهد یافت. البته نقش رسانه، در این مسیر قابل توجه است و ایجاد این مطالبه در بین اهالی هر محله می‌تواند به این هدف کمک کند.
مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری قم : فقدان زمین‌های مناسب برای احداث بازارچه از مشکلات ما در این زمینه است که ما به شدت در حال رایزنی با مدیران دستگاه‌های اجرایی هستیم
وی افزود: مشاغل هدف ما مشاغلی هستند که از وام‌های خود اشتغالی خانگی بهره‌مند شده‌اند و به دلیل نداشتن امکان برای عرضه کالای تولیدی خود، مجبورند آن را با قیمت پایین به واسطه بفروشند و واسطه هم با قیمت بسیار بالا، کالا را در بازار عرضه می‌کند. صنایع دستی هم دقیقاً یکی از کالاهای مد نظر ما هستند و یکی از اولویت‌های سازمان میادین، راه‌اندازی بازارچه‌های تولیدات مشاغل خانگی در محله است.
سنگ‌هایی که در مسیر ایجاد بازارچه‌های محلی وجود دارد
مدیر عامل سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری قم در رابطه با موانع و مشکلات بازارچه‌های ریحانه بیان می‌کند: فقدان نگاه محله محور و نا آشنایی برخی مدیران با آموزه‌های اسلام یکی از مشکلات است. حتی در اندیشه‌های فارابی نیز شاهد هستیم که محله را یکی از ارکان شهر می‌داند ولی متأسفانه برخی از مدیران، با تکیه بر آموزه‌های نظام سرمایه‌داری، احداث مراکز بزرگ تجاری را مهم‌تر از بازارچه‌های محلی می‌دانند و نتیجه این اندیشه، اضمحلال «محله» در شهرهای بزرگ است؛ شهرداری قم، همواره بر محله‌محوری و پروژه‌های محلی تأکید داشته و یکی از مأموریت‌هایی که شهردار قم بر عهده ما گذاشته‌اند، تقویت ارائه خدمات در سطح محله است.
صادقی امینی از فقدان زمین برای احداث چنین بازارچه‌هایی خبر می‌دهد و می‌گوید: فقدان زمین‌های مناسب برای احداث بازارچه از مشکلات ما در این زمینه است که ما به شدت در حال رایزنی با مدیران دستگاه‌های اجرایی مانند اوقاف و امور خیریه، راه و شهرسازی، آموزش و پرورش و خصوصاً ائمه جماعات هستیم تا بتوانیم است مشکل را حل کنیم. در صورتی که زمین مناسب در مجاورت یا نزدیکی مسجد محله اختصاص یابد، ما هیچ مشکلی برای تجهیز آن نداریم و آمادگی کامل برای راه‌اندازی بازارچه در حال حاضر وجود دارد.
