پرداخت وام های قرض الحستنه ای که به صورت گسترده تبلیغ می شود در حالی است که به گفته کارشناسان این وامها به نوعی دریافت قرض از مردم برای ارایه تسهیلات به آنهاست که شامل حال خیلی ها نمی شود.
بازار؛ گروه بانک و بیمه: این روزها بازار تبلیغات پرداخت وام بدون سود و در قالب قرض الحسنه گرم است، از فضای مجازی گرفته تا بیلبوردهای شهر، تابلوهای اعلانات، توزیع بروشورها، حتی برچسب کف خیابانها و در دیوارها وام از ۵۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومانی تبلیغ می شود که هر چند اعلام میی شود سود ندارد و به صورت کارمزدی ۴ درصدی پرداخت خواهد شد اما در پس آن موضوعاتی چون اعتبار سنجی، امتیاز معادل سازی، تضامین، خواباندن پول در بانک و … محدودیت های را پیش پای متقاضیان وام قرض الحسنه تا ۳۰۰ میلیون تومان گذاشته که بعید است خیلی ها بتوانند به چنین وامی دست یابند.
از طرفی وام قرض الحسنه تعریف خاص خود را دارد آنطورکه متقاضی وام خرد با دریافت چنین پولی بتواند مشکل ضروری خود را با آن وام حل کند نه اینکه برای دریافت آن، بانک ابتدا مبالغی را از متقاضی بگیرد تا در قبال رسوب پول و خواباندن آن در حساب، پس از گذشت چندماه معادل و یا عددی بیشتر از سپرده به او وام بپردازد. رویکردی که البته برخی علما چنین اقدامی را دارای شبهه می دانند. به هر حال اکنون نه فقط بانک های قرض الحسنه بلکه برخی دیگر از بانکها برای پرداخت وام قرض الحسنه کارمزدی با انجام تبلیغات گسترده وارد عمل شده اند.
خیلی از بانکها به دلیل کمبود منابع و در پی افت سپرده گذاری دیگر چون سنوات گذشته شرایط مناسبی برای ارایه وام ندارند، از طرفی نیز چون شکاف عمیقی بین نرخ سود بانکی و نرخ تورم وجود دارد بنابراین خیلی راغب به خروج پول از بانک در قالب وام و تسهیلات آن هم با سود بانکی کم نیستند
ناتوانی اغلب بانکها در پرداخت وام به دلیل محدودیت منابع
البته خیلی از بانکها به دلیل کمبود منابع و در پی افت سپرده گذاری دیگر چون سنوات گذشته شرایط مناسبی برای ارایه وام ندارند. از طرفی نیز چون شکاف عمیقی بین نرخ سود بانکی و نرخ تورم وجود دارد بنابراین خیلی راغب به خروج پول از بانک در قالب وام و تسهیلات آن هم با سود بانکی کم نیستند. چرا که بانکها به درستی می دانند از منابعی که در دست دارند می توانند به خوبی کسب سود قابل توجه نمایند. با این وجود از پرداخت وام و تسهیلات که عایده چندانی برای بانک ندارد به هر شکل ممکن از آن طفره می روند، مگر وام هایی تکلیفی -که آن هم خیلی سریع و به سهولت به متقاضای پرداخت نمی شود-.
به هر حال فرایند دریافت وام از سیستم بانکی آنقدر سخت و پیچیده است که بخش عمده متقاضیان به دلیل شرایط سفت و سخت پرداخت وام با دستی خالی و ناامید از شعب بیرون می آیند. وام هایی که البته قرار بود در قالب وام خرد بدون ضامن و از طریق اعتبار سنجی انجام شود و بانکها مکلف به پرداخت آن هستند اما همین وام ها نیز فقط به درد افرادی می خورد که دارای تمکن مالی، شغل ثابت و یا اعتبار لازم آنطوری که بانک می خواهد، می خورد و نیازمندان واقعی، به نوعی از آن کم بهره و چه بسا بی بهره اند زیرا آنها پشتوانه لازم را برای دریافت چنین وامی آنگونه که تعریف شده است، ندارند.
هر کسی به راحتی و به صورت آنی نمی تواند از امتیاز وام قرض الحسنه برخوردار شود چرا که بانکهای پرداخت کننده شرط و شروطی را برای ارایه این نوع وام گذاشته اند تا در انجام چنین معامله ای نه تنها دچار زیان نشوند بلکه افرادی را در تامین این نوع وام همراهی کنند که شرایط لازم را داشته باشند
دست نیازمندان واقعی که از دریافت وام کوتاه است!
حال که پرداخت وام قرض الحسنه این روزها به صورت وسیع بر در و دیوار تبلیغ می شود باز هم همه متقاضیان بخصوص نیازمندان واقعی به دلیل شرط و شروطی که سیستم بانکی برای پرداخت این نوع وام گذاشته است، نمی تواند به راحتی به چنین وامی دست یابند. وامی که از نام آن مشخص بوده «قرض الحسنه» است اما بدون سپرده گذاری یا قرض دادان پول به بانک برای دریافت چنبن وامی ناممکن می باشد. شیوه ای که گویا همان پرداخت وام خرد البته بنام قرض الحسنه و البته با سود ۴ درصدی بوده اما شرایط پرداخت آن حتی سخت تر از پرداخت وام خرد است.
علی اصغر قائمی نیا، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصاد پولی و اسلامی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» راجع به پرداخت وام قرض الحسنه با سود کارمزدی ۴ درصد که اکنون با تبلیغات فراوان در جای جای شهر دیده می شود، گفت: این نوع وام از شرایط خاصی برخوردار است و هر کسی به راحتی و به صورت آنی نمی تواند از آن بهره مند شود چرا که بانکهای پرداخت کننده شرط و شروطی را برای ارایه این نوع وام گذاشته اند تا در انجام چنین معامله ای نه تنها دچار زیان نشوند بلکه افرادی را در تامین چنین وامی همراهی کنند که شرایط و توان مالی لازم را برای خواباندن پول در بانک را داشته باشند.
به نظر می رسد رویکردی که بانکها برای ارایه وام در پیش گرفته اند مشروط به این است که وام گیرند ابتدا بایستی وامی را درقالب قرض به بانک بدهد و آن پول به هر مبلغی ۴ ماه در بانک بدون دریافت سود بخوابد تا در قبال چنین فرایندی بانک نیز وامی با بازپرداخت یکساله یا بیشتر به متقاضی بدهد
دریافت وام به شرط خواباندن پول در حساب
وی با بیان اینکه بانکهای پرداخت کننده وام قرض الحسنه به شرط سپرده گذاری بدون سود از سوی متقاضیان این نوع وام که در قالب قرض باید به بانک داده شود تا پس از چند ماه بتواند از امتیاز پولی که در بانک خوابانده اند برخوردار شوند، افزود: به نظر می رسد چنین رویکردی مشروط به این است که وام گیرند ابتدا بایستی پولی را درقالب قرض به بانک بدهد و آن پول به هر مبلغی ۴ ماه در بانک بدون دریافت سود بخوابد تا در قبال چنین فرایندی بانک نیز وامی با بازپرداخت یکساله یا بیشتر به متقاضی بدهد.
این کارشناس پولی اضافه کرد: پرداخت چنین وامی به دلیل اینکه شرط روی عقد قرض گذاشته می شود به عقیده برخی علما شبهه برانگیز است چرا که نباید وامی به متقاضی داده شود به شرط آن که وام گیرنده پولی را در بانک بگذارد تا پس از گذشت چند ماه بتواند از این طریق به او وامی تعلق گیرد. البته اغلب بانک نیز به دلیل محدودیت منابع و کاهش سپرده گذاری شرایط مساعدی ندارند و عموما با ناترازی مواجه هستند با این وجود پرداخت وام برای آنها باید به صرفه باشد، در چنین شرایطی وامی که در قالب قرض الحسنه پرداخت می کنند بایستی با آورده متقاضی صورت گیرد.
بانکها هم اکنون برای پرداخت وام مجبور شده اند اگر بخواهند وام یا تسهیلاتی ارایه دهند متقاضی وام همانطور که گفته شد ابتدا در بانک سپرده گذاری بدون سود کنند تا بانک نیز بتواند شارژ اعتباری خود را در بانک مرکزی برای ایجاد یک لاین خط اعتباری بالا ببرد و از این طریق به متقاضیان وام بدهد
دریافت خط اعتباری برای پرداخت وام با جمع آوری منابع به صورت سپرده!
قائمی نیا با بیان اینکه بانک مرکزی با هدف شفاف سازی عملکرد بانکها و در راستای کنترل تورم و نقدینگی سیستم بانکی را ملزم به ارایه صورتهای مالی و از طرفی ترازمند کردن میزان دارایی و بدهی ها کرده است، گفت: چنین اقدامی باعث شده است تا اغلب بانکها با مشکل کمبود منابع و ناترازی مواجه شوند چرا که بانک مرکزی دیگر چون گذشته بانک های ناتراز را در تامین منابع چون اضافه برداشت همراهی نمی کند، در چنین شرایطی بانکها هم اکنون برای پرداخت وام مجبور شده اند اگر بخواهند وام یا تسهیلاتی ارایه دهند متقاضی وام همانطور که گفته شد ابتدا در بانک سپرده گذاری بدون سود کنند تا بانک نیز بتواند شارژ اعتباری خود را در بانک مرکزی برای ایجاد یک لاین خط اعتباری بالا ببرد و از این طریق به متقاضیان وام بدهد.
بنا به این گزارش، رقابت بانکها در سالهای پیش در حوزه نرخ سود سپرده ها بود اما اکنون چون میزان سپرده گذاری کاهش یافته و بانکها با محدودیت منابع مواجه اند، بنابراین با رویکردی جدید اغلب آنها با شیوه ای نو، وام را در قبال سپرده گذاری پرداخت می کنند اما شرایط دادان قرض به بانک برای دریافت وام قرض الحسنه شرایط و داستان دیگری دارد.
