مهریه عندالاستطاعه چیست و چه فوایدی دارد؟ - افق اقتصادی

به گزارش بازار، یکی از مهم‌ترین مسائلی که زوجین در زمان عقد نکاح باید تکلیف آن را مشخص کنند، بحث مهریه است. متاسفانه خیلی افراد به این موضوع به حد کافی توجه نداشته و بدون آن‌که بدانند هر واژه و عبارتی چه معنایی دارد، عقدنامه را امضاء می‌کنند. یکی از همین مسائل چالش‌زا، مفهومی است تحت عنوان «مهریه عندالاستطاعه». این نوع مهریه فواید و البته معایبی برای هر یک از طرفین دارد که اگر از آن مطلع نباشند، ممکن است بعدا به مشکل بخورند. به همین جهت بر آن شدیم که در مطلب زیر، با زبانی ساده این نوع مهریه را توضیح دهیم. با ما همراه باشید.

منظور از مهریه عندالاستطاعه چیست؟
عندالاستطاعه واژه‌ای عربی است و منظور از آن، توانایی فرد در پرداخت مالی مشخص است. مهریه خود دو نوع دارد که یکی از آن‌ها مهریه عندالمطالبه، و دیگری مهریه عندالاستطاعه است. مهریه عندالمطالبه یعنی شوهر هر زمان که همسرش از وی مهریه را طلب کرد، باید آن را بپردازد. مهریه عندالاستطاعه اما به این معناست که زوج تنها زمانی موظف به پرداخت مهریه است که توان مالی (یا استطاعت مالی) برای پرداخت آن را داشته باشد.
بحث مهریه عند الاستطاعه در قانون نیز در همین چهارچوب قابل بررسی است. به گفته مشاوره حقوقی وکیل وند و بر اساس مقررات قانون مدنی که در آن مهریه عندالمطالبه توضیح داده شده، به محض این‌که عقد ازدواج میان دو نفر جاری شد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند آن را مطالبه کند. مرد نیز ملزم به پرداخت آن است و در صورت عدم پرداخت، با تبعات حقوقی آن روبه‌رو خواهد شد. اما در مهریه عندالاستطاعه، الزام به پرداخت مهریه تابع شرایط و قوانین مخصوص به خود است و در صورت وجود شرایطی، آقا حتی می‌تواند از پرداخت مهریه خودداری کند.
شرایط مهریه عند الاستطاعه چیست؟
دریافت و حتی مطالبه مهریه عند الاستطاعه شرایط و الزاماتی دارد که مهم‌ترین آن، توان مالی مرد در پرداخت آن است. به عبارت دیگر، در مهریه عندالاستطاعه زن در صورتی می‌تواند مهریه را دریافت کند که اموال شوهرش را -به غیر از مستثنیات دین – به دادگاه یا اجرای ثبت برای توقیف معرفی کند. حال این مال می‌تواند هر چیزی باشد؛ مثل خودرو، وجه نقد در حساب بانکی و یا مال غیرمنقول. حتی اگر زوج کارمند باشد، توقیف ربع یا ثلث درآمدش نیز امکان‌پذیر است.

فواید مهریه عند الاستطاعه
دقت داشته باشید که فواید مهریه عند الاستطاعه، اصولا مختص به شوهر است و این نوع مهریه برای خانم بیشتر ضرر دارد تا منفعت! پس خانم‌ها هنگام عقد نکاح، به خوبی باید به این مسئله توجه داشته باشند. سه فایده اصلی مهریه عندالاستطاعه برای آقا نیز به شرح زیر است:

پرداخت مهریه، فقط در صورت تمکن مالی

مردان تنها در صورت داشتن تمکن مالی موظف به پرداخت مهریه هستند. در صورتی که آقا مال و اموالی نداشته باشد یا دارایی او منحصرا شامل مستثنیات دین باشند، می‌تواند مهریه عند الاستطاعه را به خانم پرداخت نکند.

عدم صدور حکم جلب

صدور حکم جلب تنها مختص به مهریه عندالمطالبه است و در مهریه عند الاستطاعه حکم جلب صادر نمی‌شود. یعنی در این نوع مهریه، بحث زندان و بازداشتگاه مطرح نمی‌شود.

عدم وجود امکان قسط‌بندی

سوال این است که آیا مهریه عند الاستطاعه قسطی میشود؟ پاسخ منفی است، زیرا قسط‌بندی مهریه مخصوص مهریه عندالمطالبه است. قسط‌بندی و همچنین صدور حکم جلب اساسا با ماهیت مهریه عند الستطاعه تناقض دارد و برعکس مهریه عندالمطالبه، قاضی به آن حکم نخواهد داد.
چگونه مهریه عند الاستطاعه را بگیریم؟
این سوال خیلی از خانم‌هاست. ممکن است به هر دلیلی خانم موقع نکاح توجه کافی به مفاد عقدنامه نداشته و مهریه را به‌صورت عندالاستطاعه پذیرفته باشد. حالا پرسش این است که راه‌حل چیست و تکلیف مهریه عند الستطاعه در طلاق چیست؟ یعنی آیا شوهر می‌تواند به بهانه‌های مختلف، از زیر بار پرداخت مهریه عند الستطاعه در زمان طلاق شانه خالی کند؟
واقعیت این است که کار خانم برای دریافت مهریه عندالاستطاعه دشوار است و او حتما باید ثابت کند که آقا دارای اموال کافی است. یعنی بار اثبات توان مالی مرد برعهده خانم است و او باید با معرفی مال و اموال مرد، استطاعت مالی او را به دادگاه نشان دهد. در عین حال نحوه طرح پرونده برای دریافت مهریه عندالاستطاعه مشابه با سایر دعاوی است. یعنی خانم (یا وکیل وی) باید به دفاترخدمات قضایی یا دفتر ثبت ازدواج مراجعه کرده و کارش را از آن‌جا آغاز نماید.
مهریه عند الاستطاعه در قانون جدید؛ می‌توانید بعد از عقد هم نوع مهریه را تغییر دهید
یکی از قوانین جدیدی که در سال‌های اخیر در کشور تصویب شد، این موضوع بود که امکان تغییر مهریه بعد از عقد نیز وجود دارد. یعنی با قوانین فعلی، تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه در صورت وجود شرایط انجام این امر یعنی رضایت و توافق زوجین و اهلیت هر دوی آن‌ها امکان‌پذیر است و هیچ‌گونه منع قانونی ندارد. مراحل و نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه نیز ساده است. طرفین باید به دفتر ثبت ازدواج مراجعه کرده و ضمن ارائه مدارک لازم، و با پرداخت هزینه، مهریه خود را تبدیل وضعیت کنند.

سخن پایانی؛ دریافت مهریه عندالاستطاعه با کمک وکیل آسان‌تر است!
بالاتر اشاره کردیم که دریافت مهریه عندالاستطاعه برعکس مهریه عندالمطالبه، اصلا راحت نیست. این راه پیچیدگی‌های حقوقی زیادی دارد و اکثر کسانی که بدون کمک وکیل چنین مسیری را طی کرده‌اند، به نتیجه نرسیده‌اند. از همین جهت است که توصیه می‌کنیم برای دست‌یابی به حق و حقوق خود، حتما از وکلای متخصص در امور مهریه کمک بگیرید. ما در مجموعه وکیل وند در همین راستا جمعی از بهترین وکلای حوزه خانواده، مهریه و نفقه را گردهم آورده‌ایم تا در طول این فرایند بتوانند کنار شما باشند. همین حالا می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی رایگان ۲۴ ساعته وکیل وند بهره‌مند شوید و سپس با خیال راحت وکیل مدنظرتان را انتخاب کرده و صفر تا صد کار را به ما بسپارید. مطمئنا بهترین نتیجه را کسب خواهید کرد.