مرجان شرف- بازار؛ زندانیان وقت بسیاری دارند که می توان از آن به نفع اقتصاد کشور استفاده کرد تنها کافی است که قدری آموزش و فرصت در اختیار زندانیان قرار گیرد تا حتی بعد از آزادی از زندان هم بتوانند اشتغال خوبی را داشته باشند.با محسن پاداشی مدیرعامل شرکت توسعه تجارت الکترونیک حامی بازار که مسئولیت فروش تولیدات زندان های کشور را بر عهده دارد به گفتگو می پردازیم.
* زمینه فعالیت شما چیست؟
بنیاد تعاون زندانیان کشور که مسئولیت حرفه آموزی اشتغال و کمک به امرار معاش خانواده زندانیان را بر عهده دارد حدود ۷۰ سال سابقه فعالیت دارد سال ۱۳۲۹ در هیئت وزیران دولت وقت تصویب و حدود سال ۱۳۳۳ به صورت رسمی به عنوان بنگاه حرفه تعاون و حرفه ای حرفه آموزی زندانیان کشور به فعالیت پرداخت.
با یک هزار واحد تولیدی و کارگاهی در سراسر کشور حدود ۴۰ هزار نفر از زندانیان را مشغول به کار کرده است و حامی بازار حدود سه سال بوده که مسئولیت فروش این محصولات را بر عهده گرفته است همچنین سه هزار و ۶۰۰ نوع، اعم از صنایع دستی، صنایع غذایی و صنایع بسته بندی، کشاورزی، دامداری، باغداری و گلخانه ای و تقریبا در تمامی صنایع با بنیاد تعاون زندانیان کشور همکاری داریم شرکت توسعه تجارت مسئولیت عاملیت فروش تولید محصولات تولیدی زندانیان را به صورت آنلاین و برگزاری نمایشگاه های سراسر کشور را با ۳۱ نمایندگی، دو شرکت و دو مجتمع در سراسر کشور در اختیار دارد.
* رویه کار به چه شکل است؟
در کارگاه های زندانیان کشور به این صورت است که کارفرمایان و پیمانکاران طبق قراردادهایی که دارند به عنوان نمونه برای صنایع دستی مواد اولیه مانند مس یا هر نوع مواد دیگری را داخل کارگاه می آورند. سازمان فنی حرفه ای نیز مسئولیت حرفه آموزی زندانیان را بر عهده دارد و پس از حدود سه الی چهار ماه کسب آموزش های لازم وارد کارگاه ها شده و فعالیت خود را آغاز خواهند کرد بر اساس دستور مقام معظم رهبری هدف ما تولید داخلی است بنابراین اکثر تجهیزات یا از طریق بنیاد تعاون زندانیان از داخل کشور فراهم می شود.
یکی از دغدغه های بنیاد تعاون زندانیان این است که با توجه به اینکه یک نهاد خصولتی است اما هیچ ردیف بودجه ای ندارد
* در چه رشته های صنایع دستی فعالیت دارید؟
در تمام رشته های صنایع دستی فعالیت می کنیم اما به عنوان نمونه در استان اصفهان و استان البرز تمرکز بیشتر روی صنایع مس مینا خاتم کاری، چرم و چوب، محصولات چرمی و محصولات چوبی است.
* اشتغال زندانیان به صورت اختیاری است یا اجباری؟
از حدود ۲۰۰ هزار نفر زندانی که واجد شرایط اشتغال هستند حدود ۴۰ هزار نفر بر اساس جرایم، سن بیشتر از ۱۸ و کمتر از ۶۰ سال، توانایی کار در کارگاه ها، دستور قاضی ناظر زندان و علاقه خودشان به کار مشغول شوند یکی از مشکلاتی که تحمل حبس را مشکل می کند اوقات بیکاری زیاد در زندان است با اشتغال زندانی در کارگاه زندان ها، طبیعتاً اوقات بیکاری برطرف و حقوق و دستمزد هم از زندان دریافت می کند.
۵۰ درصد این حقوق اختصاص به خانواده زندانی و مابقی نزد خود می ماند علاوه بر اینکه تحمل حبس برای او راحت تر می شود و خانواده وی نیز از آسیب های اجتماعی دور می شوند و ضمن جلوگیری از ناامیدی، حرفه ای آموزش دیده که پس از آزادی از زندان نیز می تواند به عنوان شغل ادامه دهد و بازگشت مجدد به زندان را نداشته باشد.
* پس از آزادی با آنها قطع همکاری دارید؟
خیر، به عنوان نمونه در زندان اصفهان زندانی بوده که در حوزه محصولات چرم و چوب کار می کرده پس از آموزش و آزادی تحت عنوان کارآفرین یک کارگاه در زندان تاسیس و حدود ۳۵ نفر را مشغول به کار کرده است. پس از آموزش حرفه به نوعی رسالت کار ما انجام شده اما اگر فضا به گونه ای باشد که بعداً هم بتوانیم در کارگاه ها مشغول به کار باشند و ادامه داشته باشد به عنوان استادکار استقبال می کنیم از این موضوع و سعی می کنیم تا این فضا را برای آنها به وجود بیآوریم.
* چه چالش‌هایی را در این زمینه دارید؟
یکی از دغدغه های بنیاد تعاون زندانیان این است که با توجه به اینکه یک نهاد خصولتی است اما هیچ ردیف بودجه ای ندارد. از آنجا که این یک نهاد عام المنفعه است بر اساس قوانین از مالیات معاف هستند اما از سال ۸۱ به بعد مشمول پرداخت مالیات شده ایم و این باعث دغدغه و کمتر شدن و ایجاد گره در توسعه و رسالت اصلی ما که اشتغال زندانیان است شده است.
اگر بتوانیم از مالیات معاف شویم کمک بسیار بزرگی به ما خواهد شد
باز شدن درب زندان بر روی کارآفرینان و پیمانکاران علاقمند باعث استقبال خوبی از طرف آنها و در نهایت این امر موجب افزایش تولید ثروت برای کارآفرین شود زیرا نیروی کار در بازار بسیار گران تر از نیروی کار در زندان است زندانیان از بیمه و مالیات معاف هستند و این امر کارآفرینان را ترغیب می کند تا از فضای زندان استفاده کنند.
* صادرات دارید؟
خیر تاکنون نداشتیم اما سعی داریم تا با برگزاری و شرکت در نمایشگاه های کشور این امکان را برای خود فراهم کنیم و با استفاده از ظرفیت های موجود و با کمک اتاق های بازرگانی این موضوع اتفاق بیفتد چراکه صنایع دستی محدودیت تولید ندارد، نیروی کار فراوان وجود دارد و با افزایش سفارش می توانیم نفرات بیشتری از زندانیان را جذب کنیم از کسانی که در این موضوع می توانند کمک کنند دعوت می کنیم ما را حمایت کنند.
* تسهیلات بانکی استفاده کرده اید؟
بله، تبصره ۱۶ بند ج قانون بودجه حدود ۳۰۰ الی ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات چهار درصد در اختیار پیمانکارانی که اشتغال در زندان ها ایجاد کنند قرار می دهد.
* کمک های دولتی چه میزان بوده است؟
اکثر کارگاه ها در داخل زندان ها یا اطراف زندان ها قرار دارد که متعلق به سازمان زندان ها و دولت است طبیعتاً این کمکی است که دولت در اختیار ما قرار داده که در فضای آنها اشتغال داشته باشیم بجز آن اگر بتوانیم از مالیات معاف شویم کمک بسیار بزرگی به ما خواهد شد البته سازمان فنی و حرفه ای آموزش می دهد و نکته مثبت این است که در مدرک آنها هیچ عنوانی از زندان آورده نمی شود که پس از آزادی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
